Violencia, Jorge Forero
Κολομβία. Σήμερα. Τρεις ιστορίες, που στην αφήγηση, η μια ακολουθεί την άλλη.
Ένας άνδρας μέσα στη ζούγκλα. Η φύση μαγευτική. Ήχοι από ελικόπτερο που υπερίπταται και οι ήχοι της ζούγκλας. Ο άνδρας περιφέρεται αλυσοδεμένος. Όμηρος ανταρτών. Μια καθημερινότητα δύσκολη. Μια στιγμή γαλήνης και ηρεμίας. Ένα μπάνιο στο ποταμό. Το όνειρό του. Ένας άνθρωπος βασανισμένος.
Ένας νεαρός bmxας κάνει έρωτα με την κοπέλα του. Κλέβει  ένα κινητό. Περιφέρεται στην πόλη για να το πουλήσει. Οι δρόμοι σφύζουν από ζωή και ενέργεια. Παρέ αμ’ ένα φίλο του αναζητά  δουλειά και καταλήγει στο δάσος. Σκοτώνεται  εν ψυχρώ από τον επικεφαλή μιας ομάδας στρατιωτών. 
Ο επικεφαλής μιας παραστρατιωτικής (;) ομάδας στο στρατόπεδο. Μπροστά στους κατωτέρους του, νεοσύλλεκτους. Τους διατάζει να εκτελέσουν μια αποτρόπαιη εντολή.
Όλες αυτές οι  ιστορίες των τριών προσώπων στιγματίζονται από τη βία. Η κάμερα παρακολουθεί από κοντά τα πάθη και τα παθήματά τους. Άλλοτε θύτες και άλλοτε αθώα (;) τα κεντρικά πρόσωπα των ιστοριών έρχονται αντιμέτωποι με την ως ενός ηφαιστείου έκρηξη της βίας. Μια βία ακραία, αναιτιολόγητη, ακατανόητη, αποτρόπαιη. Μια βία που είτε είναι εγκατεστημένη, μέρος της καθημερινότητας, είτε  εισβάλει ξαφνικά μ’ ένα τρόπο τραγικό. Και στο βάθος της εικόνας –είτε αυτή αφορά το αστικό τοπίο, είτε το τοπίο της φύσης- η Κολομβία.  Μια από τις πιο βίαιες χώρες της Λατινικής Αμερικής. Και του κόσμου όλου...

End of Winter, Kim Dae-hwan
Εστιάζοντας στο τέλος μιας διαδρομής, η ταινία παρόλο που σε μια πρώτη προσέγγιση κυριαρχείται από κωμικούς τόνους, στο τέλος διαποτίζεται από τη μελαγχολία και τη θλίψη του τέλους.
Ένας καθηγητής σ΄ ένα επαρχιακό λύκειο βγαίνει στη σύνταξη. Μετά το όχι ιδιαίτερα και τόσο λαμπρό γεύμα προς τιμή του, όπου παρίσταται και η οικογένεια του, ανακοινώνει στην εμβρόντητη σύζυγό του την απόφαση του να χωρίσουν. Παρόλα αυτά, η απόφαση του καθηγητή, μια απόφαση ζωής, φαίνεται να μην μεταβάλλει τις μέχρι τώρα ισορροπίες: ο καθηγητής ζει μόνος σ’ ένα εργένικο διαμέρισμα. Αποκλεισμένη όλη η οικογένεια σ’ αυτό, λόγω σφοδρής χιονόπτωσης, υφίσταται τις επιπτώσεις της ανακοίνωσης: Οι αναταράξεις που προκαλούνται διαταράσσουν τις εύθραυστες οικογενειακές ισορροπίες. Οι εντάσεις μεταξύ του ζευγαριού, λόγω της εξ’ ανάγκης συγκατοίκησης και του περιορισμένου του χώρου, μεγεθύνονται. Όμως η ταινία δεν αφορά μόνο το ηλικιωμένο ζευγάρι του οποίου η κοινή ζωή, διαλύεται. Μοιάζει αυτή η διάλυση του ζευγαριού να αντανακλάται και στα παιδιά τους που όντας σε ηλικία γάμου ετοιμάζονται να ξεκινήσουν τις ζωές τους. Είναι μια αίσθηση αναπόδραστου και μοιραίου που στο τέλος σκιάζει τις ζωές τους. Ως να είναι το τέλος ενός χειμώνα που δεν ακολουθείται από καμία άνοιξη. Η ανθρώπινη μοίρα που σφραγίζεται από την μοναξιά...
Όλη η σκηνοθεσία εστιάζει πάνω στα πρόσωπα της οικογένειας, που εικονογραφούνται στις ανθρώπινες διαστάσεις τους. Ενώ, τα διάφορα επεισόδια της δραματικής πλοκής διανθίζονται με κωμικούς τόνους, που σε μια πρώτη προσέγγιση κυριαρχούν των δραματικών. Ό,τι όμως διακρίνουμε εντέλει είναι ένα «Ozu-ικό» βλέμμα, στην πιο καθαρή μορφή: ο άνθρωπος, οι επιθυμίες του, τα συναισθήματα του, η μοίρα του …

