του Emir Kusturica

Η ταινία συνιστά μια απεικόνιση της εμφύλιας σύρραξης, που διέλυσε μια ευρωπαϊκή χώρα, στα τέλη του 20ου αιώνα στην Ευρώπη. Είναι μια “από τα μέσα” παρουσίαση της τραγωδίας ενός εμφύλιου πολέμου.
Το 1941 οι Γερμανοί βομβαρδίζουν το Βελιγράδι και οι έντρομοι κάτοικοι του κρύβονται στα καταφύγια. Μια ομάδα από αυτούς, θα παραμείνουν στο καταφύγιο τους και μετά την αποχώρηση των Γερμανών. Όταν τελικά ανέβουν στην επιφάνεια, θα βρεθούν στην δίνη ενός άλλου πολέμου. Αυτή τη φορά ο πόλεμος είναι εμφύλιος και οι “κακοί” δεν είναι αυτοί που ήταν κάποτε...
Το τέλος μιας χώρας, οι αυταπάτες μιας ολόκληρης ιστορικής περιόδου (του Τιτοϊσμού), η αγωνία ενός δημιουργού για την πατρίδα που έπαψε να υπάρχει: ο Εμίρ Κουστουρίτσα σκηνοθετεί ένα προσωπικό δράμα, αυτό της χαμένης του πατρίδας. Μεροληπτικός και άμεσος, πολιτικός και λυρικός, συχνά διχάζεται ανάμεσα στο εξομολογητικό τόνο (απόρροια των  προσωπικών του συναισθημάτων) και την πληθωρικότητα του σκηνοθετικού του ύφους.
Η ταινία χωρίζεται σε τρία ευδιάκριτα μέρη με τους ενδεικτικούς τίτλους : Πόλεμος (1941-1944), Ψυχρός Πόλεμος (1961), Πόλεμος (1992). Το σενάριο έχει γραφεί, εκτός του Εμίρ Κουστουρίτσα/ Emir Kusturica, και από τον Dušan Kovačević γνωστό θεατρικό συγγραφέα.
Η μουσική του Γκόραν Μπρέγκοβιτς/ Goran Bregović αποτελεί ένα στοιχείο που προσδίδει ζωτικότητα και ενέργεια στις εικόνες της ταινίας.
Η ταινία βραβεύτηκε με το Χρυσός Φοίνικας στο φεστιβάλ των Καννών 1995.

Δ.Μ.