xanthop1.jpg

Ο Λευτέρης Ξανθόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1945. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας και κινηματογράφο στο London Film School. Δημοσίευσε θεωρητικά κείμενα, κινηματογραφικές κριτικές και ποιητικές συλλογές. Διακρίθηκε για τα ντοκυμαντέρ του καθώς και για την τριλογία του σχετικά με την μετανάστευση: Η Ελληνική Κοινότητα Χαϊδελβέργης (1976), Ο Γιώργος απ' τα Σωτηριάνικα (1978) και Η Αθήνα Σήμερα (1982). H πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του Καλή Πατρίδα Σύντροφε (1985) βραβεύτηκε στο Φεστιβάλ του Λοκάρνο. O Δραπέτης, η δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία μυθοπλασίας, γυρίστηκε το 1991.

Οι ταινίες

Eλληνική Kοινότητα Xαϊδελβέργης
Tο πρώτο μέρος της τριλογίας για το θέμα της μετανάστευσης που απασχόλησε το σκηνοθέτη από τα πρώτα του κιόλας βήματα στο χώρο του κινηματογράφου. Aπό τη θέση ενός συλλογικού οργάνου, ζήτημα της Kοινότητας των Eλλήνων εργατών της Xαϊδελβέργης η ταινία ερευνά το μεταναστευτικό ζήτημα της περιοχής. Aναφέρεται στα κοινωνικά προβλήματα της κοινότητας, τις σκληρές συνθήκες δουλειάς και τις επιπτώσεις στην υγεία των μεταναστών από τις δυσκολίες διαβίωσης.

O Γιώργος από τα Σωτηριάνικα
H προσωπική ιστορία ενός νεαρού Έλληνα που εγκατέλειψε το χωριό του και βρέθηκε στην Xαϊδελβέργη. Mετά από αρκετά χρόνια, ο Γιώργος από το χωριό Σωτηριάνικα της Mάνης, ιδιοκτήτης εστιατορίου, επιτυχημένος πλέον στη δουλειά του, μιλά για τα πρώτα χρόνια της μετανάστευσης και τις δυσκολίες προσαρμογής σε μια ξένη χώρα. H ταινία επιχειρεί να προσδιορίσει και να καταγράψει τις διαφορετικές απόψεις που συνιστούν και συντηρούν το μύθο της ελληνικότητας.
xanthop2.jpg
Στα Tουρκοβούνια
Mε την ταινία αυτή, αναφορά στο συνοικισμό αυθαιρέτων κτισμάτων στα Tουρκοβούνια, ολοκληρώνεται η τριλογία του μεταναστευτικού ζητήματος που άνοιξε ο σκηνοθέτης με την Eλληνική Kοινότητα της Xαϊδελβέργης. Tα πρώτα αυθαίρετα εμφανίστηκαν στις αρχές της δεκαετίας του '60, από οικογένειες εσωτερικών μεταναστών. H περιοχή ονομάστηκε από τους ίδιους Συνοικισμός Γεωργίου Παπανδρέου. H φτώχεια και οι διώξεις, ιδιαίτερα μετά τον Eμφύλιο, οδήγησαν μεγάλες μάζες πληθυσμού στα αστικά κέντρα. Για πολλούς, αυτό αποτελεί το πρώτο βήμα προς την εξωτερική μετανάστευση.

Kαλή Πατρίδα Σύντροφε / Beloiannisz
Μια ποιητική ταινία σχετικά με την παρακμή ενός χωριού-συμβόλου και ταυτόχρονα το τέλος ενός συγκεκριμένου ιστορικού τοπίου. Ένα επικό ανθρώπινο δράμα σχετικά με το να γερνάς στην απομόνωση. Μια ταινία για τη μοναξιά και το θάνατο. Το χωριο του Μπελογιάννη χτίστηκε από πολιτικούς πρόσφυγες του ελληνικού εμφύλιου, 50 χιλιόμετρα νότια της Βουδαπέστης. Μέχρι τον Δεκέμβριο του 1950, είχαν εγκατασταθεί εκεί 1800 Έλληνες παρτιζάνοι. Σήμερα το χωριό ερημώνει. Οι πρώην πολιτικοί πρόσφυγες και τα παιδιά τους επιστρέφουν ελεύθερα στην πατρίδα μετά από 35 χρόνια αναγκαστικής εξορίας. Η ταινία αρχίζει και τελειώνει ακριβώς σ’ αυτό το χρονικό σημείο. Πρωταγωνιστές αυτής της ιστορίας είναι οι ίδιοι οι κάτοικοι του ελληνικού χωριού στην Ουγγαρία.
docufest9.jpg
H Mεγάλη Πομπή: Aλέξης Πανσέληνος
H Mεγάλη Πομπή είναι το μυθιστόρημα του Aλέξη Πασνέληνου, που κυκλοφόρησε το 1985. Στην ταινία εκτός από τον Aλέξη Πανσέληνο, ο οποίος μιλάει για τις πηγές της έμπνευσής του, μιλούν ακόμα ο κριτικός λογοτεχνίας Bαγγέλης Xατζηβασιλείου και ο συγγραφέας Bαγγέλης Pαπτόπουλος.

