(Μαγιάτικα Σύννεφα)
του Nuri Bilge Ceylan
ceylan2.jpg

Με την δεύτερη του ταινία -και βραβευμένης στο Φεστιβάλ του Βερολίνου το 2000, με το βραβείο της Fipresci- , ο Nuri Ceylan Bilge, επιστρέφει σε τόπους οικείους και χώρους γνώριμους.
Ένας νεαρός σκηνοθέτης, ο Muzafer, επιστρέφει στο μικρό χωριό της Ανατόλιας, απ' όπου κατάγεται. Εξοπλισμένος με μια βιντεοκάμερα θέλει να γυρίσει μια ταινία. Η καλλιτεχνική του φιλοδοξία; να συλλάβει κάτι από την ειδυλλιακή ατμόσφαιρα του τόπου, κάτι από την γαλήνη και ηρεμία του τοπίου. Όμως ο πατέρας του, ο Emin, απορροφημένος από τις δουλειές του, δεν έχει καμία απολύτως διάθεση να τον βοηθήσει. Ο Muzafer προσπαθεί να συγκεντρώσει φίλους και γνωστούς για να τον βοηθήσουν στο εγχείρημα του και τελικά καταφέρνει να πείσει τον ξάδελφο του Ali και τον φίλο του Saffet, ο οποίος μόλις απέτυχε στις εισαγωγικές εξετάσεις για το πανεπιστήμιο. Όταν όμως το γύρισμα της ταινίας ξεκινά τότε όλα αλλάζουν…...
ceylan3.jpgΑντλώντας το θέμα της απ' ένα πραγματικό γεγονός -των γυρισμάτων της πρώτης ταινίας του σκηνοθέτη Το Χωριό- η ταινία στήνει τον θεματικό της ιστό πάνω στους ίδιους άξονες με την πρώτη: Η φύση, η οικογένεια, ο γενέθλιος τόπος, τα συναισθήματα των προσώπων, οι μεταξύ τους σχέσεις. Εδώ, και πέρα από την προφανή αναφορά στον Τσέχωφ, υπάρχει μια στενή βιωματική σχέση ανάμεσα στο σκηνοθετικό βλέμμα και τον τόπο -είναι το χωριό απ' όπου κατάγεται ο Nuri Ceylan Bilge - και στα πρόσωπα -είναι μέλη της οικογένειας του. Σ' αυτήν την ταινία η απόσταση ανάμεσα στον ρόλο και το πρόσωπο που το υποδύεται μηδενίζεται και οι εικόνες αποκτούν κάτι από την θέρμη των αληθινών συναισθημάτων.
Επιστρέφοντας σε τόπους γνώριμους και συναντώντας πρόσωπα οικεία, ο σκηνοθέτης κάνει ένα έργο που μιλά λιγότερο για την διαδικασία της αναπαράστασης και το σινεμά και περισσότερο για τα πρόσωπα, την φύση, το πέρασμα του χρόνου. Η γαλήνη και η ηρεμία των εικόνων, το χιούμορ και η προφανής στενή βιωματική σχέση ανάμεσα στο σκηνοθετικό βλέμμα, τον τόπο (είναι το χωριό καταγωγής του σκηνοθέτη) και τα πρόσωπα (είναι μέλη της οικογένειας του), ορίζουν το πλαίσιο.
Εδώ ο χώρος και τα πρόσωπα αποκτούν μια αξία συναισθηματικής τάξης, η σχέση του ανθρώπου με την φύση καθίσταται κεντρική. Εδώ η ενδοσκόπηση είναι ένας τρόπος για να μετέχεις στην μαγεία της φύσης, είναι ένας τρόπος για να αισθανθείς την θέρμη των αληθινών συναισθημάτων…
Με την δεύτερη του ταινία ο Nuri Ceylan Bilge επιβεβαιώνει τις εντυπώσεις που είχαν δημιουργηθεί με την πρώτη του ταινία, Το Χωριό: πρόκειται γι' ένα σκηνοθέτη που βαδίζει ένα δρόμο μοναχικό και πρωτότυπο, ένα δρόμο στον οποίο ο χώρος και τα πρόσωπα έχουν μια αξία συναισθηματικής τάξης και όπου η ενδοσκόπηση είναι ένας τρόπος να βλέπεις την ζωή και τον τόπο.
Τα Μαγιάτικα Σύννεφα (Mayis Sikintisi) του Nuri Bilge Ceylan αποτελούν μια ασυνήθιστη για την εποχή πρόταση: έχουμε έναν δημιουργό που κινηματογραφεί τα τοπία μιας εσωτερικής πραγματικότητας.

Δημήτρης Μπάμπας