του Μισέλ Δημόπουλου

Για όσους, όπως εγώ, είναι φαν του τεράστιου Ζαν-Λυκ Γκοντάρ σε όλες τις εκφάνσεις της πελώριας καριέρας του από τις «κλασικές» ταινίες της Νουβέλ Βαγκ μέχρι τις πρόσφατες πιο «αφηρημένες» πειραματικές δημιουργίες (ας τις ονομάσουμε «μεταμοντέρνες») με σταθμούς στις «πολιτικές» του αναζητήσεις, τις εικαστικές προσεγγίσεις και τις προσωπικές ιδιαίτερες ενδοσκοπήσεις, η χτεσινή του εμφάνιση, μέσα στην τωρινή αυτή αλλόκοτη, τοξική και θανατηφόρα εποχή του κορονοϊού, ήταν μια παρηγοριά και μια έκπληξη. Ακμαίος και με φωνή τρεμάμενη στα 89 του χρόνια, πάντα μάχιμος αφού τελειώνει καινούριο opus, o Ζαν-Λυκ έδωσε το αδιαμφισβήτητο παρόν ιδιοφυώς στο Instagram συνομιλώντας (και καπνίζοντας το αιώνιο του πούρο) με τον νεαρό και μασκοφορεμένο Λιονέλ Μπαγιέρ, καθηγητή στη Σχολή Τέχνης της Λοζάνης, επί διαφόρων και ποικίλων θεμάτων. Παρεκτρέποντας όπως συνηθίζει από την ζεματιστή επικαιρότητα προτίμησε ή έτσι το’φερε και η κουβέντα, να αναπολήσει νοσταλγικές στιγμές προσωπικές και αναθεωρημένες γύρω από τη φιλία του με τους συναδέλφους του του Νέου Κύματος. «Ήμασταν μια παρέα», λέει με τρυφερότητα. Με τον Ρομέρ, τον Ριβέτ, τον Σαμπρόλ ακόμα και με τον Τριφό (είχαν τσακωθεί άγρια και δεν μιλιόντουσαν μέχρι το θάνατό του). Πως βλέπατε τις ταινίες τον ρωτάνε; «Πήγαινα συνέχεια σινεμά, ο Ριβέτ έβλεπε 5 φορές την ίδια ταινία, εγώ έβλεπα 5 διαφορετικές ταινίες. Είχαμε ο καθένας διαφορετικό τρόπο...Τώρα έχει γίνει για μένα κάτι σαν αρχαιολογία» (Βλ την ταινία του «Ιστορίες του Κινηματογράφου»). «Ανασκαλεύω τη μνήμη μου, ψάχνοντας για πλάνα και κινήσεις μηχανής που ίσως είναι επινοημένα από το μυαλό μου και ίσως δεν υπάρχουν καν στις ταινίες». Επί τούτου αναφέρεται στον Μπρεσόν και λέει ότι ο κινηματογράφος συνίσταται στο να φέρεις κοντά πράγματα που εκ των προτέρων δεν έχουν σχέση μεταξύ τους. Μιλάει και για την εικαστική τέχνη, για την πολιτική των δημιουργών, για τα κοινωνικά δίκτυα (ισχυρίζεται ότι τα αγνοεί εντελώς), για τη νέα του δουλειά που έχει χαρακτήρα χειρωνακτικής εργασίας.
Ο Γκοντάρ είναι πια ο τελευταίος επιζών εκπρόσωπος της Νουβέλ Βαγκ (μαζί με τον Ζακ Ροζιέ που ήταν περισσότερο συνοδοιπόρος και δεν άνηκε στο κλειστό πυρήνα αυτού του κινήματος).
Η ελεύθερη αυτή κουβέντα υπάρχει ακόμα στο Υοu Tube (μέχρι πότε;) φυσικά για τους γαλλόφωνους, μαθαίνω όμως ότι θα αναρτηθεί τις επόμενες μέρες και η υποτιτλισμένη βερσιόν.

(Πρώτη δημοσίευση ανάρτηση στο facebook)