inari1.jpg

Ο Alejandro González Iñárritu γεννήθηκε στο Μεξικό το 1963. Σπούδασε κινηματογράφο στις ΗΠΑ. Εργάστηκε ως DJ rock μουσικής αλλά και ως συνθέτης κινηματογραφικής μουσικής σε έξι μεγάλου μήκους ταινίες. Εργάστηκε ως παραγωγός, σκηνοθέτης και υπεύθυνος προγράμματος στην μεξικάνικη τηλεόραση. Το 1999 σκηνοθέτησε την ταινία Amores Perros, η οποία προβλήθηκε στην Semaine de la Critique των Κανών όπου και βραβεύτηκε.
Η ταινία του 21 Grams προβλήθηκε στο φεστιβάλ Βενετίας 2003.
Στις γραμμές που ακολουθούν σχολιάζει τις ταινίες του και τον ρόλο που παίζει η μουσική σ' αυτές.

ΟΙ ΑΡΧΕΣ
Έμαθα τα πάντα σχετικά με την κάμερα και τους ηθοποιούς με τις μικρού μήκους ταινίες μου. Έτσι απέκτησα την εμπειρία μου. Την ίδια στιγμή η διαφήμιση μου δημιούργησε αρκετά βίτσια, παραδείγματος χάρη την εμμονή μου για ένα υπερφυσικό οπτικό αποτέλεσμα. Ωστόσο την ίδια στιγμή απέκτησα στην διαφήμιση την ικανότητα μου να συνθέτω μια ιστορία –να αφηγούμαι μια ιστορία σ’ ένα λεπτό.
inari3.jpg
AMORES PERROS
Ξεκίνησα να γράφοντας σενάρια για τηλεοπτικές διαφημίσεις. Τις αντιμετώπιζα ως πρόβες για μια ταινία μεγάλου μήκους. Διάβασα πολλά σενάρια και γνωρίστηκα με τον Guillermo Arriaga (σ.τ.μ. σεναριογράφος και συνεργάτης του Inarritu). Αρχικά σχεδιάζαμε να κάνουμε 11 ταινίες μικρού μήκους οι οποίες να δείχνουν τις αντιφατικές όψεις της πόλης του Μεξικού, όμως στο τέλος καταλήξαμε σε τρεις ιστορίες τις οποίες και επεκτείναμε. Γράψαμε 36 εκδοχές του σεναρίου, όλες τους σε γραφομηχανή. Μας πήρε 3 χρόνια. Ο σεναριογράφος θα πρέπει να έχει πειθαρχία έτσι ώστε ο σκηνοθέτης να μπορεί να χρησιμοποιήσει το ένστικτο του και την προαίσθηση του.
Η δομή της ταινίας Amores Perros προήλθε από το πνεύμα της ιστορίας παρά από μια απόφαση σχετικά με την φόρμα. Δεν συζητήσαμε σχετικά με την δομή –για τις τρεις ιστορίες και για το παιχνίδι με την φόρμα. Πάντα θεωρούσα ότι είναι, όχι τρεις μικρού μήκους ταινίες μαζί, αλλά μια μεγάλου μήκους που χωρίζεται σε τρία τμήματα.
Χρησιμοποίησα 52 ηθοποιούς με διαφορετική προέλευση ο καθένας τους. Χρησιμοποίησα πολλούς ηθοποιούς που εμφανιζόταν για πρώτη φορά έτσι ώστε να μοιραστούμε την αθωότητα της πρώτης φοράς όλοι μαζί. Χρησιμοποίησα ηθοποιούς που είχαν κοινά στοιχεία με τους χαρακτήρες που υποδυόταν. Τους έκανα να ζήσουν στους ρόλους τους από πριν, για να προετοιμαστούν. Αυτό σήμαινε για έναν από τους ηθοποιούς να ζήσει σε παραγκούπολη, για παράδειγμα. Επίσης χρησιμοποιήσαμε αρώματα για να μπορέσουν να προσεγγίσουν τους χαρακτήρες που υποδυόταν. Ήθελα να επικεντρωθώ στους ηθοποιούς, καθώς αυτοί είναι που βλέπουμε στην οθόνη. Χρησιμοποίησα τις τοποθεσίες των γυρισμάτων ως μια σκηνή, για να δώσω στους ηθοποιούς τον χώρο τους. Ο οπερατέρ θα έπρεπε να κινείται συνεχώς γύρω απ' αυτούς.

