Ο Michael Haneke (Μίκαελ Χάνεκε) γεννήθηκε στο Μόναχο το 1942. Μεγάλωσε στην Κάτω Αυστρία. Σπούδασε φιλοσοφία, ψυχολογία, θέατρο. Εργάστηκε ως κριτικός λογοτεχνίας και κινηματογράφου, σεναριογράφος στην τηλεόραση, ως θεατρικός σκηνοθέτης. Το 1973 θα γυρίσει την πρώτη τηλεοπτική ταινία και το 1989 την πρώτη κινηματογραφική (Έβδομη Ήπειρος).
Στις ταινίες του παρατηρεί πρόσωπα και γεγονότα από κάποια απόσταση. Με ψυχρότητα αλλά και ψυχραιμία καταγράφει την μονότονη αστική ζωή. Μια πράξη βίας (συχνά αποτρόπαιη) ανατρέπει τις ισορροπίες και πυροδοτεί εξελίξεις.
Οι ταινίες του διάστικτες από την παθολογία της σύγχρονης αστικής κοινωνίας: οι τεταμένες σχέσεις ανάμεσα σε μετανάστες και αστούς, η αναίτια ενδημική βία στον αστικό χώρο, η απουσία του συναισθήματος, οι σκληρές όψεις του έρωτα, το κενό της ύπαρξης, αποξένωση.
Στις γραμμές που ακολουθούν ο σκηνοθέτης αναφέρεται στις ταινίες του αλλά και σε κάποια θέματα που κυριαρχούν στο έργο του....

ΤΟ ΚΑΘΗΚΟΝ ΤΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ
Η ταινία ως μια μορφή τέχνης έχει ένα ηθικό καθήκον απέναντι στο κοινό. Κάνοντας την βία καταναλωτικό προϊόν, περιορίζοντας τα αποτελέσματα της και αποκτηνώνοντας το κοινό, οπωσδήποτε, έχουμε σοβαρές ηθικές επιπτώσεις. Υπάρχει περισσότερη πραγματική βία σ' ένα βραδινό τηλεοπτικό δράμα. Δεν είναι απαραίτητο το κοινό να βλέπει την βία. Αφήνοντας την φαντασία του κοινού να κυριαρχεί τα πράγματα γίνονται ακόμα χειρότερα.

Η ΒΙΑ
Η βία έχει υποβιβαστεί σ' ένα καταναλώσιμο εμπόρευμα, διανθισμένο από χιούμορ, για να την κάνει εύγευστη. Προσπαθώ να αναπαραστήσω την βία, όπως αυτή ήταν πάντοτε: μη καταναλώσιμη. Δίνω πίσω στην βία αυτό που πραγματικά είναι: πόνος, μια παραβίαση των άλλων. Για μένα η ταινία Vaghe Stelle Dell'Orsa (σ.τ.μ. ταινία του Ιταλού σκηνοθέτη Luchino Visconti) ήταν ένα πραγματικό σοκ. Αυτή ήταν η πρώτη φορά που είδα την βία να απεικονίζεται έτσι στο σινεμά. Ταινίες όπως αυτές δεν απεικονίζουν την βία ως θέμα. Σου έδιναν μια άλλη όψη της βίας και κατόπιν άφηναν το κοινό να δει διαφορετικά την βία.

ΤΑ ΜΕΣΑ ΜΑΖΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ
Δεν είναι δυνατόν, να δουλεύεις σήμερα στον κινηματογράφο και στη τηλεόραση, χωρίς να λαμβάνεις υπ' όψιν σου την σχέση που υπάρχει ανάμεσα σ' αυτά που λες και στο Μέσο που χρησιμοποιείς για να τα πεις. Ως καλλιτέχνης, δεν μπορείς να δουλεύεις σ' οποιοδήποτε τομέα σήμερα χωρίς να σκέφτεσαι για το "Μέσο" που χρησιμοποιείς. Σήμερα όλα τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης έγιναν βασικά "αυτοαναφερόμενα".

ΜΠΡΕΧΤΙΚΗ ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ
Πάντοτε φοβόμουν τις ετικέτες και αυτή είναι μια ετικέτα που συχνά χρησιμοποιείται για την δουλειά μου. Υπάρχει σίγουρα μια ομοιότητα ανάμεσα σ' αυτό που κάνω και στην απόψεις του Μπέρλοτ Μπρεχτ, όμως εγώ δεν έχω κάποια πολιτική θεματολογία, όπως είχε ο Μπρεχτ.

