(Ο δρόμος για το σπίτι)
του Zhang Yimou
(το κείμενο του σκηνοθέτη)

Η κινεζική κοινωνία έχει αλλάξει και είναι ο κινηματογράφός της που αντικατοπτρίζει αυτές τις νέες εξελίξεις. Η πολιτιστική ζωή και δραστηριότητα μοιάζουν να έχουν απωλέσει τον προσανατολισμό τους. Βίαιες, εμπορικές ταινίες κυριαρχούν στις αίθουσες και πολλοί σκηνοθέτες αισθάνονται υπερηφάνια που τις υπογράφουν. Η κατάσταση δείχνει θλιβερή και προσωπικά έκανα τις δύο τελευταίες μου ταινίες (Ούτε Ένας Λιγότερος και Ο Δρόμος για το Σπίτι) για να εκφράσω την αντίδρασή μου στη νέα αυτή τάση -αγνοώντας τελείως τη λογική της αγοράς. Ήθελα να τις κάνω απλές, άμεσες και ρεαλιστικές. Πιστεύω ότι το κοινό θα τις αποδεχτεί, αφού αυτές οι ταινίες διαθέτουν αληθινά συναισθήματα. Θεωρώ απαραίτητο να κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας για να διατηρήσουμε τις καλύτερες παραδόσεις του κινέζικου σινεμά. Σκεφτείτε το παράδειγμα του ιταλικού νεορεαλισμού, τη γαλλική "νουβέλ βαγκ", αλλά και το σύγχρονο ιρανικό σινεμά. Ο κινέζικος κινηματογράφος οφείλει να μην επηρεαστεί δραματικά από το Χόλιγουντ.
Η ταινία Ο Δρόμος για το Σπίτι /The Road Home διαφέρει αρκετά από το Ούτε Ένας Λιγότερος. Αυτή η ταινία είναι πιο κοντά σε μια άλλη κινεζική παράδοση, αυτήν του ποιητικού αφηγηματικού κειμένου. Οι μισοί ηθοποιοί στην ταινία δεν είναι επαγγελματίες. Δυσκολεύτηκα να τους βρω, όπως συνέβη άλλωστε και με το ερασιτεχνικό καστ του Ούτε Ένας Λιγότερος. Ταυτόχρονα, ούτε και οι επαγγελματίες ηθοποιοί είχαν μεγάλη εμπειρία, και ιδιαίτερα οι δύο εικοσάχρονοι πρωταγωνιστές στο μεγάλο φλασμπάκ.
Η πλοκή της ταινίας είναι πολύ απλή, χτισμένη γύρω από τον χαρακτήρα που την αφηγείται. Είναι ένας άνδρας που εργάζεται στην πόλη, πολύ μακριά από το χωριό όπου γεννήθηκε. Όταν πεθαίνει ο πατέρας του, επιστρέφει στο σπίτι για την κηδεία. Περνάει τρεις μέρες μαζί με τη μητέρα του, και φέρνει στο μυαλό του την περίοδο που οι γονείς του γνωρίστηκαν και ερωτεύθηκαν.
Η ταινία διαθέτει κάποια αυτοβιογραφικά στοιχεία, χωρίς να διηγούμαι τη δική μου προσωπική ιστορία. Ο πατέρας μου πέθανε το 1997, όταν εγώ βρισκόμουν στη Φλωρεντία για το ανέβασμα της όπερας Τουραντό. Δεν ήμουν μαζί του όταν έφυγε, οπότε για την κηδεία του πήρα κι εγώ το δρόμο για το σπίτι.
Είναι μία ταινία για τον έρωτα, για την οικογένεια και για την αγάπη ανάμεσα στα μέλη μιας οικογένειας. Η ερωτική ιστορία ξετυλίγεται με φόντο μία ιδιαίτερα δύσκολη περίοδο στη σύγχρονη ιστορία της Κίνας. Στο παρελθόν έχουν διάφοροι προσπαθήσει να ασχοληθούν με την περίοδο αυτή με μάλλον σοβαρό και αναλυτικό τρόπο. Εγώ, όμως, επέλεξα να χρησιμοποιήσω πιο ποιητικές και ρομαντικές μεθόδους για να διηγηθώ την αγνή και απλή αυτή ιστορία αγάπης. Πρόκειται για το ιδανικό είδος της αληθινής αγάπης -η οποία είναι ικανή να σε κάνει να επιβιώσεις σε μία πολύ δύσκολη εποχή. Ιστορικά θέματα μπλέκονται με τη σύγχρονη πραγματικότητα. Παράλληλα, παρουσιάζεται το θέμα της αντιμετώπισης της μάθησης στην επαρχία. Στο παρελθόν, για λόγους καθαρά πολιτικούς, είχε σαφώς υποτιμηθεί η αξία της μάθησης και οι διανοούμενοι είχαν κυριολεκτικά "εξαφανισθεί". Σήμερα, όλοι κατανοούμε την αρχή που λέει ότι η γνώση ισοδυναμεί με τη δύναμη, εντούτοις πολλοί από εμάς διακατεχόμαστε από υπερ-υλιστικές αντιλήψεις και από την εμμονή του χρήματος. Η αξία της μάθησης περνά δεύτερη κρίση και περίοδο υποτίμησης.
Πρόθεσή μου, είναι να χρησιμοποιήσω την ταινία αυτή, ως μια αφορμή, για να δει κάποιος, με φρέσκο μάτι, τα ουσιαστικά αυτά θέματα της κινέζικης κοινωνίας και ιστορίας.

(κείμενο του σκηνοθέτη στις σημειώσεις για την παραγωγή της ταινίας)