του Fernando León de Aranoa 
(οι δηλώσεις του σκηνοθέτη)
amador1.jpg

Η Μαρθέλα πιστεύει πως η ζωή είναι θέμα ευκαιριών. Ο ηλικιωμένος τον οποίο φροντίζει, κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, πεθαίνει και – δυστυχώς – πεθαίνει πιο νωρίς απ’ ότι ήθελε θα ήθελε εκείνη. Ο θάνατός του την αφήνει άνεργη και χωρίς μέσα επιβίωσης.
“Πέθανε γαμώτο! Δεν μπορούσε να περιμένει λίγο ακόμα;” λέει η Μαρθέλα, όντας σε απόγνωση.
Το “Amador” αφορά κυρίως τη ζωή και το πώς πολλές φορές ούτε ο θάνατος δεν καταφέρνει να τη σταματήσει. Κάθε απόφαση λαμβάνεται στο όνομα της ζωής. Είναι η πραγματική πρωταγωνίστρια της ιστορίας: η κινητήριά της δύναμη, η αρχή και το τέλος της, η αναγκαιότητά της.
Εννοώ τη ζωή με το μείγμα ελπίδας και ενοχής, πόνου και ανάγκης, Ζωή με κεφαλαία γράμματα. Ζωή που κλαίει στους γάμους και γελάει στις κηδείες, μπερδεύοντας τη χαρά με τον πόνο, πέρα από το φύλο, το οποίο δεν μπορεί και δεν πρόκειται να καταλάβει. Ζωή με το μικρό κομμάτι θανάτου της, φυσικά, και καμιά φορά με τον επιπλέον χρόνο της.
Η ταινία αυτή, αν και σκοτεινή και σιωπηλή σε μερικά σημεία, μπορεί να είναι η πιο φωτεινή που έχω κάνει. Αναζητά τη ζωή με τον ίδιο τρόπο που το κάνει κι η Μαρθέλα: με απόγνωση. Χρησιμοποιεί το θάνατο για τους δικούς της σκοπούς και, με τον τρόπο αυτό, του δίνει νόημα.
Η Μαρθέλα προσπαθεί να συναρμολογήσει το σύνθετο παζλ που έχει γίνει πλέον η ύπαρξή της. Έρχεται αντιμέτωπη με ένα δύσκολο ηθικό δίλημμα, το οποίο προκύπτει καθημερινή ως απόρροια της επιβίωσης: να ακολουθήσει την συνείδησή της ή τις ανάγκες της.
amador2.jpg
Η ταινία παρακολουθεί μια ηθική διαμάχη ανάμεσα σε αυτό που είμαστε και σε αυτό που μας αναγκάζουν οι συνθήκες να γίνουμε. Ανάμεσα στην ντροπή και την αξιοπρέπεια. Κατά τη διάρκεια της ιστορίας, η Μαρθέλα θα ανακαλύψει πως πάνω απ’ όλα είμαστε οι αποφάσεις που παίρνουμε. Το δύσκολο μέρος δεν είναι το να παίρνουμε τις αποφάσεις. Το δύσκολο μέρος είναι το να ζούμε με αυτές.
Η ταινία είναι γυρισμένη με έναν σκόπιμο συνδυασμό κομψότητας και γαλήνης. Με την μουσική του Λούτσιο Γκοντόι και τη φωτογραφία του Ραμίρο Σιβίτα. Προέρχεται από το χαρακτήρα της Μαρθέλα, από το σθένος της μπροστά στις αντιξοότητες, από την σταθερή ηρεμία που τη διακατέχει καθώς ο κόσμος – ο δικός της κόσμος – γκρεμίζεται γύρω της. Η δομή της ταινίας είναι σχεδόν σαν τη δομή μουσικής. Υπάρχει άφθονη επανάληψη, στοιχεία που επιστρέφουν σα ρεφραίν και μας δελεάζουν συνεχώς στο να επανεξετάσουμε κάτι που είδαμε πιο πριν. Υπάρχει αναπόφευκτα και χιούμορ. Ίσως λίγο πιο σκοτεινό χιούμορ απ’ ότι συνήθως. Πιο διεστραμμένο αλλά και πιο ζωντανό. Το “Amador” ασχολείται επίσης με την ενοχή (η οποία πάει συνήθως χέρι χέρι με τη θρησκεία), την μιζέρια, αλλά και την ελπίδα, η οποία είναι ίσως η πιο όμορφη μορφή της φαντασίας.
Ήθελα να κάνω την ταινία αυτή διότι είμαι πεπεισμένος πως αυτό που συμβαίνει στην ταινία, μπορεί να συμβαίνει αυτή την στιγμή σε οποιαδήποτε γειτονιά οποιασδήποτε πόλης. Πρέπει να υπάρχει μια γυναίκα κάπου εκεί έξω που να βρίσκεται αντιμέτωπη με μια δύσκολη απόφαση, πιεσμένη από τις συνθήκες. Θα ακούσουμε τη θλιμμένη της φωνή στο ραδιόφωνο τη νύχτα, να ψιθυρίζει την ιστορία της σε έναν άγνωστο, μόνη και χωρίς κάποια κατεύθυνση, αβέβαιη για το τι να κάνει. Το όνομά της μπορεί να μην είναι Μαρθέλα, αλλά είναι η ίδια γυναίκα.
Το “Amador” είναι αναπόφευκτα συνδεδεμένο με τις δύσκολες στιγμές που περνάμε συλλογικά, από την οπτική γωνία ανθρώπων για τους οποίους οι δύσκολες στιγμές δεν είναι κάτι καινούριο. Η δυσάρεστη κατάσταση στην οποία βρίσκονται δεν εξαρτάται από το χρηματιστήριο ή από τους τίτλους των εφημερίδων, διότι ήταν πάντα εκεί: παρούσα όπως ήταν παρούσα και για τους γονείς τους, στις χώρες από τις οποίες προέρχονται, ταξίδεψε μαζί τους όταν αποφάσισαν να μεταναστεύσουν, αυτό ακριβώς από το οποίο προσπαθούσαν να ξεφύγουν.
Ο φίλος της Μαρθέλα λέει πως η πώληση λουλουδιών είναι μια ασφαλής επιχείρηση διότι υπάρχουν τρία σίγουρα πράγματα: η αγάπη, η ζωή κι ο θάνατος. Οι άνθρωποι εξυμνούν και τα τρία με λουλούδια. Η ταινία αυτή αφορά τα τρία αυτά πράγματα και τα εξυμνεί επίσης.

 

(πηγή σημειώσεις για την παραγωγή)