Μαθητής του Γιλμάζ Γκιουνέι, ο Ερντέν Κιράλ/ Erden Kiral γεννήθηκε το 1942, σπούδασε κεραμική στην Σχολή Καλών Τεχνών της Κωνσταντινούπολης και πολύ γρήγορα βρήκε τον δρόμο του στον χώρο του κινηματογράφου το 1978,  υπογράφοντας το ντεμπούτο του μεγάλου μήκους The Canal (η αληθινή ιστορία της πάλης ενός δημόσιου λειτουργού κόντρα σε  γαιοκτήμονες)  μέσα σε κλίμα έντονης πολιτικής αναταραχής. Έκτοτε, ξεκινά μια πορεία δημιουργική και δύσκολη, στη διάρκεια της οποίας ο Κιράλ εξελίχθηκε σε έναν απ’ τους  σπουδαιότερους δημιουργούς της γενιάς του ’70 και ’80, που ανέπτυξαν μια κοινωνικoρεαλιστική παράδοση στον τούρκικο κινηματογράφο. 
Όπως το The Canal, έτσι και η δεύτερη ταινία του, On Fertile Lands (1980) που μεταφέρει στην οθόνη το ομότιτλο βιβλίο του Ορχάν Κεμάλ, φέρει έντονες επιρροές από το σινεμά του μέντορά του Γκιουνέι. Με θέμα το οδοιπορικό τριών εργατών προς μια καλύτερη ζωή, το φιλμ αποτέλεσε αιχμηρό σχόλιο πάνω στην κοινωνική ανισότητα, με αποτέλεσμα να απαγορευτεί από το στρατιωτικό νόμο της δεκαετίας του ’80  και να κλαπούν οι τελευταίες κόπιες, κρατώντας την ταινία εξαφανισμένη επί 28 χρόνια. Η κοινωνική αδικία, η εσωτερική μετανάστευση και η ταξική ανισότητα, παραμένουν αγαπημένες θεματικές του Κιράλ. Στο βραβευμένο με Αργυρή Άρκτο A Season in Hakkari (1983), επίσης βασισμένο σε μυθιστόρημα (του Ονάτ Κουτλάρ), ο δημιουργός ακολουθεί τον ήρωά του και περιγράφει το πολιτισμικό σοκ ενός νεαρού διανοούμενου που εξορίζεται σε ένα απομονωμένο χωριό στη θέση του δασκάλου για ένα χειμώνα. Το εχθρικό περιβάλλον, η εξορία και η απομόνωση προστίθενται στα θέματα του Κιράλ, μετά την αυτοεξορία του ίδιου στη Γερμανία όταν απαγορεύτηκε το έργο του.

Η επόμενη πολυβραβευμένη ταινία του, The Mirror (1984, μια γερμανοτουρκική συμπαραγωγή, μεταφορά του βιβλίου The White Ox του Οσμάν Σαχίν), ένα μεταφυσικό  ερωτικό παραμύθι στο στιλ του λατινοαμερικάνικου μαγικού ρεαλισμού, παραβολή για τον κόσμο αντιφάσεων που συνθέτουν η απόλυτη φτώχεια και ο συσσωρευμένος πλούτος. Όχημά του, παραμένει η λογοτεχνία (και το αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα του  Σεβάτ Σακίρ, The Fishermen of Helicarnassus) και στο φιλόδοξο The Blue Exile (1993), με πρωταγωνίστρια τη Χάνα Σιγκούλα. Εδώ, ο Κιράλ ακολουθεί το πολύμηνο ταξίδι του ήρωά του -  ενός συγγραφέα που τολμά να γράψει για λιποτάκτες του ‘Α Παγκοσμίου Πολέμου που καταδικάζονται σε θάνατο χωρίς δίκη - από την Κωνσταντινούπολη στην εξορία και παράλληλα την προσπάθειά του να αντιμετωπίσει το σκοτεινό του παρελθόν.

Τολμηρός auteur, ο Ερντέν Κιράλ δε διστάζει να θίξει θέματα ταμπού, είτε πρόκειται για πολιτική, είτε για ερωτική έκφραση. Ανήκει στους ελάχιστους τούρκους δημιουργούς που ενέταξαν τον αισθησιασμό στο έργο τους, όπως για παράδειγμα στο The Hunter (1998), ταινία βασισμένη σ’ έναν τοπικό θρύλο με θέμα τον παράνομο έρωτα μιας νεόνυμφης κι ενός κυνηγού, αλλά και στο Conscience  (2008), που ανιχνεύει τις δυναμικές σ’ ένα ερωτικό τρίγωνο. Ταμπού με την ευρύτερη έννοια σπάει και στο On the Way (2005), καθώς μέσα από ένα αληθινό περιστατικό (ένα ταξίδι που πραγματοποίησε ο Κιράλ με τον μέντορά του), παρουσιάζει τη σύγκρουση μαθητή και δασκάλου, του ιδίου και του Γκιουνέι, που ξεσπά όταν ο πρώτος νοιώθει την ανάγκη να λύσει τα δεσμά προκειμένου να αναπτυχθεί ως καλλιτέχνης. H πιο πρόσφατη ταινία και πρώτο ντοκιμαντέρ του Ερντέν Κιράλ είναι ένα τολμηρό, διόλου τουριστικό, πορτραίτο της Κωνσταντινούπολης, στο οποίο προβάλλονται έντονα η πολυθρησκευτική διάσταση και τα πολυπολιτισμικά στοιχεία της πόλης μέσα από την αφήγηση ενός Έλληνα της Πόλης που επιστρέφει μετά από χρόνια στον τόπο που μεγάλωσε.
Ο  Δημήτρης Κερκινός σημειώνει σχετικά: "Ο κινηματογράφος του Κιράλ είναι ανθρωποκεντρικός και διέπεται από ιδιοσυγκρασιακό ύφος και γλώσσα. Αντλεί από την πραγματικότητα και από τη λογοτεχνία της χώρας του, χρησιμοποιεί ρεαλιστικές, ποιητικές και συμβολικές αφηγήσεις, και καταπιάνεται με τον καθημερινό αγώνα των απλών ανθρώπων, την υπανάπτυξη της τουρκικής επαρχίας, την επιβίωση των φεουδαρχικών σχέσεων, την κατάσταση του διανοούμενου, την εξορία. Στηριζόμενος στην πολιτισμική του παράδοση και μεταφέροντας με ευαισθησία τις κοινωνικοπολιτικές συνθήκες της χώρας του, χωρίς ποτέ να πέφτει στην παγίδα του εξωτισμού, ο Κιράλ καταφέρνει να απευθυνθεί σ’ ένα διεθνές κοινό χάρις στην ειλικρίνεια της ματιάς του, την οικουμενικότητα των αναζητήσεών του και την καλλιτεχνική αρτιότητα των ταινιών του."

(δ.τ. 52ο Φεστιβάλ Θεσ/νίκης)