Η ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΥ
Πως μπορώ να αποκαταστήσω στην αναπαράσταση την αξία της πραγματικότητα που 'χει χαθεί; 'Η με αλλά λόγια : Πως θα δώσω στο θεατή την δυνατότητα να διακρίνει αληθινά αυτή την απώλεια της πραγματικότητας και την δικιά του συμμετοχή σ' αυτή την απώλεια;
Ετσι ώστε μέσω αυτού να απελευθερώσει τον εαυτό του από την θέση του θύματος του "Μέσου" και να γίνει ένα δυνητικός συν-διαμορφωτής του.

ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΑΙΝΙΑ Η ΠΙΑΝΙΣΤΡΙΑ
Επέλεξα το βιβλίο [στο οποίο βασίζεται η ταινία] καταρχάς γιατί κάποιος μου το πρότεινε. Κατά δεύτερον επειδή το ελκυστικό που υπήρχε στην ιστορία ήταν οι εξαιρετικά περίπλοκες παρατηρήσεις σχετικά με την κοινωνία, οι οποίες προχωράνε πολύ πέρα από τις διαπροσωπικές σχέσεις. Η ιστορία είναι τόσο γεμάτη από συνειρμούς και συσχετίσεις. Και τρίτο είχε τρεις υπέροχους ρόλους.
Κατά την άποψη μου η Isabelle Huppert είναι η καλύτερη ηθοποιός που γνωρίζω στην Ευρώπη, αν όχι στον κόσμο όλο. Έχει από την μία πλευρά την ευαισθησία και την ικανότητα να δείχνει ότι υποφέρει και από την άλλη την ψυχρότητα του χαρακτήρα - και επίσης δείχνει πολύ καλή.

ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΑΙΝΙΑ FUNNY GAMES
Στη τριλογία [σ.τ.μ. ο Haneke αναφέρεται στις τρεις πρώτες ταινίες του Der Siebente Kontinent (1989), Benny's Video (1992), 71 Fragmente einer Chronologie des Zuffals (1994)] βλέπεις την βία, απ' έξω, όπως αυτή συμβαίνει -και εκεί με το αποτέλεσμα της βίας μπορείς να αναπτύξεις μια ηθική σχέση. Στο Funny Games, ο ρόλος του θεατή είναι αρκετά διαφορετικός: το κοινό μεταφέρεται στην καρδιά της βίας και κινείται ανάμεσα στην συναισθηματική εμπλοκή και στην απόλυτη αντίθεση του προς αυτή.
(..) Η ταινία Funny Games μοιάζει με θρίλερ, αλλά στη πραγματικότητα ασχολείται με τα θρίλερ.
(..) Δεν είμαι σίγουρος ότι θέλω η ταινία ν' αρέσει στο κοινό. Υποτίθεται ότι δεν είναι μια ταινία που αρέσει. Αυτό που ελπίζω είναι το κοινό να την βρει ενοχλητική. Είτε το κοινό βγει από την αίθουσα εξοργισμένο ή είτε ενθουσιώδες, υπόσχομαι ότι δεν θα είναι ίδιο όπως μπήκε.

ΦΡΙΚΗ ΤΗΣ ΒΙΑΣ
Tα τρία μέρη της τριλογίας [Der Siebente Kontinent, Benny's Video, 71 Fragmente einer Chronologie des Zuffals] μοιράζονται μια κοινή αισθητική αντίληψη. Φυσικά, υπάρχει και μια κοινή επιλογή θέματος: και οι τρεις ταινίες δείχνουν μια πράξη βίας χωρίς να προσφέρουν μια επαρκή κοινωνιολογική και ψυχολογική εξήγηση. Οι περιπτώσεις που παρουσιάζονται είναι όπως αυτές που είναι τόσο δημοφιλείς στα περιοδικά ποικίλης ύλης και τον ημερήσιο τύπο, με την δήθεν φρίκη τους. Ωστόσο το πραγματικά φρικιαστικό είναι η υποψία ότι αυτή η προφανώς παράλογη φύση τέτοιων πράξεων θα μπορούσε να έχει τις ρίζες της στον τρόπο που ζούμε ,και ότι μάλιστα θα μπορούσαν να ερευνηθούν λογικά.
Δραματουργικά ωστόσο, αυτή η φρίκη αποτελεί γόνιμο έδαφος. Σου επιτρέπει να φέρεις τον θεατή αντιμέτωπο με τον εαυτό του , αναγκάζοντας τον να αναζητήσει απαντήσεις που του τις αρνείται η ταινία και η πλοκή της. Και οι τρεις ταινίες περιγράφουν τη ζωή του υλιστικά ασφαλούς κόσμου της υπερ-βιομηχανοποιημένης δύσης, οι δύο πρώτες με τη μορφή διαχρονικών τμημάτων της ιστορίας δύο οικογενειών, η δε τελευταία μέσα από μια τομή της κοινωνικής ιεραρχίας. Οι άνθρωποι που απεικονίζονται στις ταινίες δεν είναι χαρακτήρες (δηλ. το σύνολο των τρόπων συμπεριφοράς τους δεν μπορεί να ερμηνευθεί ψυχολογικά), αλλά επιφάνειες όπου ο θεατής προβάλλει τους φόβους, τις επιθυμίες και τις φαντασιώσεις τους. Δεν αποζητώ τον κοινωνικό ρεαλισμό, αλλά ένα μοντέλο που είναι παραδειγματικό και ανοικτό απ' όλες τις πλευρές.

