"Τα πιο ισχυρά θέματα, τουλάχιστον στον ελληνικό χώρο, είχαν πάντοτε ιστορική αξία. Από πού να πιαστεί κανείς; Από τον Μεταξά, την Κατοχή, τον Εμφύλιο, τη Δικτατορία; Επειδή τα έζησα, είναι θέματα που με κυνηγάνε".
Ροβήρος Μανθούλης

Με θητεία στις γραμμές του ΕΑΜ των Νέων και συνέχεια της ΕΠΟΝ, ο Ροβήρος Μανθούλης σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες στην Πάντειο. Στα νεανικά του χρόνια ασχολήθηκε με την ποίηση και το 1949 εξέδωσε το πρώτο του βιβλίο, την ποιητική συλλογή Σκαλοπάτια. Από το 1949 έως το 1953, σπούδασε Κινηματογράφο και Θέατρο στο Πανεπιστήμιο Syracuse της πολιτείας της Νέας Υόρκης. Όταν επέστρεψε από την Αμερική, το 1953, συνεργάστηκε στην αρχή με το Θέατρο της Τετάρτης του Ε.Ι.Ρ., φέρνοντας νέες αντιλήψεις στις θεατρικές διασκευές. Παράλληλα, ο Μανθούλης ανέλαβε να οργανώσει το τμήμα ντοκιμαντέρ στο υπουργείο Τύπου και Πληροφοριών, αλλά σ’ ένα χρόνο απολύθηκε. Πρόφτασε όμως να γυρίσει το 1958 την πρώτη του ταινία, ένα ντοκιμαντέρ για τη Λευκάδα.
Η διάδοση του ντοκιμαντέρ στην Ελλάδα έγινε έμμονη ιδέα στον Μανθούλη και το 1960 ίδρυσε την «Ομάδα των 5», με τους Ηρακλή Παπαδάκη, Φώτη Μεσθεναίο, Γιάννη Μπακογιαννόπουλο και Ρούσσο Κούνδουρο. Η Ακρόπολη των Αθηνών (1961), είναι ένα ντοκιμαντέρ που γύρισε με τον Ηρ. Παπαδάκη και τον Φ. Μεσθεναίο (και τον αρχαιολόγο Γιάννη Μηλιάδη), και το οποίο αγοράστηκε από πάρα πολλά πανεπιστήμια στην Αμερική. Ένα άλλο ντοκιμαντέρ είναι το Άνθρωποι και Θεοί (1961), με αφηγητή τον Κίμωνα Φράιερ, (μεταφραστή της Οδύσσειας του Καζαντζάκη στ’ αγγλικά).
Όσον αφορά τις ταινίες μυθοπλασίας ο ο Ροβήρος Μανθούλης γύρισε για τη εταιρεία ΑΝΖΕΡΒΟΣ, την κωμωδία –την Κυρία Δήμαρχο (1960) με πρωταγωνιστές την Γεωργία Βασιλειάδου και τον Βασίλη Αυλωνίτη, τον Νίκο Κούρκουλο σε δευτερεύοντα ρόλο και τον Καζαντζίδη και την Μαρινέλλα σε πρώτη κινηματογραφική εμφάνιση, και την Οικογένεια Παπαδοπούλου (1961), σε σενάριο του Βαγγέλη Γκούφα, με τον Ορέστη Μακρή, τον Ντίνο Ηλιόπουλο, τον Παντελή Ζερβό, την Κάκια Αναλυτή, τον Στέφανο Ληναίο και τον Θανάση Βέγγο. Ο Θανάσης Βέγγος θα κερδίσει πρωταγωνιστεί και στην επόμενη ταινία του Ψηλά τα Χέρια Χίτλερ (1963), με συμπρωταγωνιστή τον Βασίλη Διαμαντόπουλο. Μια από τις πρώτες πολιτικές ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου που καταγράφει την περιρρέουσα ατμόσφαιρα και το κλίμα της Κατοχής.
