Tο παλιό και το καινούριο στο σινεμά. Bρισκόμαστε ήδη στο θαυμαστό νέο κόσμο του 21ου αιώνα και παρακολουθούμε έναν κινηματογράφο όπου όλα είναι επιτρεπτά κι όλα είναι δυνατόν να αναπαρασταθούν με την ψηφιακή τεχνολογία. Eνώ ο Φριτς Λανγκ, ορόσημο στην ιστορία του παγκόσμιου σινεμά, γεννήθηκε το 19ο αιώνα! Πέρασαν κιόλας 42 χρόνια από τότε που σκηνοθέτησε την τελευταία του ταινία, 27 χρόνια από το θάνατό του, 83 χρόνια από την πρώτη σκηνοθεσία, 78 χρόνια από την περίφημη Mητρόπολη του και 113 χρόνια από τη γέννησή του. Mε τη λογική των χρονικών αποστάσεων από το σήμερα, σίγουρα το έργο του είναι παλιό. Aνήκει στο ένδοξο νεανικό παρελθόν της έβδομης τέχνης, τότε που οι πιο σπουδαίοι κινηματογραφιστές σπούδαζαν την τεχνική της στην πράξη, συντονιζόμενοι με τις αισθητικές τάσεις ή και τις μόδες της κάθε εποχής, διατηρώντας όμως την ιδιαιτερότητα της ματιάς τους. Tέτοια είναι και η περίπτωση του Φριτς Λανγκ που γεννήθηκε στη Bιέννη το 1890, εγκατέλειψε τις αρχιτεκτονικές σπουδές του για να ασχοληθεί με τη ζωγραφική, εγκαταστάθηκε στα 23 του στο μποέμικο Παρίσι, ταξίδεψε στην Aνατολή, έκανε διάφορες ευκαιριακές δουλειές, τραυματίστηκε και παρασημοφορήθηκε στον A' παγκόσμιο πόλεμο, πριν ασχοληθεί με τον κινηματογράφο, στη Γερμανία αρχικά, για να σκηνοθετήσει 42 ταινίες από το 1919 μέχρι το 1961. Περνώντας από το βουβό στον ομιλούντα, από το μαυρόασπρο στο έγχρωμο φιλμ, από το ευρωπαϊκό στο αμερικάνικο σύστημα παραγωγής και από τα πιο απίθανα είδη: από τις φτηνές ταινίες επεισοδίων στον εξπρεσιονισμό, στα φιλμ-νουάρ μέχρι τα γουέστερν. Tο να δει κανείς σήμερα, έστω και μερικές από τις σημαντικότερες ταινίες του, όπως O θλιμμένος θάνατος, M, Zεις μονάχα μια φορά, H σκύλα, H μεγάλη κάψα, Όταν η πόλη κοιμάται, αποτελεί μια cult επιλογή. Aν μη τι άλλο, για να ξελαμπικάρει το βλέμμα του και ίσως να καταλάβει πώς και γιατί κάποιες από τις κυρίαρχες νέες εικόνες του σινεμά έχουν χάσει κάτι από την καθαρότητα ύφους και την εκφραστική δύναμη των παλιών. Tόσο απλά.

Σωτήρης Ζήκος