(ταινίες που έχουν σημασία)

Θωμάς Λιναράς
Από τον Αμπντούλ στη Λεϊλά (From Abdul to Leila) Λεϊλά Αλμπαγιάτι (Leila Albayati)
Για τον τρόπο με τον οποίο η ηρωίδα (και σκηνοθέτρια ) της ταινίας, βαδίζοντας χωρίς δίχτυ ασφαλείας, διασχίζει την ετοιμόρροπη γέφυρα που ενώνει– χωρίζοντας τη Γαλλία από το Ιράκ (και τούμπαλιν), ανακαλύπτοντας τη τραυματική σχέση του ριζώματος με την ταυτότητα – και με μόνο όπλο μια κιθάρα.
Ο κλεμμένος πλανήτης μου (My Stolen planet) Φαραχνάζ Σαριφί (Farahnaz Sharifi)
Γιατί ο κλεμμένος πλανήτης της ηρωίδας (και σκηνοθέτριας) μπορεί να δραπετεύσει από την φυλακή όπου είναι παγιδευμένος μονάχα καβάλα στο σπαραχτικό τραγούδι με το οποίο κλείνει η ταινία: Baraye του Shervin Hajipur.
Όσα αφήσαμε πίσω (In the Rearview) Μάτσιεκ Χαμέλα (Maciek Hamela)
Μ’ ένα μικρό βανάκι που διασχίζει κατεστραμμένες εμπόλεμες ζώνες από την ειδική στρατιωτική επιχείρηση του serial killer του Κρεμλίνου, κουβαλώντας διαλυμένες ζωές, αδειάζει και γεμίζει συνεχώς από πρόσωπα που προσπαθούν να διαφύγουν από τον όλεθρο, για να καταλήξει άδειο αλλά γεμάτο φωνές και αφηγήσεις ανθρώπων που θαρρείς πως έρχονται από την άλλη όχθη του καιρού.
Σάουντρακ για ένα πραξικόπημα (Soundtrack to a coup d’ état) Γιόχαν Γκριμονπρές (Johan Grimonprez)
Γιατί πέρα από το κτηνώδες αποικιοκρατικό συρματόπλεγμα που σφίγγει σαν μέγγενη το Βελγικό Κονγκό και την επαρχία της Κατάνγκα (στο υπέδαφος της οποίας βρίσκεται η μεγαλύτερη συγκέντρωση ουρανίου στον κόσμο), αναδύεται, σαν σε όνειρο, η ουτοπία μιας τζαζ κυβέρνησης των ΗΠΑ: Πρόεδρος: Dizzy Gillespie (με τη φουστανέλα βεβαίως), Υπουργός Εξωτερικών: Duke Ellington, Αρχηγός της CIA: Miles Davis (χα!), Υπουργός Άμυνας: Max Roach, Υπουργός Ειρήνης: Charles Mingus, Υπουργός Υγείας: Ella Fitzerald, Γενικός Εισαγγελέας Malcolm X (χα, χα!), Υπουργός Γεωργίας: Luis Armstrong, Πληρεξούσιος Πρεσβευτής με Ειδική Αποστολή: Thelonious Monk. Ένα όνειρο τρελό, όνειρο απατηλό, αλλά απίστευτα ωραίο.
Δάσος (Forest) Λίντια Ντούντα (Lidia Duda)
