Eva, Benoit Jacquot
Όταν ένας ηλικιωμένος συγγραφέας πεθαίνει ένα βράδυ στη μπανιέρα του, ο μόνος που γνωρίζει την ύπαρξη του τελευταίου του χειρόγραφου είναι ο νεαρός Bertrand, που τυχαία θα γίνει και μάρτυρας του θανάτου του. Παρουσιάζοντας το έργο σα δικό του και μεθυσμένος από την επιτυχία που ακολουθεί, προσπαθεί απεγνωσμένα να γράψει κάτι ανάλογο των προσδοκιών του κοινού. Η συνάντησή του με μια γοητευτική αλλά μυστηριώδη γυναίκα, την Eva, εξελίσσεται σε επικίνδυνη εμμονή που αλλάζει τη ζωή του. Για τον ίδιο η Eva είναι κάτι παραπάνω από πόρνη πολυτελείας, ενώ οι συζητήσεις τους γρήγορα θα στραφούν και γύρω από το αναμενόμενο συγγραφικό του έργο. Ο Bertrand δυσκολεύεται ωστόσο να διεισδύσει στο συναισθηματικό κόσμο της γυναίκας και σταδιακά εγκλωβίζεται σε μία παγίδα που τον οδηγεί στην καταστροφή.
Πενήντα χρόνια μετά τη μεταφορά στη μεγάλη οθόνη του ομώνυμου μυθιστορήματος του James Hadley Chase από τον Joseph Losey (στο ρόλο της Eva τότε η Jeanne Morreau) ο  Benoit Jacquot επιχειρεί μια νέα διασκευή του λογοτεχνικού έργου, κάτι εξάλλου που γνωρίζει καλά. Το συγκεκριμένο μάλιστα μυθιστόρημα, ανάγνωσμα της εφηβείας του, έπαιξε καθοριστικό ρόλο  στην απόφασή του να γίνει σκηνοθέτης: Ένα θρίλερ με τις γνωστές μηχανορραφίες αλλά και η ιστορία ενός τύπου με κλεμμένη ταυτότητα, αυτή του συγγραφέα, που αυτοπαγιδεύεται και οδηγείται στην καταστροφή.  Ό,τι βρήκε εκ νέου ενδιαφέρον ήταν το γεγονός ότι οι δύο κεντρικοί χαρακτήρες δεν είναι σταθεροί. Υπάρχει μια ρευστότητα, μια κινητικότητα στη σχέση τους και έχουν και οι δύο μια δεύτερη μυστική ζωή. Κουβαλώντας τα στοιχεία ενός φιλμ νουάρ, η Eva κινείται στην επικράτεια ενός αγωνιώδους ερωτικού θρίλερ αλλά και μιας μοντέρνας τραγωδίας, κρατώντας το ύφος και τη γνωστή κινηματογραφική οικονομία του δημιουργού της.

Dovlatov, Alexey German Jr.
Λένινγκραντ, Νοέμβριος 1971. Η πόλη, καλυμμένη απ’ την ομίχλη, γιορτάζει άλλη μια επέτειο της ηρωικής επανάστασης. Όμως η χώρα βρίσκεται πολιτικά, οικονομικά και πολιτιστικά σε ένα τέλμα. Ο Sergei έχει προσωπική εμπειρία από την κατάσταση. Τα χειρόγραφα του νέου συγγραφέα απορρίπτονται συστηματικά από τα κρατικά έντυπα. Η άποψή του για τα πράγματα και τους ανθρώπους δεν είναι η επιθυμητή. Και άλλοι αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα, όπως ο φίλος του ο Joseph Brodsky, ο οποίος ωθείται σε αναγκαστική εξορία. Ο Sergei ωστόσο είναι αποφασισμένος να μείνει και να ζήσει μια φυσιολογική ζωή με τη γυναίκα και την κόρη του. Θέλει να γράψει για το πώς αποκαλύπτεται η πραγματικότητα: για τους εργάτες των ναυπηγείων ή των εργοταξίων του μετρό, εκεί όπου μια μέρα βγήκαν στην επιφάνεια τα σώματα τριάντα παιδιών που σκοτώθηκαν στη διάρκεια του δεύτερου παγκόσμιου πολέμου.
Η ταινία του Alexey German Jr. χρησιμοποιεί grand tableaux και παρατεταμένες λήψεις tracking για να σκιαγραφήσει τον κόσμο του ρωσοεβραίου συγγραφέα Sergei Dovlatov (1941-1990) του οποίου τα ευφυέστατα ειρωνικά κείμενα είχαν απαγορευτεί στη Σοβιετική Ένωση επί Μπρέζνιεφ. Μέσα από αυτή την τραγικωμική σύνθεση επανάστασης και αφομοίωσης, πόνου και κόπωσης, προκύπτει το πορτρέτο μιας εποχής στασιμότητας με όλες τις καταστροφικές της συνέπειες. Ο σκηνοθέτης δηλώνει σχετικά στην Rossiyskaya Gazeta: «Με ενδιέφερε ο ίδιος ο Dovlatov ως άνθρωπος και ως συγγραφέας και όχι ως φανταστικό πρόσωπο (γι’ αυτό στο σενάριο συνεργάστηκε με την Katherine Dovlatov, κόρη του συγγραφέα). Και φυσικά το Λένινγκραντ στις αρχές του 1970. Δεν υπάρχει έλλειψη ταινιών ειδικά όσον αφορά τη Μόσχα για την εποχή εκείνη. Πρόκειται όμως για ταινίες σχετικές με σπορ και πολέμους. Δεν έχουμε καθόλου ταινίες για σημαντικούς καλλιτεχνικούς δημιουργούς. Κι αυτό είναι ένα μεγάλο κενό. Το Λένινγκραντ ήταν τότε το κέντρο της πολιτιστικής ζωής της χώρας.Ειδικά το 1971 (η ταινία παρουσιάζει έξι μέρες από τη ζωή του συγγραφέα το 1971) ήταν πολύ σημαντική χρονιά. Ο Brodsky ήταν ακόμα στο Λένινγκραντ και ο Dovlatev δεν είχε φύγει για το Ταλίν. Και οι δυο τους ήταν νέοι. Δε θέλαμε ωστόσο να κάνουμε μια ταινία για τον καθημερινό τρόμο της σοβιετικής εποχής. Αλλά ούτε και για την ευτυχία της νιότης. Σημαντικό όμως μέρος παίρνει το θέμα της αγάπης. Γιατί δε θα υπήρχε κατά τη γνώμη μου Dovlatov χωρίς τη δεύτερη σύζυγό του, τη Yelena.»

