Qiu (Inmates), Ma Li
Το κινέζικο ιδεόγραμμα του τίτλου - 囚)(Qiú) - είναι γεμάτο σημασίες: συντίθεται από το ιδεόγραμμα του ανθρώπου – 人 (Rén) περίκλειστο μέσα σ' ένα παραλληλόγραμμο. Είναι ο εγκλεισμός (... και όχι μόνο αυτός) που καταγράφεται. Το σχεδόν πεντάωρης διαρκείας ντοκιμαντέρ συνιστά ένα μοναδικό ντοκιμαντέρ της καταγραφής της ζωής σ' ένα ίδρυμα ψυχικού παθήσεων: η ιδιαιτερότητα του έγκειται στο ότι σ' αυτό ακούγεται η φωνή και ο λόγος των τροφίμων, χωρίς παραμορφώσεις. Μακρινός συγγενής του Titicut Follies ( Frederick Wiseman, 1967) η ταινία παράλληλα είναι και μια καταγραφή παθολογιών της σύγχρονής κινέζικης κοινωνίας, όπως αυτές διαθλώνται στο νου και την ψυχή των ψυχικά ασθενών.
Οι λευκοί τοίχοι, οι θάλαμοι, ο κεντρικός διάδρομος -τόσο οικείος από την ταινία του Samuel Fuller, Shock Corridor (1963)- η καντίνα. Οι γιατροί, οι νοσηλευτές, αλλά κυρίως οι ασθενείς, οι περαστικοί και οι μακροχρόνιοι. Κατάθλιψη, μανία σχιζοφρένεια, διπολική διαταραχή. Οι εποχές έξω αλλάζουν, αλλά μέσα στους θαλάμους νοσηλείας ο χρόνος μοιάζει ακίνητος.
Η σκηνοθεσία, έχοντας ιδιαίτερες προνομίες πρόσβασης, παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς και σχεδιάζει τα πορτραίτα κάποιων ασθενών. Παρακολουθεί τις συζητήσεις τους, τις ώρες της ακινησίας -το νεκρό χρόνο- τις ελπίδες, τους φόβους. Τις στιγμές της κρίσης, αλλά και της στιγμές της κατ αλλαγής, τις επισκέψεις των συγγενών, την κοινοτική ζωή στους θαλάμους νοσηλείας. Καμιά ιδιαιτερότητα στην ενδυμασία όλοι φορούν, εν μέρει ή εν' όλω τη πυτζάμα. Καμιά ατομικότητα, μόνο η συλλογική ζωή του ιδρύματος. Κανένα χρώμα σ' αυτή τη καταγραφή: μόνο άσπρο μαύρο.
Ένα ερώτημα αναδύεται καθώς η αφήγηση κυλά: Είναι τα πρόσωπα αυτά ψυχικά ασθενείς; Μήπως ο εγκλεισμός τους είναι ένα λάθος; μια υπερβολή του συστήματος; Οι απαντήσεις μοιάζουν ανοικτές. Όμως πέρα από τη ψυχική ασθένεια ή την παθολογία της, είναι το αίτημα για ελευθερία που διαρκώς και επιτακτικό επανέρχεται στο λόγο των εγκλείστων. Ό,τι παρακολουθούμε είναι μια ζωή σε περιορισμό...

Autumn, Autumn, Jang Woo-jin
Η αρχική σκηνή της ταινίας διαδραματίζεται μέσα στο μετρό: ένα ζευγάρι μεσήλικων συζητά για παλιούς φίλους και δίπλα τους ένας άγνωστος τους, ένας 20χρονου νεαρός. Αυτή είναι μια από τις στιγμές που οι διαδρομές τους θα συναντηθούν. Κατευθύνονται και οι δύο στη Chuncheon μια τουριστική περιοχή στη Νότια Κορέα. Τις ανεξάρτητες διαδρομές τους θα ακολουθήσει η αφήγηση: πρώτα του νεαρού που επιστρέφει από τη Σεούλ μετά από μια συνέντευξη για εργασία, και στη συνέχεια του ζευγαριού των παλιών φιλών που ψάχνουν ένα τρόπο να γίνουν εραστές.
Αυτές οι δυο ανεξάρτητες ιστορίες -εξ' ου και ο αναδιπλασιασμός του τίτλου- μόνο σε κάποια σημεία του χώρου συναντιόνται, καθώς κινούνται παράλληλα, διαδραματιζόμενες όμως και οι δύο στους ίδιους χώρους, με φόντο το φθινοπωρινό τοπίο της κορεάτικης υπαίθρου. Πέρα από μια ταινία ταξιδιού, η δεύτερη ταινία του νεαρού κορεάτη σκηνοθέτη είναι κυρίως μια ευαίσθητη καταγραφή ενός συναισθηματικού τοπίου για την κάθε μια ιστορία. Στην πρώτη είναι η μοναξιά, η απογοήτευση και η δυσθυμία του νεαρού που αναζητά μια επαφή μέσα σ' ένα τόπο που του είναι πλέον ξένος. Ενώ στη δεύτερη, είναι η οικοδόμηση μιας συναισθηματικής οικειότητας -από την οποία δεν απουσιάζει και η σωματική διάσταση- μεταξύ των δύο μεσηλίκων σ' ένα τόπο φορτισμένο με αναμνήσεις. Διανθισμένο από αφηγηματικές εκκρεμότητες και ερωτηματικά ως προς την κατάληξη των προσώπων, η σκηνοθετική προσέγγιση ποτέ δεν είναι κυριολεκτική. Τα πορτραίτα των τριών προσώπων σχεδιάζονται πάντα από απόσταση και η έμφαση δίνεται στον υπαινιγμό, το άρρητο, το πέρα από την πρόσοψη. Όπου, δηλαδή, ενοικούν τα βαθιά συναισθήματα.
 