21 GRAMS
Η ταινία 21 Grams είναι μια στοχαστική διερεύνηση ορισμένων στοιχείων που συνθέτουν την περίπλοκη ζωή μας: η απώλεια, ο εθισμός, η αγάπη, η ενοχή, η σύμπτωση, η εκδίκηση, η υποχρέωση, η πίστη, η ελπίδα και η λύτρωση. Μ' αρέσουν οι πολυδιάστατοι και αντιφατικοί χαρακτήρες καθώς υποθέτω ότι και εγώ είμαι ένας τέτοιος, όπως και όλοι όσους γνωρίζω. Κανένας δεν είναι απλώς καλός ή κακός. Θέλω να δείξω την αδυναμία τους και την δύναμη τους, χωρίς να τους κρίνω, γιατί μόνο τότε μπορούν να αποκαλύψουν στοιχεία για την ανθρώπινη κατάσταση.
inari2.jpgΥπήρχαν δύο διαφορετικοί τρόποι μέσο των οποίων ήθελα να προσεγγίσω το δυστύχημα. Κατά πρώτον ήθελα να διερευνήσω το δυστύχημα από μόνο του. Βλέπεις τις επιπτώσεις του δυστυχήματος, βλέπεις τι συμβαίνει πριν και μετά -ωστόσο ποτέ δεν το δείχνω στα αλήθεια. Αυτό σημαίνει ότι οι θεατές θα πρέπει από μόνοι τους να το κατασκευάσουν, ότι μπορούν να το δουν μόνο στο μυαλό τους. Το φαντάζονται.
Κατά δεύτερον ήθελα να διερευνήσω το δυστύχημα ως μια μεταφορά της ζωής. Η ζωή ως δυστύχημα. Η ζωή είναι γεμάτη δυστυχήματα. Δεν μπορούμε να ελέγξουμε τίποτα. Απλώς συμβαίνουν. Όλα είναι ένα δυστύχημα. Και μόνο εκ των υστέρων κατανοούμε το τι συνέβη…
Ο μαθηματικός στην ταινία προσπαθεί να το κάνει αυτό. Προσπαθεί να κατανοήσει το δυστύχημα. Να κατανοήσει την ζωή.

Η ΜΟΥΣΙΚΗ
Στην πραγματικότητα είμαι ένας αποτυχημένος, απογοητευμένος μουσικός. Σκέπτομαι μουσικά. Παρόλα αυτά δεν μ' αρέσει η περιττή μουσική. Αυτή συνήθως χρησιμοποιείται για να καλύψει την αποτυχία των σκηνοθετών να δημιουργήσουν την κατάλληλη διάθεση. Η μουσική θα πρέπει να προσθέτει μια άλλη διάσταση. Για να έχουμε στην ταινία Amores Perros ορισμένους πρωτότυπους ήχους χρησιμοποιήσαμε αντικείμενα όπως πλαστικούς σωλήνες και δίσκους σερβιρίσματος.
Νομίζω ότι η μουσική είναι η πιο ανώτερη μορφή έκφρασης που μπορεί να επιτύχει ο άνθρωπος. Τίποτε δεν μπορεί να συγκριθεί μαζί της. Κατά πρώτον επειδή είναι αόρατη και κατά αυτόν τον τρόπο γιατί έτσι είναι πολύ πνευματική. Συγκρινόμενη μαζί της ο χορός, η αρχιτεκτονική ή λογοτεχνία είναι τέχνες πολύ βαρείς. Κυριολεκτικά σέρνονται ή παλεύουν, όταν η μουσική στα καλύτερα της είναι τόσο καθαρή και απελευθερωτική. Νομίζω ότι πολύ λίγοι σκηνοθέτες έχουν επιτύχει τέτοιες στιγμές ανάλογης σύλληψης.

Ο ΗΧΟΣ
Με απασχολεί πολύ χρόνο ο ήχος. Μ’ αρέσει η σύγκρουση των ήχων. Η σύγκρουση ενός ήχου με τον άλλο είναι τόσο δυνατή ή ακόμα περισσότερο δυνατή από μια εικόνα. Μ’ αρέσουν το πώς ακούγονται το ένα στο άλλο τα διάφορα περιβάλλοντα – είναι σαν μια μουσική που σε παίρνει από το ένα μέρος στο άλλο. Το αυτί είναι πολύ πιο δυνατό από το μάτι. Έχω ένα εξαιρετικό αυτί. Είμαι πολύ κακός στα μάτια. Δεν μπορώ να θυμηθώ πρόσωπα ή πράγματα, όμως το αυτί μου θυμάται μια μελωδία που άκουσα όταν ήμουν τεσσάρων χρονών. Έχω ένα πολύ ευαίσθητο αυτί και αυτό πάντα μ’ άρεσε.

ΟΙ ΕΠΙΡΡΟΕΣ
Μ’ αρέσουν τόσο διαφορετικοί σκηνοθέτες όμως οι Scorsese, Coppola, Cassavettes, Jarmusch, Gus van Sant, Woody Allen και οι μεγάλοι δάσκαλοι Fellini, Bergman, Tarkovsky. Από σύγχρονούς δημιουργούς μ’ αρέσουν οι von Trier, Ang Lee, Wong Kar-wai.

(δηλώσεις στις ηλεκτρονικές τοποθεσίες www.bbc.co.uk, www.latinoreview.com, www.indiewire.com, www.Thestranger.Com και στον κατάλογο του Φεστιβάλ Βενετίας)