Transit, Christian Petzold
Τα γερμανικά στρατεύματα βρίσκονται έξω από το Παρίσι. Ο Georg δραπετεύει στη Μασσαλία την τελευταία στιγμή. Μοναδική του αποσκευή μια βαλίτσα, που ανήκε σε κάποιον Weidel,  συγγραφέα που αυτοκτόνησε υπό την πίεση των διώξεων. Η βαλίτσα περιέχει ένα χειρόγραφο, κάποιες επιστολές και την επιβεβαίωση βίζας από τη μεξικανική πρεσβεία. Η παραμονή στην πόλη επιτρέπεται μόνο σε όσους μπορούν να αποδείξουν ότι θα φύγουν από τη χώρα, δηλαδή σε αυτούς που διαθέτουν το πολυπόθητο έγγραφο έγκρισης από τη χώρα υποδοχής. Παίρνοντας την ταυτότητα του Weide, ο Georg προσπαθεί να βρει τρόπο να περάσει σε ένα από τα λιγοστά πλοία. Πρόσφυγες κουβεντιάζουν στους διαδρόμους του μικρού του ξενοδοχείου, στα γραφεία αναμονής των προξενείων, στα καφέ και στα μπαρ της πόλης, κάτω στο λιμάνι. Ο Georg πιάνει φιλίες με τον Driss γιο ενός παλιού του συναγωνιστή, που σκοτώθηκε στην προσπάθειά του να δραπετεύσει. Όταν όμως γνωρίζει τη μυστηριώδη Marie τα  σχέδια του αλλάζουν. Βασισμένο στο ομότιτλο μυθιστόρημα της Anna Segher, που το έγραψε στην εξορία, το Transit κινηματογραφείται στη Μασσαλία του σήμερα, με τους ήρωές του να περιφέρονται διαρκώς. Κατ’ αυτό τον τρόπο πρόσφυγες ενός παρελθόντος χρόνου συναντούν τους σημερινούς πρόσφυγες, η ιστορία συναντά το παρόν και όλες οι ανθρώπινες ιστορίες ενώνονται για να δημιουργήσουν ένα αέναο κέντρο διερχομένων.
Τρία χρόνια μετά το Phoenix και χωρίς τη μούσα του Nina Hoss, ο Petzold καταπιάνεται ξανά με θέματα ταυτότητας, κρατώντας το μυστήριο αλλά και μια πιο σύγχρονη διάσταση αυτή τη φορά.
Ο Christian Petzold, σκηνοθέτης της ταινίας δηλώνει: «Η σιωπή στην Ιστορία είναι παρόμοια με την άπνοια και τη νηνεμία: ο άνεμος παύει να σπρώχνει το ιστιοφόρο, το οποίο περιβάλλεται από το τεράστιο κενό της θάλασσας. Οι επιβάτες εξαλείφονται - από την ιστορία και από τη ζωή. Τους στριμώχνει ο χώρος και ο χρόνος
(...) Ο κινηματογράφος αγαπά τα φαντάσματα. Ίσως επειδή είναι και ένας χώρος διέλευσης, μια προσωρινή επικράτεια απ’ όπου εμείς οι θεατές ταυτόχρονα απουσιάζουμε και είμαστε παρόντες.
Οι άνθρωποι στη ταινία επιθυμούν να παρασυρθούν από το ρεύμα, το αεράκι, να τεθούν σε κίνηση. Επιθυμούν μια δική τους ιστορία και να ανακαλύψουν το κομμάτι ενός μυθιστορήματος που άφησε πίσω του ένας συγγραφέας, το κομμάτι μιας αφήγησης για την πτήση, την αγάπη, την ενοχή και την αφοσίωση. Η ταινία TRANSIT είναι μια ιστορία για το πώς αυτοί οι άνθρωποι μετατρέπουν αυτήν την αφήγηση σε δική τους».


 (πηγή σημειώσεις για την παραγωγή, κατάλογος Φεστιβάλ Βερολίνου, επιμέλεια Π.)