του Βασίλη Ραφαηλίδη

Ο Ιταλός σκηνοθέτης δεν παύει να είναι ο γενάρχης ενός κινηματογραφικού είδους που ονομάστηκε «κινηματογράφος του αβέβαιου και του διφορούμενου».
Ενώ στο αφετηριακό επίπεδο της δραματουργίας τα πάντα μοιάζουν προφανή και ξεκάθαρα στην πορεία της ανέλιξης της ιστορίας παρεισφύουν τόσες πολλές αφηγηματικές ρωγμές και χάσματα που τα πάντα στο τέλος γίνονται αβέβαια και διφορούμενα. Ο αρχικός ρεαλισμός αναιρείται απ’ την άρνηση της προφάνειας του, και καθώς τα «αινίγματα» συσσωρεύονται το φιλμ αποκτά μια διάσταση φανταστική που στην πραγματικότητα δεν την έχει.
Μ’ αυτή την δραματουργική τεχνική ο Αντονιόνι εισάγει στη συνέχεια του μαθηματικού χρόνου των δρώμενων (ρεαλισμός) την ασυνέχεια του ψυχολογικού χρόνου των δρώντων προσώπων και η κατασκευή, που είναι η ταινία γίνεται ασταθής και αβέβαιη. Οι ρεαλιστικές βεβαιότητες έχουν διαβρωθεί απ’ τις ψυχολογικές αβεβαιότητες και η πραγματικότητα γίνεται έτσι ρευστή και επικίνδυνη, ακαθόριστη και βολή. Ο κόσμος του Αντονιόνι είναι ο κόσμος των «φαντασμάτων» του σύγχρονου ανθρώπου που έχασε ίσως οριστικά, τη βεβαιότητα που δίνει η προφάνεια και η πίστη σε μια τάξη αντικειμενικά καθορισμένη.

(απόσπασμα από κριτική για την ταινία L'eclisse δημοσιεύτηκε στη Εφ. Το Βήμα 10-10-1979)