(Σώμα με σώμα)
του Jacques Audiard

Θα μπορούσε να θεωρηθεί ως μια ιδιότυπη ερωτική ιστορία, αλλά η ταινία του Jacques Audiard (όπως και όλες οι προηγούμενες του) είναι κυρίως ένα σχόλιο για την ανδρική ταυτότητα και τον ανδρισμό.
Αφηγούμενη την ερωτική συνάντηση δύο ανθρώπων διαφορετικών, η ταινία διαθέτει δύο χώρους στους οποίους αναπτύσσεται και δύο αντίστοιχες αφηγηματικές γραμμές που εξελίσσονται. Ο πρώτος χώρος αφορά την ιστορία μιας νεαρής γυναίκας, της Stephanie, η οποία χάνει τα πάντα και αγωνίζεται να σταθεί ξανά όρθια. Έχοντας έντονες εναλλαγές –τόσο στον τόνο όσο και στη διάθεση-, η ιστορία της ηρωίδας (που υποδύεται η Marion Cotillard) είναι υπεύθυνη για τα μελοδραματικά στοιχεία της ταινίας: από γοητευτική γυναίκα που θέλει να αποδράσει από μια αδιέξοδη σχέση, βρίσκεται καθηλωμένη σε αναπηρικό καροτσάκι και έγκλειστη στο σπίτι, και από κει πάλι μια γυναίκα ελεύθερη, αποφασισμένη να διεκδικήσει ξανά τη ζωή.
Η δεύτερη ιστορία, με την οποία, όχι τυχαία, ξεκινά η ταινία, αφορά ένα νεαρό άνδρα, τον Ali, και την προσαρμογή του στη νέα κατάσταση της ζωής του. Η σκηνοθεσία σχεδιάζει το πορτραίτο ενός προσώπου (στον ρόλο ο Matthias Schoenaerts), ο οποίος στιγματίζεται από την ανευθυνότητα και την ελαφρότητα με την οποία αντιμετωπίζει τις σχέσεις, αλλά και τα πρόσωπα που βρίσκονται κοντά του. Αποποιούμενος του πατρικού και γονεϊκού του ρόλου, αυτός ο νεαρός άνδρας φαίνεται ότι βρίσκεται πολύ μακριά από τις ευθύνες της ενήλικης ζωής, φαίνεται ως να έχει ένα είδος συναισθηματικού ελλείμματος.
Αυτοί οι δύο χώροι τέμνονται –και αυτό ορίζει το χώρο όπου αναπτύσσεται η ερωτική ιστορία. Οι αφηγηματικές γραμμές, που αφηγούνται την εξέλιξη των δύο κεντρικών χαρακτήρων, αναπτύσσονται παράλληλα -άλλοτε με ελλειπτικότητα και άλλο μ’ ένα τρόπο αναλυτικό, κυρίως όταν παρουσιάζονται οι σχέσεις μεταξύ των προσώπων. Οι εναλλαγές στις αφηγηματικές ταχύτητες, με τις οποίες παρουσιάζονται τα διάφορα επεισόδια της δραματικής πλοκής, επιτρέπει στη σκηνοθεσία να δίνει το βάρος στην ψυχολογία των χαρακτήρων και τις σχέσεις, και όχι στο σασπένς -με εξαίρεση βέβαια τη σκηνή του ατυχήματος στο τέλος, που συνιστά και τη δραματουργική κορύφωση της ταινίας.
Η σκηνοθεσία αφηγείται την ιστορία χρησιμοποιώντας κάμερα στο χέρι, εστιάζοντας στα πρόσωπα και τα σώματα. Υπάρχει μια πολύ ισχυρή παρουσία του σώματος (και της σχέσης που έχει ο κάθε χαρακτήρας μ’ αυτό) καθ’ όλη τη διάρκεια της αφήγησης. Και τα δύο κεντρικά πρόσωπα καθορίζονται από τη σχέση που έχουν με το σώμα τους. Στη γυναίκα είναι η σωματική της κατάσταση -και η μεταβολή της- που καθορίζει τη ψυχολογία της, ενώ στον άνδρα είναι η δύναμή του (αλλά και η σεξουαλικότητά του) που μοιάζει να επηρεάζει, μ’ ένα τρόπο καίριο, τόσο το ισοζύγιο των συναισθημάτων του, όσο και την αντίληψή του για τη ζωή.
Υπάρχει μια διαρκής αντίθεση στην ταινία -όχι πολύ καθαρή στο επίπεδο της δραματικής πλοκής, αφού συμβαίνει στο φόντο της δράσης-, ανάμεσα σε δύο αρχετυπικά στοιχεία: μια αντίθεση ανάμεσα στην ανδρική ρώμη και τον ανδρισμό από την μια πλευρά, και την γυναικεία ευαισθησία και θηλυκότητα από την άλλη. Στην αντίθεση αυτή, ο πόλος ο οποίος είναι σε αβεβαιότητα και ταλαντώνεται, και ο οποίος πρέπει να σταθεροποιηθεί, είναι αυτός του ανδρισμού. Καθώς οι περιπέτειες του γυναικείου σώματος ολοκληρώνονται, παρόλο το τραύμα, μ’ ένα τρόπο επιτυχή -ακριβώς χάρις στη γυναικεία ευαισθησία-, η θέση της γυναίκας μέσα στη δραματική πλοκή καθίσταται κεντρική και εντέλει παραδειγματική: το τραύμα επουλώνεται, το έλλειμα καλύπτεται, μια νέα  σχέση με το σώμα οικοδομείται, μια ταυτότητα θηλυκότητας δημιουργείται.
Μένει λοιπόν στον άνδρα να συνδιαλεχθεί μ' όσες πλευρές του ανδρισμού συνιστούν πρόβλημα: δηλαδή με την ανεξέλεγκτη σπάταλη της ανδρικής ρώμης, το έλλειμμα συναισθήματος, την απουσία υπευθυνότητας. Όταν λοιπόν ο άνδρας έρθει αντιμέτωπος με την πραγματικότητα και δεν μπορέσει να την αντιμετωπίσει, όταν δηλαδή ηττηθεί, όταν έχει αποδεχθεί την τρωτότητά του, τότε και έχει κατακτήσει και ένα είδος συναισθηματικής ωριμότητας.

Δημήτρης Μπάμπας

Η υπόθεση της ταινίας: Όλα ξεκινούν στα βόρεια της Γαλλίας. Ο Ali ξαφνικά βρίσκεται να είναι υπεύθυνος για έναν 5χρονο: Ο Sam είναι ο γιος του, αλλά τον ξέρει ελάχιστα. Άστεγος, αδέκαρος και χωρίς φίλους, ο Ali καταφεύγει στην αδελφή του, στην Antibes. Τα πράγματα μοιάζουν να καλυτερεύουν: τούς φιλοξενεί και παίρνει το παιδί υπό την προστασία της. Σ’ ένα κλαμπ ο Ali συναντά την Stephanie. Τη συνοδεύει στο σπίτι της και της αφήνει τον αριθμό τηλεφώνου του. Αυτός είναι φτωχός, και αυτή είναι όμορφη και γεμάτη αυτοπεποίθηση...
Στην ταινία πρωταγωνιστεί η Marion Cotillard (La vie en rose), ενώ το σενάριο βασίζεται στη συλλογή διηγημάτων “Rust and Bone” του καναδού συγγραφέα Craig Davidson.