του Stephen Daldry
(τα σχόλια του σκηνοθέτη)

Διάβασα το σενάριο του David Hare για την ταινία The Hours, πριν διαβάσω το μυθιστόρημα του Michel Cunningham. Η πρώτη μου αντίδραση ήταν ότι είναι ένα πολύ καλογραμμένο σενάριο που κινείται ομαλά μέσα στο χρόνο και στην ζωής τριών διαφορετικών γυναικών. Το ίδιο ισχύει και για το μυθιστόρημα, το οποίο διάβασα αργότερα. Και τα δύο είναι πλούσια, με πολλές όψεις: για την ζωή και τον θάνατο, για μητέρες και γιους, για την τέχνη και την τρέλα, για τις αναμνήσεις και γι' αυτά που κάναμε και έχουμε μετανιώσει. Τελικά θεώρησα ότι η ταινία έχει σχέση με το κόστος των διαφορετικών επιλογών που ένα πρόσωπο κάνει: το κόστος να προσφέρεις φροντίδα και αξιοπρέπεια σε κάποιο πρόσωπο που πεθαίνει, να είσαι καλλιτέχνης και να παίρνεις το ρίσκο της τρέλας για χάρη της δημιουργίας. Επίσης η ταινία έχει σχέση με το πως οι επιπτώσεις αυτών των πράξεων μπορεί να είναι πολύ βαριές.
Ειδικότερα αυτό που με είλκυσε στο σενάριο ήταν η θαυμάσια ευκαιρία να εξερευνήσω μια μοναδική ημέρα από την ζωή τριών γυναικών. Για μένα η κεντρική ιδέα ήταν ότι τα ταξίδια που κάνουν κάθε λεπτό αυτές οι γυναίκες χαρακτηρίζονται από θάρρος και γενναιότητα. Συχνά, νομίζω ότι στην ζωή των γυναικών ο ηρωισμός είναι σιωπηλός, συμβαίνει πίσω από την σκηνή και βρίσκεται στην σκιά του δημοσίου ηρωισμού των ανδρών. Όμως ο αγώνας αυτών των γυναικών είναι εξίσου μνημειώδης και ουσιαστικός.
(...…) Επειδή προέρχομαι από το θέατρο οι πρόβες μου δίνουν την ευκαιρία να επεξεργαστώ τις εσωτερικές δυναμικές, το συναίσθημα μιας σκηνής -και από εκεί να δοκιμάσω που πρέπει ή δεν πρέπει να τοποθετηθεί η κάμερα. Μια από τις μεγαλύτερες ικανοποιήσεις που προσφέρουν οι πρόβες αλλά και η καλή γνώση του σεναρίου πριν το γύρισμα, ήταν η γνώση της δομής, της σχεδίασης από ιστορία σε ιστορία. Ως προς τον ρυθμό, αυτό που βλέπετε στην οθόνη είναι σε μεγάλο βαθμό αυτό που συνέβαινε στις πρόβες: κάτι που είναι ασυνήθιστο. Κατά κάποιο τρόπο στην ταινία The Hours κάναμε ταυτόχρονα πρόβες για τρεις ταινίες, αφού ποτέ δεν έκαναν μαζί πρόβες η Meryl Streep, η Nicole Kidman και η Julianne Moore.
(..….) Κάτι που πάντα γνωρίζαμε ότι θέλαμε να έχει η ταινία The Hours ήταν, όχι μόνο συνοχή και ενότητα στην συνολική εικόνα και στην σχεδίαση της ταινίας, αλλά την ίδια στιγμή κάθε ιστορία να έχει μια μοναδική και διακριτή εικόνα. Υπάρχει μια οπτική αντίθεση μεταξύ της ζωής των τριών γυναικών -και σ' ένα μεγάλο βαθμό αυτό οφείλεται σε απλά στοιχεία, όπως το χρώμα. Χρησιμοποιήσαμε μια διαφορετικά χρωματική παλέτα για την Meryl, την Julianne και την Nicole. Ωστόσο ταυτόχρονα τα χρώματα σε κάθε μια ιστορία συνδέονται το ένα με το άλλο, δημιουργούν μικρές αντηχήσεις από σκηνή σε σκηνή.
Παρόμοια δουλέψαμε και με τις κινήσεις της μηχανής ή με τις τεχνικές επεξεργασίας του φιλμ: δίνοντας σε κάθε γυναίκα και σε κάθε εποχή μια μοναδική εικόνα, η οποία όμως πάντα συνδέεται με την επόμενη ιστορία και την επόμενη στιγμή στον χρόνο.
Τελικά νομίζω ότι η ταινία απαιτεί μια πολύ πολύπλοκη συναισθηματική αντίδραση και διαφορετική αντίδραση για κάθε ιστορία. Κάτι το οποίο πραγματικά με ενδιέφερε ήταν η διερεύνηση της σχέσης μητέρας -γιου, η οποία είναι πολύ περίπλοκη, όπως στην ιστορία της Laura Brown. Σ' αυτή την περίπτωση έχεις ένα παιδί που στην κυριολεξία το παρατά η μητέρα - "εγκαταλείπεται" είναι η λέξη που η μητέρα η ίδια χρησιμοποιεί. Και η προσωπική μας αντίδραση σ' αυτή την πράξη προέρχεται από πολιτική, ηθική και συναισθηματική αφετηρία, επειδή στην κοινωνία μας οι μητέρες που εγκαταλείπουν τα παιδιά τους κρίνονται με αυστηρότητα. Πιστεύω ότι η αντίδραση του κάθε θεατή στην ιστορία της Laura θα είναι διαφορετικά και θα εξαρτάται από την δίκη του προσωπική εμπειρία ή γνώση ανάλογων καταστάσεων. Όμως ανεξάρτητα ποία είναι η αφετηρία του καθενός, πιστεύω ότι όλοι μπορούμε με κάποιο τρόπο να συνδεθούμε με την σχέση μητέρας -γιου, να αισθανθούμε πόσο ισχυρή είναι.
Ένας άλλος πολύ ενδιαφέρουν ρόλος με τον οποίο πολλοί θεατές θα ταυτιστούν είναι αυτός της Clarissa Vaughn ως μια γυναίκα που περιποιείται τους άλλους, με την ελπίδα ότι το να δημιουργεί ευτυχία για τους άλλους δίνει περισσότερο νόημα στην δική της ζωή. Υπάρχουν πολλά εκατομμύρια τέτοιες "καριέρες" στον κόσμο, που στο μεγαλύτερο τους μέρος παίρνουν απαρατήρητες. Πιστεύω ότι πολλοί θεατές θα αντιδράσουν έντονα απέναντι στην Clarissa και στις συνέπειες των επιλογών της.
Και μετά φυσικά υπάρχει η Virginia Woolf που θέλει, στην κυριολεξία, να ρισκάρει την υγεία της, με κίνδυνο να βυθιστεί στην τρέλα ως ένα βασικό στοιχείο της δημιουργικής διαδικασίας -άλλη μια επιλογή ανοικτή σε διαφωνίες και διαφορετικές τοποθετήσεις.
Μ' αυτή την έννοια η ταινία είναι μια διερεύνηση των γυναικών του 20ου αιώνα και των δύσκολων, ορισμένες φορές συναισθηματικά οδυνηρών, επιλογών που πρέπει να κάνουν. Για την Laura την Clarissa και την Virginia Woolf οι επιλογές είναι στην κυριολεξία μεταξύ θανάτου και εγκωμιασμού της ζωής.

(αποσπάσματα από κείμενο του σκηνοθέτη Stephen Daldry στις σημειώσεις για την παραγωγή).