Mittsu no hikari (Three Lights), Kohki Yoshida
Αυτή η γιαπωνέζικη ταινία που στο μεγαλύτερο της μέρος αναπτύσσεται ως μια ταινία αγωνίας, με τους τρόπους ενός θρίλερ μυστηρίου, έχει στο κέντρο της τη γυναικεία δυσαρέσκεια και δυσθυμία και τη θεραπευτική δύναμη της μουσικής (δημιουργίας).
Ένας νεαρός δάσκαλος του τένις και ο μυστηριώδης φίλος του θέλουν να κάνουν ένα γυναικείο συγκρότημα πειραματικής μουσικής. Αναζητώντας τα μέλη του θα τα βρουν στα πρόσωπα μιας τηλεφωνήτριας σε call center, μιας νηπιαγωγού και της ερωμένης ενός γκάνγκστερ. Όμως οι προσπάθειες να προκαλέσουν τη δημιουργικότητα τους πολλές φορές είναι μάταιες....
Ό,τι τροφοδοτεί την αφήγηση και τη δημιουργικότητα των μελών του συγκροτήματος είναι η γυναικεία δυσαρέσκεια: τα τρία γυναικεία πρόσωπα -τα τρία φώτα του τίτλου- συνιστούν τις τρεις διαφορετικές εκδοχές της. Εθελοτυφλία, παθητικότητα, κατάθλιψη και εσωστρέφεια- και απέναντί τους τρεις άνδρες που διαχειρίζονται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο: εγωκεντρικότητα και ναρκισσισμός είναι εδώ τα συστατικά των ανδρικών πορτραίτων.  Και είναι  ακριβώς εξαιτίας των προηγουμένων που η μουσική μοιάζει να αποτελεί γι’ αυτές τις τρεις γυναίκες την έκφραση της δυσαρέσκειας, αλλά και ένα μέσο για τη σωτηρία της ψυχής τους.
Ακολουθώντας την εικονοποιία και τους αφηγηματικούς τρόπους μιας ταινίας θρίλερ, η σκηνοθεσία συχνά παραπλανά τον θεατή: σχεδιάζει τα πορτραίτα των τριών γυναικών, χωρίς να παραλείπει να τονίσει τον ερωτισμό τους, και αφήνει ερωτηματικά ως προς τηνη αληθινή φύση των σχέσεων και το διακύβευμα της αφήγησης. Όμως πάντα, στον φόντο της δραματικής πλοκής -και κάποιες φορές και στο κέντρο- κυριαρχεί το φάντασμα της μελαγχολίας. Όχι όμως μόνο για τις 3 γυναίκες, αλλά εντέλει και για τους άνδρες....

Ghost in the Mountains, Yang Heng
Με  φόντο τις αχανείς ορεινές και σχεδόν έρημες από την ανθρώπινη παρουσία εκτάσεις της Βόρειας Κίνας, αυτή η ιδιόμορφη ταινία στέκεται  μετέωρη ανάμεσα σε μια ταινία κινηματογραφικού είδους (crime movie) και μια υπαρξιακού χαρακτήρα σκιαγράφηση της ανθρώπινης μοναξιάς και του κενού .
Ο Liu Lao  επιστρέφει στον γενέθλιο τόπο -μια απομακρυσμένη επαρχία της Κίνας -μετά από μια μακροχρόνια απουσία. Στην προσπάθεια του να επανασυνδεθεί με τον τόπο και τους ανθρώπους βρίσκεται αντιμέτωπος με τις απουσίες των παλιών του φίλων -είτε λόγω θανάτων είτε λόγω μετανάστευσης. Ενώ, η παλιά του φίλη ετοιμάζεται να παντρευτεί ένα πλούσιο.  Ο  Liu περιφέρεται  στον τόπο του,  αναζητώντας απελπισμένα σημεία επαφής με το παρελθόν του.
Οι αφηγηματικοί ρυθμοί είναι αργοί σ' αυτήν την ταινία και τα πλάνα μακρινά: ο θεατής είναι σαν να εισέρχεται σ' ένα άλλο σύμπαν όπου ο τόπος -η επαρχία- επιβάλλει το ρυθμό . Αν κάποιος μπορεί να αναγνωρίσει κάποιες αναφορές αυτές είναι τόσο ως προς τον χώρο όσο και ως προς την απεικόνιση της ανθρώπινης φιγούρας μέσα σ' αυτόν, αυτές είναι στον Nuri Bilge Ceylan'και την ταινία του Once Upon a Time in Anatolia. Ό,τι παρουσιάζει η ταινία είναι μια αχανή έρημος με τον  ήρωα, ως ένα φάντασμα, να περιφέρεται μέσα σ' αυτήν, αναζητώντας τρόπους να βρει ξανά το παρελθόν του που έχασε στην μακρόχρονη διαμονή του στις μεγάλες πόλεις της Κίνας. Υπάρχουν σίγουρα κάποιες συμβολικού χαρακτήρας διαστάσεις στην χρήση του τοπίου, αν λάβει μάλιστα λάβει κάποιος υπόψη του και το τραγικό τέλος του ήρωα: μοιάζει ο τόπος ως ο προθάλαμος για το επέκεινα...

Δημήτρης Μπάμπας