Παρόλο που «Κι αν αγέρας φυσά δε μας δροσίζει», το θρόισμα των δέντρων στο δάσος-σύνορο ανάμεσα στην Πολωνία και στην Λευκορωσία διώχνει μακριά τα τοξικά πνεύματα της απάνθρωπης πλευράς του κόσμου.
Φωτιά: η ιστορία της Ανίτα Πάλενμπεργκ (Catching Fire: the Story of Anita Pallenberg) Αλέξις Μπλουμ & Σβετλάνα Ζιλ (Alexis Bloom & Svetlana Zill)
Γιατί είναι η φοβερή και τρομερή, φωτιά και λαύρα και η ομορφιά της Ανίτα Πάλενμπεργκ (το extra μέλος των Rolling Stones) που γεννά το Gimme Shelter (άλμπουμ Let it Bleed)– ένα από τα ωραιότερα τραγούδια που έγραψε ποτέ ο Keith Richards.
Ο χορός του Πολ Ποτ (Pol Pot Dancing) Ενρίκε Σάντσες Λανς (Enrique Sánchez Lansch)
Γιατί ο πανάρχαιος χορός των Χμερ που πραγματώνεται μέσα από την κίνηση των δαχτύλων των χεριών των χορευτών, είναι το εφαλτήριο των σωμάτων που απογειώνονται αφήνοντας πίσω τους τη φρίκη της γενοκτονίας που προκάλεσε στην πολύπαθη Καμπότζη ο μακελάρης Πολ Ποτ.
Ταμπού: το σινεμά του Άμος Γκούτμαν (Taboo: Amos Guttman) Σόλι Μελαμέντ (Shauly Melamed)
Πολύ πριν εμφανιστεί ο όρος queer και γίνει «κινηματογραφικό είδος» του συρμού, του κλαυθμού και του οδυρμού, ο εκθαμβωτικής ομορφιάς Ισραηλινός σκηνοθέτης Άμος Γκούτμαν (κάτι ανάμεσα σε Τζαίημς Ντην και Ζμπίγκνιου Τσιμπούλσκι) με 4 μονάχα ταινίες στη σύντομη ζωή του (1954-1993), με παρρησία, άγνοια κινδύνου και με το ασίγαστο πάθος ενός πιονιέρου, κινήθηκε κόντρα στο ρεύμα (με μόνο οδηγό τον Φασμπίντερ), στα αχαρτογράφητα νερά ενός ομοερωτικού κινηματογράφου, αυθεντικά πρωτότυπου, ουσιαστικά αιρετικού και εξόχως αντισυμβατικού.
Ντάριο Αρτζέντο: πανικός (Dario Argento Panico) Σιμόνε Σκαφίντι (Simone Scafidi)
Ιδρύοντας από μόνος του ένα ολόκληρο κινηματογραφικό είδος μέσα στο είδος και το οποίο ονομάστηκε giallo – πάμπολλοι προσπάθησαν να το μιμηθούν χωρίς ποτέ να τα καταφέρουν, ο Ντάριο Αρτζέντο μπορεί να είναι και ο μοναδικός επίγονος του Άλφρεντ Χιτσκοκ.
[Δεν κατάφερα να δω λόγω ανωτέρας βίας-παρόλο που τις είχα κλεισμένες απ’ την αρχή-τις 2 ταινίες του Wang Bing (Man in black και Youth (Spring), καθώς και το Occupied City του Steve McQueen]