Το επόμενο βήμα ήταν μια προσωπική ταινία για τον σκηνοθέτη. Η αφορμή ήταν τα Ιουλιανά και το τελικό αποτέλεσμα ήταν Πρόσωπο με Πρόσωπο (1966). Μια ταινία πολύ περισσότερο πολιτική από την προηγούμενη και ιδιαίτερα καυστική. Μέσα από την καρικατούρα της αναρριχόμενης νεόπλουτης τάξης των εφοπλιστών και των κατασκευαστών, που γκρέμιζαν και ασχήμαιναν την Αθήνα, έπρεπε να καταγραφούν οι δικτατορικές τάσεις που απειλούσαν την πολιτική νομιμότητα και τις ελευθερίες, που με τόσο κόπο μόλις είχαν αρχίσει να επιστρέφουν στην Ελλάδα. Προβλήθηκε στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης το 1966, και κέρδισε το Χρυσό Βραβείο Σκηνοθεσίας, με μια κριτική επιτροπή ιδιαίτερα εντυπωσιακή στη σύνθεσή της : μέλη της ήταν οι Γιάννης Τσαρούχης, Μάνος Χατζιδάκις, Έλλη Λαμπέτη. Ο Βασίλης Ραφαηλίδης σε μια κριτική του για την ταινία αναφέρει: «Θα μπορούσε κανείς να ονομάσει το Πρόσωπο με Πρόσωπο μοντέρνα ιλαροτραγωδία αν το τραγικό στοιχείο δεν ήταν τόσο διακριτικά δοσμένο. Δεν είδαμε ποτέ ελληνική ταινία να καταργεί με τέτοια γνώση και συνέπεια τους τετριμμένους ακαδημαϊσμούς, δεν είδαμε ποτέ μια τέτοια εκφραστική άνεση που έρχεται σαν συνέπεια μιας σχεδόν απόλυτης παραγραφής των αφηγηματικών συμβάσεων και που μεταχειρίζεται το πλάνο σεκάνς με τόσο πετυχημένο τρόπο».
Την περίοδο της δικτατορίας ο Ροβήρος Μανθούλης αυτό εξορίζεται στην Γαλλία και εκεί συνεργάζεται με την γαλλική τηλεόραση καλεί τον Μανθούλη για ένα τηλεοπτικό πρόγραμμα που διερευνούσε τις πολιτικές και κοινωνικές ρίζες του θεάματος, της μουσικής και του τραγουδιού. Είναι η εποχή της pop generation, της γενιάς που αντιτίθεται στον πόλεμο του Βιετνάμ και στις κατεστημένες αξίες γενικότερα και που, στη Γαλλία, θα καταλήξει στον Μάη του ’68. Μέσα σ’ αυτό το πρόγραμμα εμφανίστηκαν σταρ της εποχής όπως οι Joan Baez, Rolling Stones με τον Mick Jagger και τον Keith Richards, αλλά και πρόσωπα μορφές της jazz μουσικής όπως ο Sun Ra. Για το ίδιο πρόγραμμα γύρισε ντοκιμαντέρ με την Μελίνα, τον Μίκη Θεοδωράκη και τη Μαρία Φαραντούρη για την κατάσταση στην Ελλάδα.
Ως αποτέλεσμα αυτής της επιτυχίας ήταν η ανάθεση ενός ντοκιμαντέρ για την ιστορία των μπλουζ που ο Μανθούλης γύρισε το 1973: το En Remontant le Mississippi / Ανεβαίνοντας τον Μισισιπή. Παράλληλα, γύρισε στο Χάρλεμ την ταινία μεγάλου μήκους Le Blues Entre les Dents / Μπλουζ με σφιγμένα δόντια, που παίχτηκε την ίδια χρονιά στους κινηματογράφους και απέσπασε ενθουσιώδεις κριτικές. Ο Χρήστος Βακαλόπουλος σε μια κριτική του σημειώνει για την ταινία: «Η ταινία μας δίνει μια ευκαιρία όχι μόνο για να μιλήσουμε αλλά και να γνωρίσουμε κάπως τα μπλουζ. Ανάμεσα στο ντοκιμαντέρ και την ταινία με υπόθεση, η ιστορία της είναι απλή και προσπαθεί να ακολουθήσει τους κανόνες της εξέλιξης μιας τυπικής ιστορίας ενός τυπικού μπλουζ».
