b_505X0_505X0_16777215_00_images_1718_damsel.jpg

Damsel, David & Nathan Zellner
Ο Samuel Alabaster, ένας άβγαλτος πιονέρος, ξεκινάει το ταξίδι του στις αχανείς εκτάσεις της άγριας αμερικανικής δύσης. Αναζητάει την αγαπημένη του Πηνελόπη, τη γυναίκα που θέλει να παντρευτεί. Τον συνοδεύουν μια κιθάρα, ένα μικροσκοπικό πόνυ ως γαμήλιο δώρο και ο Parson Henry, μελλοντικός του τελετάρχης και γερό ποτήρι. Κι ενώ η ετερόκλητη παρέα βρίσκεται καθοδόν και τα πρώτα εμπόδια κάνουν ήδη την εμφάνισή τους, ο Samuel(στο ρόλο ο Robert Pattinson) βρίσκεται αντιμέτωπος με μια τραγική πραγματικότητα. Η Πηνελόπη του (Mia Wasikowska)πρέπει να απελευθερωθεί από τα νύχια ενός απαγωγέα, που προφανώς την κρατάει αιχμαλωτισμένη σε μια απομονωμένη ξύλινη καλύβα. Τα σχέδια ωστόσο γίνονται χωρίς τον ξενοδόχο, αφού η απελευθέρωση της μέλλουσας νύφης φαίνεται να ξεκίνησε χωρίς τη συγκατάθεση της ίδιας, η οποία ποσώς ενδιαφέρεται να γίνει κυρία Alabaster. Όπως ακριβώς ο ήρωάς του και το λιλιπούτειο πόνυ του έτσι και αυτό το νεωτερικό γουέστερν περιφέρεται μέσα από τους διαδρόμους της σάτιρας, του σλάπστικ και της παρωδίας. Η ταινία ωστόσο κρατάει και τη σοβαρή της διάσταση χάρη στη δυναμική της ηρωίδα, μια γυναίκα ικανή να επιβάλλει τη θέλησή της με το όπλο στο χέρι. Χρησιμοποιώντας τοποθεσίες της αμερικανικής δύσης που παραπέμπουν σε κλασικά γουέστερν του Ford οι Zellner υπονομεύουν το είδος με ένα ιδιαίτερα πνευματώδες και ειρωνικό χιούμορ.
b_505X0_505X0_16777215_00_images_1718_las-herederas-1.jpg
Las Herederas, Marcelo Martinessi
Η Chelaand και η Chiquita είναι ζευγάρι εδώ και 30 χρόνια. Με τον καιρό υιοθέτησαν ένα τρόπο ζωής στον οποίο οι ρόλοι είναι αυστηρά μοιρασμένοι. Η εξωστρεφής Chiquita είναι υπεύθυνη για τη διαχείριση των υποθέσεων, ενώ η Chela δεν είναι και τόσο πρόθυμη να βγαίνει από το σπίτι, προτιμώντας να περνάει τη μέρα μπροστά στο καβαλέτο της. Οικονομικές ωστόσο δυσκολίες αναγκάζουν τις δύο γυναίκες να πουλήσουν κάποια πολύτιμα έπιπλα, κομμάτια που κληρονόμησαν αγαπημένα, ενθύμια μιας άλλης εποχής. Όταν όμως η Chiquita μπαίνει στη φυλακή για χρέη, η Chela μένει ξαφνικά μόνη και αναγκάζεται να χρησιμοποιήσει την παλιά της Daimler σαν ταξί, προσφέροντας υπηρεσίες σε πλούσιες κυρίες της γειτονιάς. Δουλεύοντας ως σωφέρ θα γνωρίσει τη νεότερη και δυναμική Angy. Mια συνάντηση που θα τη βγάλει από το καβούκι της και θα τη βοηθήσει να κάνει την προσωπική της επανάσταση. Eξερευνώντας διστακτικά τον έξω κόσμο –όπως