* Ο Θωμάς Λιναράς είναι κριτικός κινηματογράφου. Μεταξύ άλλων υπήρξε επιμελητής βιβλίων των εκδόσεων του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και ένας εκ των ιδρυτών της Ταινιοθήκης Θεσσαλονίκης. Μια συλλογή κριτικών κειμένων του είναι η έκδοση Κινηματογραφικά δεινά: Από τον Βιμ Βέντερς στον Γιασουχίρο Όζου, εκδόσεις Εντευκτηρίου. Το 2019 εκδόθηκε η μονογραφία Stalker: Το μεγάλο πουθενά, από τις εκδόσεις Σαιξπηρικόν.

Σωτήρης Ζήκος
«Πυροβόλησαν τον πιανίστα» του Φερνάντο Τρουέμπα
«Φωτιά: Η ιστορία της Ανίτα Πάλενμπεργκ» των Αλέξις Μπλουμ και Σβετλάνα Ζιλ
«Ποτήρι, μισογεμάτη ζωή» του Ροχίερ Κάπερς
«Ο παράγοντας της ευτυχίας» των Αρούν Μπαταράι και Ντορότια Ζούρμπο
«Τραγούδια της Γης» της Μαργκρέτ Ολίν

«Η Κλαίρη, τι κάνει;» της Χρύσας Τζελέπη
«Πανελλήνιον» των Σπύρου Μαντζαβίνο και Κώστα Αντάραχας
«01» του Δημήτρη Μουζακίτη
«Γιάννης Σπανός: Πίσω απ' τη μαρκίζα» του Άρη Δόριζα
«Πρωτόγαλα» του Παναγιώτη Παπαφράγκου

* Ο Σωτήρης Ζήκος είναι κριτικός κινηματογράφου. Διετέλεσε διευθυντής και αρχισυντάκτης σε κινηματογραφικά (και όχι μόνο) περιοδικά. Έχει γράψει σενάρια για ταινίες μικρού και μεγάλου μήκους.

Ζωή- Μυρτώ Ρηγοπούλου
Από τα ντοκιμαντέρ του 26ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης αυτά που ξεχώρισα απ’ όσα είδα στην πλατφόρμα του Φεστιβάλ είναι:
Σάουντρακ για ένα πραξικόπημα του Γιόχαν Γριμονπρές
Οι ωραίες της Καμπούλ των Μαργκό Μπεν & Σολέν Σαλβόν-Φιοριτί
Από τον Αμπντούλ στη Λεϊλά της Λεϊλά Αλμπαγιάτι
Menus-Plaisirs - Les Troisgros του Φρέντερικ Γουάιζμαν
Ο κλεμμένος πλανήτης μου της Φαραχνάζ Σαριφί
Ποτήρι, μισογεμάτη ζωή του Ροχίερ Κάπερς
Αζήτητοι της Μαριάννας Οικονόμου
Πρωτόγαλα του Παναγιώτη Παπαφράγκου
Λενάκι, δύο φωτιές και δύο κατάρες του Δημήτρη Ινδαρέ
Πανελλήνιον των Σπύρου Μαντζαβίνου & Κώστα Αντάραχα
Avant-drag! του Φιλ Ιερόπουλου
Γιάννης Σπανός: Πίσω απ’ τη μαρκίζα του Άρη Δόριζα
Άγνωστο τοπίο της Σίλιε Έβενσμου Γιάκομπσεν
Ζωηρές συζητήσεις μεταξύ αυτών που ακούνε φωνές του Τριστάν Τιλ
και
Φωτιά: η ιστορία της Ανίτα Πάλενμπεργκ των Αλέξις Μπλουμ & Σβετλάνα Ζιλ

* Η Ζωή- Μυρτώ Ρηγοπούλου είναι ψυχολόγος, κριτικός κινηματογράφου και μεταφράστρια. Είναι επίσης συγγραφέας του βιβλίου Καλοί καιροί, εκδ. Κέδρος (2005).

Καλλιόπη Πουτούρογλου
Magic Mountain, Mariam Chachia & Nik Voigt
My Stolen Planet, Farahnaz Sharifi
Soundtrack to a Coup d'Etat, Johan Grimonprez
Cinéma Laika, Veljiko Vidak
In the Rearview, Maciek Hamela
A Shepherd, Louis Hanquet
Reas, Lola Arias
Daphne was a torso ending in leaves, Catriona Gallagher (μμ)
Ελληνικά
Η καρδιά του ταύρου, (work in progress) Εύα Στεφανή
Πανελλήνιον, Σπύρος Μαντζαβίνος, Κώστας Αντάραχας
Πρωτόγαλα, Παναγιώτης Παπαφράγκος
Λενάκι, δυο φωτιές και δυο κατάρες, Δημήτρης Ινδαρές
01, Δημήτρη Μουζακίτη

* Η Καλλιόπη Πουτούρογλου είναι κριτικός κινηματογράφου, βοηθός σύνταξης του Σινεφίλια [Cinephilia.Gr].