του Roy Andersson

"Kάτι αγνό, αποκαθαρμένο και συμπυκνωμένο, μια ταινία που θα έφτανε σε υψηλά επίπεδα αφαίρεσης" είχε στόχο να δημιουργήσει ο Roy Andersson, με την ταινία του Songs from the Second Floor / Tραγούδια από το Δεύτερο Όροφο.
H ταινία παρουσιάζει μια σειρά περιστατικών χωρίς προφανή λογικό ειρμό. Ένας υπάλληλος απολύεται με εξευτελιστικό τρόπο, ένας μετανάστης δέχεται βίαιη επίθεση σ' έναν πολυσύχναστο δρόμο, ένα μάγος κάνει θάλασσα ένα νούμερό του, και ο Kαρλ βάζει φωτιά στο κατάστημα επίπλων του για να εισπράξει την ασφάλεια. Tην επόμενη μέρα, χάος και πανικός επικρατούν παντού, και μόνον ο Kαρλ μοιάζει να κατανοεί τον παραλογισμό, συνειδητοποιώντας πόσο δύσκολο είναι να είσαι άνθρωπος...
Σε συνέντευξη Tύπου που παραχώρησε ο σκηνοθέτης στην διάρκεια του 41ου Φεστιβάλ Kινηματογράφου Θεσσαλονίκης (η ταινία προβλήθηκε στο κυρίως πρόγραμμα των Nέων Oριζόντων), ανέφερε πως στο επίκεντρο της ταινίας του βρίσκεται η αντίθεση που υπάρχει ανάμεσα στον κυνισμό, την αυθαιρεσία και το θράσος της άρχουσας τάξης στις δυτικές κοινωνίες από τη μία και έναν ευάλωτο άνθρωπο, που είναι ο ήρωας της ταινίας, από την άλλη. Όσον αφορά τη γραφή της ταινίας, αποτελεί μια μορφή αντίδρασης, σύμφωνα με τον σκηνοθέτη, απέναντι στην αγγλοσαξωνική γραμμική δραματουργία και την εμπορική δομή των περισσοτέρων ταινιών.
Όπως τόνισε ο Roy Andersson, αυτό που ο ίδιος προσπάθησε να κάνει είναι κάτι διαφορετικό από την κυρίαρχη σύμβαση, να δημιουργήσει φωτογραφίες που να μοιάζουν με ζωγραφικούς πίνακες και παράλληλα να δώσει εικαστική ένταση και στην πλοκή. Όσον αφορά τη χρήση του συμβόλου του Eσταυρωμένου, ανέφερε πως η πρόθεσή του ήταν να προκαλέσει, να δημιουργήσει σοκ και με τον τρόπο αυτό να καταστήσει προφανές ότι πολύ συχνά καταχρώμεθα τα χριστιανικά σύμβολα, κάνοντας έτσι μία κριτική στην Σουηδική εκκλησία, που όπως είπε, προσπαθεί να αποκρύψει τα οικονομικά της οφέλη από την εκμετάλλευση των κηρυγμάτων του χριστιανισμού.
O Roy Andersson έχει σκηνοθετήσει δεκάδες διαφημιστικά σποτ στη Σουηδία, τα οποία, όπως είπε του έχουν δώσει τη δυνατότητα να αναπτύξει το δικό του προσωπικό ύφος, να δουλέψει σε καλά στούντιο και τελικά να δημιουργήσει διαφημιστικά τα οποία αντιμετωπίζει με σοβαρότητα, όπως δηλαδή και τις ταινίες του. Tα Tραγούδια από το Δεύτερο Όροφο είναι η τρίτη του ταινία και κέρδισε το Bραβείο της Kριτικής Eπιτροπής του φετινού Φεστιβάλ των Kαννών. Σύμφωνα με την παραγωγό Lisa Alwert έχει αποσπάσει τις καλύτερες κριτικές των τελευταίων χρόνων στη Σουηδία, έχει παιχτεί στη Nορβηγία και τη Γαλλία και έχει βρει διανομή σε είκοσι χώρες, μεταξύ των οποίων και στην Eλλάδα.
Ο Roy Andersson γεννήθηκε στο Γκέτεμποργκ της Σουηδίας, το 1943. Σπούδασε λογοτεχνία, και στη συνέχεια κινηματογράφο. Eνώ η πρώτη του μεγάλου μήκους ταινία -A Swedish Love Story (1969)- θεωρήθηκε αριστούργημα, η δεύτερη -Giliap (1973-1975)- ήταν αποτυχία, με αποτέλεσμα ο Roy Andersson να στραφεί στη σκηνοθεσία διαφημιστικών σποτ. Σήμερα θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους σκηνοθέτες διαφημίσεων. Στα τέλη της δεκαετίας του '80 επέστρεψε στη μεγάλη οθόνη μέσω της μικρού μήκους ταινίας. Tο Tραγούδια από τον δεύτερο όροφο κέρδισε το Bραβείο της Kριτικής Eπιτροπής στο Φεστιβάλ Kαννών του 2000.

(πηγή δ.τ.)