του Sergei Mikhailovich Eisenstein
potemki2.jpg
Στο Θωρηκτό «Ποτέμκιν», το πλήρωμα αρνείται να φάει το σκουληκιασμένο κρέας και ξεσηκώνεται. Πετούν τους αξιωματικούς στην θάλασσα, ένας ναύτης σκοτώνεται από αξιωματικό. Ο νεκρός εκτίθεται σε λαϊκό προσκύνημα στην Οδησσό. Η ανταρσία εξαπλώνεται στην πόλη. Η φρουρά πυροβολεί το άοπλο πλήθος στα σκαλιά του λιμανιού. Το «Ποτέμκιν «σαλπάρει και διασχίζει τον στόλο.
Η ταινία γυρίστηκε για να τιμήσει τον ξεσηκωμό του 1905. Ο Σεργκέι Μιχαήλοβιτς Αιζενστάιν/ Sergei Mikhailovich Eisenstein στηρίζεται στα γεγονότα και τα ξαναπλάθει με ερασιτέχνες. Με την δυναμική της εικόνας, και το μοντάζ εκφράζει φορμαλιστικά την ορμή του πλήθους και της επανάστασης. Ένα έπος όπου ο ρυθμός και η λυρική έξαρση, πλάθουν μια κινηματογραφική προσωδία, μια πρωτοφανή οπτική ποίηση.
potemki1.jpgΣτο Θωρηκτό Ποτέμκιν (1925) ο Αϊζενστάιν εφάρμοσε ιδανικά την θεωρία του για το ιδεολογικό μοντάζ, όπου η αισθητική δεν οδηγεί μόνο στο συναίσθημα αλλά αποδεσμεύει το σύμβολο και την ιδέα, μέσα από την διαλεκτική της σύγκρουσης των πλάνων. Η ταινία ανήκει στον κύκλο των αριστουργημάτων της 7ης τέχνης.
Ο Θόδωρος Σούμας σ’ ένα κείμενο του σημειώνει σχετικά:«Το Θωρηκτό Ποτέμκιν χωρίζεται σε πέντε ενότητες-πράξεις. Η καθεμία από αυτές μοιράζεται σε ένα ήρεμο μέρος και σε ένα βίαιο. Π.χ. στη δεύτερη ενότητα: στην αρχή, έχουμε τη σεκάνς όπου οι ανυπάκοοι ναύτες καλύπτονται με το καραβόπανο για να εκτελεσθούν, και κατόπιν έχουμε τη σεκάνς όπου οι υπόλοιποι ναύτες ξεσηκώνονται για να τους σώσουν.
(...) Ο Αϊζενστάιν είχε συνειδητοποιήσει την ανάγκη αυξομειώσεων της έντασης και του ρυθμικού παλμού στο μοντάζ των ταινιών, την αναγκαιότητα της ύφεσης και των παύσεων πριν επιδοθεί, ξανά, στη νέα κλιμάκωση της έντασης. Και, βέβαια, όπως διαπιστώνουμε, είχε την αίσθηση του ρυθμού. Η κατασκευή του Θωρηκτού Ποτέμκιν βασίζεται σε μικρά, σύντομα και δυναμικά πλάνα που έχουν υπέροχη εικαστική σύνθεση. Το μοντάζ τους γίνεται με τέτοιο τρόπο ώστε να δημιουργείται μια νέα και δυναμική, οπτική σύνθεση, θεμελιωμένη στα προηγούμενα κάδρα. Σήμερα θα λέγαμε, με την τωρινή γλώσσα, ότι οι ρυθμοί των πλάνων και του μοντάζ είναι μπιτάτοι, δηλαδή ότι έχουν δυνατό ρυθμό, δυναμισμό κι εκρηκτικότητα στη μουσικότητά τους.» (από την http://www.filmfiles.gr/)

(πηγή δελτίο τύπου)