Ο Ροβήρος Μανθούλης συνέχισε γυρίζοντας μια σειρά πολιτιστικών ντοκιμαντέρ με τον γενικό τίτλο Μια χώρα, μια μουσική. Στο μεταξύ, η Μελίνα του προτείνει μια ταινία αμερικανικής παραγωγής με παραγωγό τον Ντασέν, με τίτλο Lilly’s Story. Ο Μανθούλης γράφει το σενάριο (με τον Γιώργο Σεβαστίκογλου) και στέλνει ένα γαλλικό συνεργείο να γυρίσει κρυφά σκηνές στην Αθήνα, όπου όμως συλλαμβάνεται έξω από την Ασφάλεια της οδού Μπουμπουλίνας. Τελικά, το φιλμ δεν γυρίστηκε γιατί την παραμονή του γυρίσματος διαλύθηκε η παραγωγός εταιρία.
Μετά την πτώση της χούντας ο Μανθούλης αναλαμβάνει την καλλιτεχνική διεύθυνση της ΕΡΤ, όπου και δημιούργησε την εκπομπή Παρασκήνιο την οποία ανέλαβαν οι Παπαστάθης και Χατζόπουλος. Παράλληλα, δημιούργησε τα προγράμματα, το Κάθε μεσημέρι, Μια ταινία, μια συζήτηση, και τα σήριαλ Ο φωτογράφος του χωριού και η Η δασκάλα με τα χρυσά μάτια, αναμόρφωσε το Θέατρο της Δευτέρας. Μετά την παραίτηση του, ο Μανθούλης επέστρεψε στην τηλεόραση το 1982 και βοήθησε στην μετατροπή της «στρατιωτικής» ΥΕΝΕΔ, σε ΕΡΤ-2. Αυτή την εποχή γυρίζει μια εξαιρετική τηλεοπτική σειρά τις Ακυβέρνητες πολιτείες (1983-1986) του Τσίρκα, μια τηλεοπτική σειρά με γαλλική συμπαραγωγή, που κράτησε τρία χρόνια.
Στο μεταξύ, ο Μανθούλης στρέφεται κυρίως σε ελληνικά θέματα και γυρίζει τον Ελληνικό Εμφύλιο Πόλεμο και την Δικτατορία των Συνταγματαρχών για το γαλλικό πολιτιστικό κανάλι ΑRΤΕ (σε συμπαραγωγή με την FR-3 και τη ΝΕΤ) καθώς και την ταινία μεγάλου μήκους Lilly’s Story (με θέμα το πώς δεν γυρίστηκε η παλιά ταινία με την Μελίνα), η οποία επελέγη από το Φεστιβάλ Βενετίας ως επίσημη συμμετοχή το 2000. Η ταινία γυρίστηκε στο Παρίσι, στην Ελλάδα, την Σλοβενία και την Ουγγαρία (γιατί ένα από τα επεισόδια της αναφέρεται στον εξόριστο εκεί Δημήτρη Χατζή). Ο Ροβήρος Μανθούλης εξέδωσε επίσης μεταξύ άλλων και τα βιβλία: το Αρχαίο Ερωτικό Λεξιλόγιο, για την αργκό της αρχαίας ελληνικής γλώσσας, Μιμίαμβοι του Αλεξανδρινού κωμωδιογράφου Ηρώνδα σε μετάφραση και σχόλια, το βιωματικό μυθιστόρημα Lilly’s Story και πρόσφατα το Μπλουζ με Σφιγμένα Δόντια, χρονικό του γυρίσματος της ταινίας.

(Πηγή: δελτίο τύπου)