Jia Zhang-ke, um homem de Fenyang, Walter Salles
Με αφετηρία το γενέθλιο Fenyang στην επαρχία Shanxi, ο βραζιλιανός δημιουργός ακολουθεί τον κινέζο συνάδελφό του στην αναβίωση μιας  καλλιτεχνικής διαδρομής, αλλά και μιας ζωής.
Περιπλανήσεις στους τόπους όπου έζησε τα παιδικά του χρόνια ο Jia Zhang-ke, στις αυλές και τις γειτονίες, στις λαϊκές πολυκατοικίες, στα δρομάκια μιας επαρχιακής κινέζικης πόλης. Συνεντεύξεις με τους ηλικιωμένους γείτονες, με παλιούς παιδικούς φίλους. Οι άσχημες συνθήκες ζωής σε μια χώρα που έχει πρόσφατες τις μνήμες από τις λιμοκτονίες της Πολιτιστικής Επανάστασης, η εμπειρία του σινεμά πάντα καταλυτική, ένα καταφύγιο. Και φυσικά, η οικογένεια – ο δάσκαλός πατέρας και η τεράστια βιβλιοθήκη του, ένας τόπος μαθητείας. Η μητέρα, η μεγάλη αδελφή. Και η πρώτη ταινία (Xiao Wu) γυρισμένη στα σοκάκια της πόλης, με πρωταγωνιστή τον παλιό συμφοιτητή τον Wang Hongwei. Αυτή η περιπλάνηση στο Fenyang , στο πρώτο μέρος, αποκαλύπτει την ενδοχώρα του έργου: τα πρόσωπα των απλών ανθρώπων που γίνονται αποδέκτες των τεράστιων κοινωνικών αλλαγών. «Ήθελα να χρησιμοποιήσω την κάμερα για να αποκαλύψω την «αξιοπρέπεια» αυτών των ανθρώπων», δηλώνει ο Jia Zhang-ke.
Και μετά, ακολουθώντας τα ίχνη των ταινιών του Jia Zhang-ke, μια περιπλάνηση στην αχανή χώρα. Από το Ulan Bator (Shi Jie) στο Πεκίνο και από εκεί πίσω στο Fenyang. Και στη συνέχεια τα πρόσωπα που τον συνοδεύουν σ’ αυτή τη διαδρομή: η Zhao Tao, ηθοποιός σχεδόν σ’ όλες τις ταινίες του, ο Lin Xudong κριτικός κινηματογράφου και μοντέρ. Τα προβλήματα με τις αρχές. Συζητήσεις στην Κινηματογραφική Ακαδημία του Πεκίνου, την Ακαδημία Καλών Τεχνών, την εταιρεία του Xstream Pictures. Η σύγχυση των αξιών που οι σεισμικές κοινωνικές  αλλαγές έφεραν, η εθνική παθογένεια, η βία. Ένα κινέζικο γλέντι με συνεργάτες.
Αν κάτι αναδύεται ως αίσθηση από αυτό το πορτραίτο είναι το πείσμα του Jia Zhang-ke να υπερβεί τα τεράστια εμπόδια που ορθώνονται μπροστά του: αυτό συνιστά τη δύναμη που τον κινητοποιεί, είναι η μέθοδος εργασίας του. Ενώ, ως μια διαρκής υπόμνηση, η απουσία του πατέρα, ενός τόσο σημαντικού πρόσωπου στο κομφουκιανό σύστημα, συνιστά τη διαρκή πληγή, μοιάζει να αποτελεί τον συναισθηματικό πυρήνα, αθέατο στον θεατή των ταινιών, που όμως φαίνεται να στοιχειώνει το έργο του Jia Zhang-ke.