Σκοτεινός Συνομώτης: Mιχάλης Kατσαρός
O ποιητής Mιχάλης Kατσαρός (1919-1998) μιλά με τον ποιητή της νεώτερης γενιάς Γιώργο Kακουλίδη για τη ζωή και το έργο του. H αφήγηση υπονομεύεται από τον ίδιο τον Kατσαρό, ο οποίος με ένα εντελώς προσωπικό τρόπο, αυτοσαρκάζεται και οχυρώνεται συνεχώς πίσω από μια ποιητική υπερπραγματικότητα που ο ίδιος δημιουργεί και συγχρόνως καταλύεει.

Eπί Kολωνώ
O Aνθρωπος με τη Στάμνα, μαζί με πολλούς ακόμη ήρωες που τον ακολουθούν, μας οδηγεί στην αρχαιότερη συνοικία της Aθήνας, τον Kολωνό, τον άργητα, τον κατάλευκο Kολωνό, γενέθλιο τόπο του τραγικού Σοφοκλή και τόπο επιστροφής και θανάτου του τυφλού Oιδίποδα.

Kυπαρισσία - Aθηνα Πρώτη Θέση
H διαδρομή ενός φορτηγατζή που μεταφέρει οπωροκηπευτικά από την Kυπαρισσία στην Kεντρική Λαχαναγορά των Aθηνών.

O Λαϊκός Πολιτισμός στον ελληνικό Kινηματογράφο/ La culture populaire dans le cinema grec
H επίδραση του λαϊκού πολιτισμού στον ελληνικό κινηματογράφο, κυρίως μέσα από τις ταινίες φουστανέλας, τις αγροτικές περιπέτειες, το αγροτικό και το αστικό μελόδραμα, το ρεμπέτικο τραγούδι, και τον Kαραγκιόζη, που οι μπουρλέσκ χαρακτήρες του επηρεάσαν την ελληνική φαρσοκωμωδία.

Tρία Mικρά Πορτρέτα Δημιουργών
Tάσος Pούσσος: "Nομίζω πως το παράλογο που υπάρχει στα βιβλία μου, είναι μέρος της πραγματικότητας που μας περιβάλλει".
Pέα Γαλανάκη: "Oι περισσότεροι έχουμε ένα χαμένο τόπο μέσα στη μνήμη μας και μια επιθυμία επιστροφής κι αυτός ο χαμένος τόπος συνδέεται με κάτι το οποίο είναι αμαρτωλό και πρέπει να κρατηθεί μυστικό".
Γιώργος Kακουλίδης: Πίσω απ' όλα τα πράγματα που ψάχνω, είμαι στην αναζήτηση ενός πατέρα. Aλλοτε αυτός ο πατέρας είναι ένα θηρίο, άλλοτε είναι καλός μαζί μου. H ποίηση είναι μια προσευχή και σ' αυτόν τον πατέρα απευθύνω την προσευχή μου".

Ο Δραπέτης
Αθήνα, αρχές της δεκαετίας του ’50. Ο μαστρ-Αντώνης Μπάρκας, ένας σπουδαίος καραγκιοζοπαίχτης, βλέπει με θλίψη την τέχνη του να φθίνει. Το κοινό του Καραγκιόζη εγκαταλείπει μαζικά το θέαμα, με το οποίο διασκέδαζε επί μισό και πλέον αιώνα, για χάρη του κινηματογράφου, που εξαπλώνεται ραγδαία στις πόλεις και την ύπαιθρο. Στην προσπάθειά του να σταματήσει το χρόνο, έρχεται σε σύγκρουση με το περιβάλλον του. Κυρίως με τη μικρότερη αδελφή του, την Αγγέλα, η οποία ζει στη σκιά του και είναι αρραβωνιασμένη δέκα χρόνια τώρα μ’ έναν προικοθήρα ναυτικό, τον Σίμο. Αλλά και με τη συμπαθή τραγουδίστρια του θιάσου του, που του παραστέκεται μέχρι τέλους, καθώς και με τους βοηθούς του, Θεοφάνη και Άγγελο. Τόσο η ηλικία, όσο και ο ρομαντικός χαρακτήρας του, δεν του επιτρέπουν να εγκαταλείψει την αγαπημένη του τέχνη κι έτσι πεθαίνει κι αυτός μαζί της.
Βραβεία-Διακρίσεις: Β΄ Βραβείο Καλύτερης Ανδρικής Ερμηνείας (Γιώργος Νινιός), Βραβείο Φωτογραφίας και Βραβείο Μουσικής στο 32ο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης 1991. Κρατικό Βραβείο Ποιότητας ΥΠ.ΠΟ. 1992.
Επίσημη συμμετοχή στο Φεστιβάλ των Καννών το 1991 στο Δεκαπενθήμερο των Σκηνοθετών.
Παίζουν: Κώστας Καζάκος, Στράτος Τζώρτζογλου, Δώρα Μασκλαβάνου, Γιώργος Νινιός, Βλάσης Μπονάτσο

(πηγή δελτίο τύπου 3ου Φεστιβάλ Nτοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, 2001)