(ένα αφιέρωμα της Viennale 2010)

Ένας περιθωριακός του χολιγουντιανού συστήματος παραγωγής, ο Larry Cohen για πάνω από τέσσερις δεκαετίες διεκδίκησε πεισματικά και πέτυχε την ανεξαρτησία του από το σύστημα. Υπηρετώντας πιστά αλλά και με ευρηματικότητα ταπεινά κινηματογραφικά είδη όπως το θρίλερ ή οι ταινίες επιστημονικής φαντασίας, ο Larry Cohen ανήκει σε μια ομάδα σκηνοθετών που δραστηριοποιήθηκαν στα περιθώρια του Χόλιγουντ όπως είναι οι George A.Romero, Tobe Hooper, Wes Craven η ακόμα και ο Joe Dante.
Είναι ένας σκηνοθέτης των b-movies. Ένας αντάρτης σκηνοθέτης, σεναριογράφος και παραγωγός. Ένας δημιουργός ανυπότακτος στο πνεύμα, ακατάτακτος ως προς την αισθητική. Σατυρική οπτική, κινηματογραφικά σχόλια αλλά και ανατρεπτικές παραλλαγές πάνω σε ποικίλα κινηματογραφικά είδη, όπως οι ταινίες blaxpoitation ή γκανγκστερικές αλλά και ευφάνταστες αναμείξεις κινηματογραφικών ειδών: ο Larry Cohen ανήκει σε μια γενιά σκηνοθετών της οποίας πιο λαμπρός εκπρόσωπος υπήρξε ο Samuel Fuller.
Το συνολικό του έργο περιλαμβάνει πάνω από 70 σενάρια για την τηλεόραση ή τον κινηματογράφο, εκ των οποίων σκηνοθέτησε ο ίδιος πάνω από 20 ταινίες. Η ιδιαιτερότητα της στάσης και της οπτικής του επισημάνθηκε από θεατές και δημιουργούς: ανάμεσα στους θαυμαστές του είναι οι James Cameron, Steven Spielberg, Roman Polanski.
Η καριέρα του Larry Cohen ξεκινά την χρυσή εποχή της αμερικάνικης τηλεόρασης στα τέλη της δεκαετίας του 50, όταν σε πολύ νεαρή ηλικία έκανε το ντεμπούτο του ως σεναριογράφος σε τηλεοπτικές σειρές -θρύλους όπως ήταν The Invaders, The Fugitive και Arrest and Trial.
Καθοριστική στιγμή της κινηματογραφικής του νεότητας υπήρξε, η συνάντηση του με το είδωλό του Alfred Hitchcock για τον οποίο έγραψε αρκετά σενάρια που όμως έμειναν απραγματοποίητα σχέδια στην εποχή τους. Όπως ήταν τα σενάρια των ταινιών The Cutting Room (Special Effects) και Phone Booth που γυρίστηκαν χρόνια αργότερα από τον ίδιο το πρώτο το 1984 και τον Joel Schumacher το 2002 το δεύτερο. Αξίζει να σημειωθεί ότι η αρχική ιδέα το Phone Booth εκκινεί από την σκηνή της παγίδευσης της Tippi Hedren στον τηλεφωνικό θάλαμο στην ταινία The Bird (1963). Ενώ ταινία φόρος τιμής στο δάσκαλο του Alfred Hitchcock και στην ταινία του North by Northwest υπήρξε το The Ambulance (1990).
Απογοητευμένος από τη δυσκαμψία των χολιγουντιανών στούντιο ο Larry Cohen θα ξεκινήσει το 1972 να σκηνοθετεί ταινίες με πρώτη το Bone, μια σατυρική αλληγορία της ζωής στο Beverly Hill. Ακολούθησαν ταινίες όπως το Black Caesar (1973) μια μαύρη γκανγκστερική ταινία (blaxpoitation) και το ανάλογο Hell Up in Harlem.
Μια ριζοσπαστική στο πνεύμα αλληγορία για την οικογένεια υπήρξε η ταινία τρόμου It’s Alive!(1974). Ανάλογες οπτικές και προσεγγίσεις χαρακτηρίζουν και ταινίες όπως το God Told Me To (1976), The Private Lives of J. Edgar Hoover (1977) και το sequel It Lives Again (1978).
Τη δεκαετία του 1980 η ανεξάρτητη στάση του οδήγησε ένα μέρος του έργου του να διανεμηθεί στα video club. Οι ταινίες αυτής της δεκαετίας είναι: Q: The Winged Serpent (1982), The Stuff (1985), A Return to Salem’s Lot (1983), Perfect Strangers (1984), Special Effects (1984).
Στις επόμενες δεκαετίες ασχολήθηκε κυρίως με τη συγγραφή σεναρίων. «Θα ήθελα να ‘χα γυρίσει όλα τα σενάρια που έχω γράψει εγώ σαν σκηνοθέτης», δηλώνει. Και συνεχίζει: «Εάν όμως δεν μπορείς να ’χεις την ελευθερία να κάνεις την ταινία και δεν θέλεις να’ χεις κάποιον από πάνω σου να σε ελέγχει τότε καλύτερα είναι να αφήσεις κάποιον άλλο να τη σκηνοθετήσει και να προχωρήσεις σ’ ένα άλλο σενάριο. Να’ χεις μια άλλη ευκαιρία να εκφραστείς ελεύθερα. Έτσι εάν δεν μπορώ να κάνω εγώ την ταινία όπως θέλω, συνεχίζω, τους αφήνω την ταινία, παίρνω τα λεφτά και γράφω κάτι άλλο».
Ως σεναριογράφος ο Larry Cohen συνεργάστηκε με τον Sidney Lumet στο Guilty as Sin (1993) αλλά και με τον Abel Ferrara στο σενάριο της ταινίας Body Snatchers (1993). Μέσα στα σενάρια που έγραψε είναι και για τις ταινίες Maniac Cop, Maniac Cop 2 (William Lustig, 1990) και Maniac Cop 3: Badge of Silence (William Lustic, Joel Soisson, 1993), Cellular (David R.Ellis, 2004), Captivity (Roland Joffe, 2007).
Ασυνήθιστες ως προς το θέμα και τους χαρακτήρες, σχόλια για την καταναλωτική κοινωνία αλλά και πολιτικά αναρχικές ευφυείς παρατηρήσεις για την αμερικάνική ιστορία και κοινωνία, οι ταινίες και τα σενάρια του Larry Cohen υπερέβησαν τους περιορισμούς των συνθηκών παραγωγής: διεκδίκησαν και κέρδισαν μέσα στο χρόνο το χαρακτηρισμό του “Cult”.

(επιμέλεια Δημήτρης Μπάμπας)