LE TEMPS DU LOUP
Η ταινία Le Temps du Loup αναφέρεται στην σύγχρονη κοινωνία: σήμερα τα 4/5 της ανθρωπότητας ζει σε συνθήκες πολύ χειρότερες απ' αυτές που απεικονίζονται εδώ. Το μόνο που έκανα ήταν να πάρω αυτές τις συνθήκες διαβίωσης και να τις μεταφυτεύσω στην δική μας γεωγραφική περιοχή. Οι καταστροφές για εμάς (τους Δυτικούς) είναι κάτι που συμβαίνουν κάπου αλλού. Έτσι αυτή δεν είναι μια ταινία για τον τρίτο κόσμο -δεν χρειάζεται να την δουν. Είναι μια ταινία για τους πλούσιους λαούς.
Ο κίνδυνος με το είδος των ταινιών καταστροφής στο Χόλιγουντ, προέρχεται από την υπερβολή: αυτή κάνει την καταστροφή να δείχνει ελκυστική, κάτι το οποίο μπορούμε να απολαμβάνουμε αφού είναι μη -πραγματική. Το έργο μου συνίσταται στην προσπάθεια να προσεγγίσω τους θεατές σ' ένα συναισθηματικό επίπεδο, ανυψώνοντας το επίπεδο ταύτισης, όσο το δυνατόν υψηλότερα, αποφεύγοντας το υπερβολικό στυλιζάρισμα ή την υπερβολή.
Πολλοί θεατές αναφέρονται στο γεγονός ότι αρκετές σκηνές της ταινίας Le Temps du Loup είναι πολύ σκοτεινές στην οθόνη. Αυτό εξηγείται απλά ότι την νύχτα, σε μια χώρα που δεν έχεις ηλεκτρισμό, επικρατεί σκότος. Και οι άνθρωποι αντιδρούν στο σκοτάδι με τελείως διαφορετικούς τρόπος. Αν κάποιος έρθει προς τα εσένα, σ' ένα καλοφωτισμένο δρόμο, απλώς συναντιέσαι και αυτό ήταν. Όμως αν βρίσκεσαι στο σκοτάδι, θεωρείς αυτό τον άνθρωπο ως μια απειλή. Έχοντας έναν ελάχιστο φωτισμό στην ταινία, αυτό επιτρέπει στο κοινό να βιώσει αυτή την ανησυχία και τον φόβο.
Η ταινία Funny Games ήταν δομημένη σαν ένα κλασσικό θρίλερ, παρόλο που ήταν παρωδία. Όμως στην περίπτωση της ταινίας Le Temps du Loup η δομή προέκυψε από το πώς οι θεατές θα αντιδρούσαν σε μια τέτοια κατάσταση. Και όσον αφορά την ανάπτυξη των χαρακτήρων και αυτή επίσης είναι πολύ κλασική. Ξεκινά με πρόσωπα που αντιμετωπίζουν προσωπικά προβλήματα. Άνθρωποι που δεν μπορούν μόνοι τους να λύσουν αυτά τα προβλήματα μαζεύονται σε ομάδες και έτσι καθώς οι ομάδες μεγαλώνουν και τα προβλήματα μεγαλώνουν.

(αποσπάσματα από συνεντεύξεις του Michael Haneke)