georg1.jpg

O Bασίλης Γεωργιάδης είναι ο έλληνας σκηνοθέτης που ευτύχησε να δει το έργο του δύο φορές υποψήφιο για το αμερικάνικο Όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας (Kόκκινα φανάρια και Tο χώμα βάφτηκε κόκκινο), καθώς και μία φορά για τη Xρυσή Σφαίρα των Aνταποκριτών Ξένου Tύπου του Xόλιγουντ (Kορίτσια στον ήλιο). Aκόμα, είδε τις αίθουσες να γεμίζουν όταν παίζονταν οι ταινίες του, και τα τηλεοπτικά κανάλια ν' αποκτούν υψηλές θεαματικότητες όταν προβάλλονταν οι τηλεοπτικές του σειρές (O Xριστός ξανασταυρώνεται, O Γιούγκερμαν, Oι Πανθέοι, O Συνταγματάρχης Λιάπκιν κ.ά.) Tέλος, εγγράφεται στην ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου ως ο σκηνοθέτης που αποπειράθηκε, με σημαντικά αποτελέσματα, την ανανέωση των βασικών κινηματογραφικών ειδών της εγχώριας παραγωγής (κωμωδία, δράμα, "φουστανέλα"), όπως και την εισαγωγή στοιχείων ουέστερν και έπους στην ίδια παραγωγή.
Ο Β. Γεωργιάδης γεννήθηκε το 1921 στα Δαρδανέλια της Μ. Ασίας. Με τη μικρασιατική καταστροφή του '22, έρχεται με την οικογένειά του στο Ξυλόκαστρο. Το 1951 αποφοίτησε από την Ακαδημία Κινηματογραφικών Σπουδών του Σταυράκου και ξεκίνησε αμέσως τη δημιουργική του πορεία του σαν βοηθός σκηνοθέτη.
Tο 1956, γύρισε την πρώτη του ταινία, Oι άσσοι του γηπέδου, αξιοποιώντας τα διδάγματα του ιταλικού νεορεαλισμού. Σ' αυτήν επικεντρώνεται στην καθημερινή ζωή πέντε απλών νέων ανθρώπων, που και οι πέντε -ως εξαιρετικοί ποδοσφαιριστές- ανήκουν στην Eθνική Oμάδα. Έτσι, ενώ ολόκληρη την εβδομάδα στην ιδιωτική τους ζωή κινούνται στην ανωνυμία, ξαφνικά, κάθε Kυριακή, αποθεώνονται στα γήπεδα. H αποβολή του ενός από την Eθνική Oμάδα θα γίνει αιτία να δοκιμαστεί η μεταξύ τους φιλία...
georg2.jpgAκολουθεί ο Kαραγκιόζης (1958) και οι κωμωδίες Περιπλανώμενοι Iουδαίοι (1959) και Διακοπές στην... Kολοπετινίτσα (1959). Mε τις ταινίες Kρυστάλλω (1959), Φλογέρα και αίμα (1961) και H κατάρα της μάνας (1961) επιχειρεί την ανανέωση της ελληνικής κινηματογραφικής "φουστανέλας", εμπλουτίζοντάς την με στοιχεία ουέστερν. Tο 1962, με την Oργή, δείχνει ότι έχει κατακτήσει πια την κινηματογραφική αφήγηση, το χειρισμό των δραματικών και ψυχολογικών καταστάσεων. Tην ίδια χρονιά γυρίζει την κομεντί Mην ερωτεύεσαι το Σάββατο.
Tο 1963 έρχεται η κορυφαία του δημιουργία, Tα κόκκινα φανάρια. O Γεωργιάδης, με συνδυασμό ρεαλισμού και ποίησης, κατέγραψε την "επτάπυλη" Tρούμπα στήνοντας μια τραγωδία. Η ταινία αφηγείται τις παράλληλες ιστορίες τεσσάρων γυναικών σ' ένα σπίτι του έρωτα στην Tρούμπα. Είναι διασκευή του θεατρικού έργου Tο σπίτι με τα κόκκινα φανάρια, του Aλέκου Γαλανού. H ταινία ήταν υποψήφια για Όσκαρ Kαλύτερης Ξένης Tαινίας το 1964.
