Ανήκοντας στην γενιά Ελλήνων σκηνοθετών που αποδεσμεύτηκαν από τους μηχανισμούς του εμπορικού κινηματογράφου και ίδρυσαν τον Νέο Ελληνικό Κινηματογράφο (ΝΕΚ), ο Παντελής Βούλγαρης στην διαδρομή της καριέρας του κινήθηκε μεταξύ δύο πόλων.
Από την μια πλευρά εξέφραζε με το έργο του την ανάγκη για ανανέωση στον χώρο του κινηματογράφου. Μια ανανέωση, όχι μόνο θεματική (δηλαδή καινούργιες ιστορίες) και αισθητική (δηλαδή απομάκρυνση από τα στερεότυπα του εμπορικού σινεμά), αλλά και σε επίπεδο προσώπων: στις ταινίες του βλέπουμε για πρώτη φορά με τέτοια ένταση πρόσωπα που δεν ανήκουν στην πινακοθήκη του ελληνικού θεάτρου, αλλά στην αληθινή ζωή.
Από την άλλη πλευρά το έργο του είναι γεμάτο από τον συναισθηματισμό, την εμμονή στο ανθρώπινο και το καθημερινό, από την ανυπόκριτη λατρεία για τον ηθοποιό, στοιχεία που συναντάμε στις καλύτερες εκδοχές του εμπορικού σινεμά.
Το έργο του Παντελή Βούλγαρη διακρίνεται από μια διάσταση ηθογραφική: κάτι που τον συνδέει με το εμπορικό σινεμά των δεκαετιών 50-60. Αναζητά μέσα από το έργο του μια γραμμή συνέχειας που να ενώνει τον παλιό κινηματογράφο, με τις νέες ιδέες και τις νέες προσεγγίσεις, που η αναταραχή της δεκαετίας του 60 έφερε στο προσκήνιο. Επιχειρεί να υπερβεί τόσο τα στερεότυπα του εμπορικού κινηματογράφου όσο και τις ακρότητες στην φόρμα ή στο θέμα του νέου (για την εποχή) ελληνικού σινεμά. Επιχειρεί να συστήσει στον θεατή ένα σινεμά με το οποίο θα μπορεί να συνδεθεί συναισθηματικά, το οποίο να του μιλά όχι με κραυγές, αλλά με ψιθύρους.

Ζώντας σε ταραγμένες εποχές - η καριέρα του ξεκινά λίγο πριν την δικτατορία το 1965- ο Παντελής Βούλγαρης σημαδεύεται από το έντονο πολιτικό κλίμα και οι ταινίες του κατά τον μεγαλύτερο βαθμό αποτελούν αντανακλάσεις της πολιτικής μυθολογίας, των πρώτων χρόνων της μεταπολίτευσης. Όμως εδώ δεν έχουμε την περίπτωση ενός πολιτικού κινηματογράφου. Ο Παντελής Βούλγαρης αναζητά το ανθρώπινο πρόσωπο μιας χώρας που ζει κατάσταση αναταραχής. Σε ταινίες όπως το Happy Day (1976) -μια ιδιότυπη εξερεύνηση των στρατοπέδων συγκέντρωσης- και στα Πέτρινα Χρόνια (1985) -η προσωπική ιστορία δύο καταδιωγμένων από την εξουσία- η εκκίνηση είναι τραυματικά αληθινά γεγονότα. Εδώ σ' αυτές τις εικόνες μπορούμε να αναγνωρίσουμε το συλλογικό δράμα, καθώς αυτό μετασαρκώνεται και λαμβάνει υπόσταση στα πρόσωπα των ηθοποιών. Είναι κατ' επίφαση πολιτικές ταινίες και περισσότερο απόπειρες για να παρουσιαστεί για πρώτη φορά καθαρά το τραύμα, το δράμα και ο πόνος που βρίσκονται μέσα στις σκοτεινές σελίδες της ελληνικής ιστορίας.
Εξερευνήσεις σε ίσως όχι τόσο σκοτεινές περιοχές της ελληνικής ιστορίας αποτελούν και οι ταινίες Ελευθέριος Βενιζέλος (1980) και Ακροπόλ (1995). Εδώ ο σκηνοθέτης διαπερνά έναν μύθο της ελληνικής πραγματικότητας -του Έλληνα πολιτικού στην πρώτη ταινία και της μουσικής επιθεώρησης στην δεύτερη- για να αποκαλύψει την κρυφή πλευρά της ιστορίας. Το ανθρώπινο πρόσωπο της ιστορίας και η νοσταλγική αναπόληση για τον χώρο του ελληνικού θεάτρου σε ταραγμένες εποχές: αποτελούν την τελική κατάληξη. Πίσω από την λάμψη των φώτων της σκηνής, πέρα από την άχλη του μύθου ξεπροβάλλουν τα ανθρώπινα πρόσωπα, τα συναισθήματα τους, οι αυταπάτες τους, οι πόνοι, οι ελπίδες.