Le dos rouge, Antoine Barraud
Η προετοιμασία για το γύρισμα μιας ταινίας είναι στο κέντρο αυτής της ταινίας. Το κεντρικό πρόσωπο είναι ο σκηνοθέτης της που υποδύεται ο σκηνοθέτης Bertrand Bonello (Le Pornographe, L'Apollonide: Souvenirs de la maison close, Saint Laurent). Αναζητώντας καθοδήγηση στα της προετοιμασίας θα έρθει σε επαφή με μια ιστορικό τέχνης, την Célia (το ρόλο υποδύεται είτε Jeanne Balibar είτε Géraldine Pailhas, και αυτό ο διαμοιρασμός δεν είναι χωρίς σημασία). Θα είναι η ξεναγός του σε μια περιπλάνηση στα παρισινά μουσεία και τον κόσμο της τέχνης. Caravaggio, Diane Arbus, Francis Bacon, Hans Bellmer, Leon Spilliaert, Theodore Chasseriau, Joachim da Rocha: ό,τι αναζητά ο σκηνοθέτης σ’ αυτήν την περιπλάνηση είναι η φιγούρα του τέρατος. Όμως τα κόκκινα στίγματα που εμφανίζονται στην πλάτη του σκηνοθέτη είναι μια ένδειξη μιας άλλης πραγματικότητας…
Κρυπτική, αινιγματική, σκοτεινή και μυστηριώδης, η ταινία είναι μια γοητευτική και ιδιοσυγκρασιακή περιπλάνηση στο σύμπαν της ζωγραφικής τέχνης. Άλλοτε με αναφορές στο κόσμο του Μπόρχες και άλλοτε στο σινεμά του Ρεναί, διανθισμένη από αναφορές σε ρεύματα τέχνης όπως ο σουρεαλισμός ή ο συμβολισμός, η σκηνοθεσία επικεντρώνεται ακριβώς σ’ αυτές τις περιπλανήσεις του αισθητιστή ήρωα στα παρισινά μουσεία. Είναι η τέχνη στην ταινία, ένα παράλληλο της πραγματικότητας σύμπαν, που ως άλλη μαύρη τρύπα απορροφά όχι μόνο την ενέργεια των προσώπων, αλλά εντέλει και τα ίδια τα πρόσωπα. Μοιάζει ως η ταινία να εικονοποιεί μια περίπτωση «Συνδρόμου του Σταντάλ», της ψυχοσωματικής ασθένειας, δηλαδή, όπου το πρόσωπο που εκτίθεται στην υψηλή τέχνη συνταράσσεται σωματικά και ψυχικά.

Koza, Ivan Ostrochovský
Ταινία πυγμαχική, αλλά και ταινία δρόμου, η δραματική πλοκή εστιάζει κυρίως στη μεταξύ των κεντρικών χαρακτήρων σχέση.
Ο Koza είναι Ρομά, πρώην μποξέρ με άξιες λόγου ολυμπιακού επιπέδου διακρίσεις (το ρόλο υποδύεται ο πραγματικός Σλοβάκος πυγμάχος Peter Baláž). Όμως σήμερα ζει μια ζωή μέσα στην ανέχεια, συλλέγοντας άχρηστα μέταλλα για να τα πουλήσει. Όταν η γυναίκα του μένει έγκυος στο δεύτερο τους παιδί, ο Koza θα αναγκαστεί να επιστρέψει πάλι στα ρινγκ, αυτή τη φορά για λόγους βιοποριστικούς. Καθοδηγούμενος από τον μάνατζέρ του Zvonko, θα ξεκινήσει μια περιοδεία στην επαρχία αναζητώντας όχι τη νίκη αλλά τη χρηματική ανταπόδοση. Όμως, ο Koza δεν διανύει την πρώτη νεότητα του, και κάθε χτύπημα από τον αντίπαλο είναι επικίνδυνο και μπορεί να αποβεί μοιραίο…
Η σκηνοθεσία επικεντρώνεται καταρχάς στη σχεδίαση του πορτραίτου του ήρωα, ως ενός αθώου, αφελούς, εύπιστου και λυγισμένου από την ανάγκη πυγμάχου. Ωστόσο είναι κυρίως στη σχέση του με τον μάνατζέρ του που εστιάζει. Πολύ μακριά από μια ντοκιμαντερίστικη αισθητική, με πλάνα σταθερά -που στο κέντρο έχουν τα δύο πρόσωπα-, η σκηνοθεσία τοποθετεί απέναντί του ήρωα τον μάνατζερ και τη στυγνότητα της συμπεριφοράς του. Διαποτισμένη από μια μελαγχολία και ένα πεσιμισμό και με φόντο τα χιονισμένα τοπία στην ύπαιθρο της Σλοβακίας, η αφήγηση σκιαγραφεί, λοιπόν, μια καταρχήν σχέση εκμετάλλευσης και την εξέλιξή της. Και, εντέλει, εστιάζει στο πρόσωπο του μάνατζερ ως ενός αληθινά δραματικού προσώπου: η κακότητα, κυνικότητα, σκληρότητα του στο τέλος θα διαλυθούν; ο ίδιος θα μεταστραφεί; Αυτό είναι το ερώτημα που διατρέχει διαρκώς την αφηγηματική γραμμή.

Δημήτρης Μπάμπας