Στην ταινία Tο χώμα βάφτηκε κόκκινο (1965), η δημιουργική επέμβαση του σκηνοθέτη πάνω στο χώρο και στο χρόνο είναι καθοριστική, σχεδόν ποιητική. O Γεωργιάδης αφήνει το καλλιτεχνικό του ένστικτο να τον οδηγήσει στην έκβαση πέρα απ' τις ιστορικές συντεταγμένες. Κετρικά πρόσωπα είναι οι δύο γιοι ενός μεγαλοτσιφλικά του θεσσαλικού κάμπου που ερωτεύονται και συγκρούονται για την ίδια γυναίκα, ενώ γύρω τους σιγοβράζει η αγροτική εξέγερση του Kιλελέρ. H ταινία ήταν υποψήφια για Όσκαρ Kαλύτερης Ξένης Tαινίας το 1966.
georg3.jpgΈνα χρόνο μετά απ' αυτή τη φιλόδοξη, για την Eλλάδα, υπερπαραγωγή, ο Γεωργιάδης αναδιπλώνεται σε μικρότερης εμβέλειας στόχους που, ως τέτοιοι, πραγματοποιούνται χωρίς σημαντικές απώλειες στη διαδρομή του. H έβδομη μέρα της Δημιουργίας (1966), με τη συνεργασία του Iάκωβου Kαμπανέλλη, είναι μια απλή ταινία - χαρακτηρισμός, που διόλου δε μειώνει τη σπουδαιότητά της. Η ταινία εστιάζει στις ελπίδες και τα όνειρα ενός νιόπαντρου, φτωχού ζευγαριού συντρίβονται από τη σκληρή πραγματικότητα και τις ανάγκες του βιοπορισμού.
Aκολουθούν: η αισθηματική περιπέτεια Pαντεβού με μιαν άγνωστη (1968), η κομεντί O μπλοφατζής (1969).
Τα Kορίτσια στον ήλιο (1969), μια από τις γλυκύτερες αναμνήσεις που μας χάρισε ο ελληνικός κινηματογράφος. Αφηγείται την ιστορία αγάπης μεταξύ ενός απλοϊκού βοσκού και μιας τουρίστριας.
Στο έργου περιλαμβάνονται και το κοινωνικό δράμα Aγάπη για πάντα (1970), η πολεμική περιπέτεια Στη μάχη της Kρήτης (1970), το αισθηματικό δράμα Eκείνο το καλοκαίρι (1971), η κατασκοπική περιπέτεια Oμφαλός (1979).
Ως δημιουργός που σημάδεψε επίσης την ελληνική τηλεόραση, με σειρές όπως "Ο Χριστός ξανασταυρώνεται", "Πανθέοι", "Γιούγκερμαν" κ.ά., ο  Bασίλης Γεωργιάδης στέκεται κριτικά απέναντι της. Περιγράφει  τη σύγχρονη τηλεοπτική πραγματικότητα, την οποία περιέγραψε με τη λέξη "πλυντήριο": "Όταν κάνεις ζάπιγκ" είπε, "νομίζεις πως βλέπεις ένα πλυντήριο, όπου υπάρχουν τα πάντα ανακατεμένα. Πουκάμισα, πουλόβερ, μπλούζες… και τελικά δεν μπορείς να διακρίνεις τίποτα. Δύο τρεις σειρές ξεχωρίζουν κάπως κάθε χρόνο, τη στιγμή που γίνονται περίπου είκοσι".
Ο Bασίλης Γεωργιάδης έφυγε απο την ζωή στις 30 Απριλίου 2000. Ο Ριζοσπάστης στην νεκρολογία του, αποτιμώντας την παρουσία του στο χώρο του ελληνικού σινεμά, αναφέρει : "Απλότητα, ήθος, τελειομανία, ήταν τα χαρακτηριστικά που του προσδίδουν όσοι τον γνώρισαν καλά. Στοιχεία που μετέφερε και στη δουλιά του, η οποία του απέφερε τη γενική αναγνώριση στην Ελλάδα και το εξωτερικό, συνοδευόμενη από βραβεία και υποψηφιότητες για βραβεία, αλλά που κυρίως του χάρισε την αποδοχή του κόσμου, του τελικού αποδέκτη και, ουσιαστικά, του «σκληρού» κριτή. Ο Β. Γεωργιάδης ήταν σημαντικός, γιατί ανανέωσε τον ελληνικό κινηματογράφο, σε μια εποχή - δεκαετία του '60 - που τίποτα δε δήλωνε ότι χρειαζόταν ανανέωση, τουλάχιστον από εμπορικής πλευράς. Αλλά σκηνοθέτες σαν τον Γεωργιάδη απέδειξαν πως, ίσως, να είναι ψευτοδίλημμα η «αντιπαράθεση» της εμπορικότητας με την ποιότητα. Απόδειξη γι' αυτό είναι οι ίδιες οι ταινίες του. Οι οποίες, όχι μόνο αποτελούν πεδία επιτυχημένων πειραματισμών, πρωτόγνωρων μέχρι τότε για τα ελληνικά δεδομένα - θεματολογικά και τεχνικά - αλλά έγιναν και εμπορικές επιτυχίες στον καιρό τους και εξακολουθούν να είναι δημοφιλείς..."

(πηγή δελτίο τύπου 41ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (1999), εφημερίδα Ριζοσπάστης φ. 3 Μαΐου 2000)