Χωρίς αμφιβολία όμως είναι η σχέση του με το παρόν, όπως εκφράζεται σε ταινίες όπως το Προξενιό της Άννας (1972), Η φανέλα με το 9 (1988), το αριστούργημα του Ήσυχες ημέρες του Αυγούστου (1991) και στο Όλα είναι δρόμος (1998), που προσφέρει τον ευρύ χώρο για να αναπτυχθεί η προσέγγιση του στον άνθρωπο. Σ' αυτές τις ταινίες ο σκηνοθέτης σχεδιάζει μικρά (ή μεγάλα) πορτραίτα. Τοποθετεί το κάθε πρόσωπο μέσα σ' ένα περιβάλλον φαινομενικά φιλόξενο, για να αποκαλύψει σιγά-σιγά πώς αυτό το περιβάλλον συνθλίβει και διαστρέφει την ανθρώπινη ουσία. Άνθρωποι καθημερινοί, οι ήρωες σ' αυτές τις ταινίες αγωνίζονται να επιβιώσουν συναισθηματικά. Η μοναξιά και η αποξένωση είναι το νήμα που συνδέει αυτές τις ταινίες με τα πρόσωπα των άλλων ταινιών.
Στρέφοντας την κάμερα προς τα ήθη και τις συμπεριφορές ο Παντελής Βούλγαρης  δημιουργεί σκιαγραφήματα της ανθρώπινης συμπεριφοράς, εστιάζοντας σε πρόσωπα που ζουν σε κατάσταση αποκλεισμού. Ανώριμοι ή με προσανατολισμό και έρμα στην ζωή, τα πρόσωπα αυτά βιώνουν το ίδιο δράμα: την διάσταση ανάμεσα στις βαθύτερες επιθυμίες και την πραγματικότητα.
Όπως σημειώνει ο Γιάννης Μπακογιαννόπουλος για το Προξενιό της Άννας εδώ μπορούμε να βρούμε "αναμνήσεις από τον Φλωμπέρ. Ωστόσο πέρα από το ήρεμο ρεαλιστικό ύφος κρύβεται η φοβερή σκληρότητα της καταστροφής της ανθρώπινης ψυχής".
Αυτά τα πρόσωπα περιβάλλει μ' αγάπη ο Παντελής Βούλγαρης, τις δικές τους ανησυχίες και πάθη κινηματογραφεί. Απομακρυνόμενος από τις κραυγές, τους θορύβους και τις εντάσεις είτε της σύγχρονη εποχής είτε του ταραχώδους παρελθόντος, ο Παντελής Βούλγαρης κινηματογραφεί τα σκοτεινά τοπία της ανθρώπινης ψυχής, τις αδιόρατες κινήσεις του συναισθήματος, την αχνή μελαγχολία της ύπαρξης.

Δημήτρης Μπάμπας