ακριβώς και η ηρωίδα της- η ταινία σταδιακά βγάζει στην επιφάνεια μια κοινωνική τάξη που φαίνεται να είναι αποκομμένη από την πραγματικότητα και ζει χωρίς δεύτερη σκέψη για το αύριο. Μια εικόνα εντελώς διαφορετική από αυτή που βγαίνει από μια επίσκεψη στις φυλακές της Παραγουάης. Ο σκηνοθέτης δηλώνει σε συνέντευξή του:«Είναι αδύνατο να μιλήσεις για τον κινηματογράφο της Παραγουάης χωρίς να λάβεις υπόψη σου τα χρόνια του σκότους, της αναγκαστικής σιωπής, εποχές που ενώ άλλες χώρες της Λατινικής Αμερικής αφηγούνταν τις ιστορίες τους, εμείς παραμέναμε αόρατοι. Όταν έγραφα την ιστορία της Chela και της Chiquita συνειδητοποίησα ότι προσπαθούσα να ανοίξω ένα διάλογο με εκείνα τα σκοτεινά χρόνια και με μια κοινωνία που δε θέλει να αλλάξει, αλλά προτιμάει να παραμένει κρυμμένη, κολλημένη στις σκιές του παρελθόντος».
b_505X0_505X0_16777215_00_images_1718_obscuro-barocco.jpg
Obscuro Barroco, Ευαγγελία Κρανιώτη
Αργά, σχεδόν πένθιμα, η κάμερα γλιστράει αρχικά πάνω από ένα δάσος καλυμμένο από ομίχλη, στη συνέχεια πάνω από την πόλη του Ρίο ντε Τζανέιρο. Ένας αφηγητής (voice- off) μας πληροφορεί ότι το Ρίο είναι ένα εργοστάσιο ονείρων και εφιαλτών, η πόλη των μεταμορφώσεων. Στο δοκιμιακό της ντοκιμαντέρ Obscuro Barroco η Ευαγγελία Κρανιώτη διερευνά τον ποιητικό λόγο της τρανς αφηγήτριας  Luana Muniz, ενός ειδώλου της βραζιλιάνικης queer σκηνής και εμβληματικής προσωπικότητας της κουλτούρας του Ρίο. Εν μέσω μιας υπνοβατικής παρέλασης εικόνων εισέρχεται στον παλλόμενο κόσμο των πλασμάτων της νύχτας. Η underground συνείδηση της Βραζιλίας ρέει σαν υπόγειο ρεύμα οδεύοντας κατευθείαν στην καρδιά του καρναβαλιού. Στο ενδιάμεσο οι μάσκες και το μακιγιάζ, τα νεανικά σώματα, μια θεαματική επίδειξη πυροτεχνημάτων και κυρίως άνθρωποι που έχουν υποστεί μια μεταμόρφωση και είναι δύσκολο να τους κατατάξεις σε ένα φύλο. Ένας άσπρος κλόουν καθοδηγεί το θεατή σε αυτό το πλούσιο οπτικό σύμπαν, στο οποίο εντελώς ξαφνικά ξεσπούν αντικυβερνητικές διαδηλώσεις. Πίσω από κλειστές πόρτες όλα  απογυμνώνονται, οι τραβεστί γιορτάζουν την ταυτότητά τους και το όνειρο καταλήγει σε έναν εκστατικό χορό. Μετά το πολυταξιδεμένο «Exotica, Erotica, Etc.» η Ευαγγελία Κρανιώτη επιστρέφει με ένα νέο ντοκιμαντέρ, που αυτή τη φορά θέτει στο επίκεντρό του το Ρίο με το καρναβάλι και τις πολιτικές του συγκρούσεις, τη μεταμόρφωση, το φύλο αλλά και την ίδια την έννοια της ταυτότητας.

(πηγή σημειώσεις για την παραγωγή, κατάλογος Φεστιβάλ Βερολίνου, επιμέλεια Π.)