(Οι λεγεώνες της Κλεοπάτρας)
του Vittorio Cottafavi

Ο Οκταβιανός στέλνει τον σύμβουλό του, τον Curridio, έναν παλιό συμπολεμιστή του Αντώνιου, στην Αλεξάνδρεια σε μια τελική προσπάθεια για να επιτευχθεί ειρήνη. Εκεί ο Curridio θα συναντήσει και εντέλει θα ερωτευτεί, την Βερενίκη, μια μυστηριώδη και άκρως γοητευτική χορεύτρια. Όμως στην πραγματικότητα η Βερενίκη είναι η Κλεοπάτρα. Ο Curridio θα συναντήσει και την Mariamne η οποία θα τον ερωτευτεί. Ο Αντώνιος δεν αποδέχεται τη συμφωνία ειρήνης και θα ακολουθήσει το μοναχικό του δρόμο. Παράλληλα η Κλεοπάτρα είναι διχασμένη ανάμεσα στα αισθήματα της για τον Curridio και την πίστη της στον Αντώνιο. Ωστόσο αυτός ο διχασμός συναισθημάτων της Κλεοπάτρας, κρύβει κάτι βαθύτερο: από τη μια πλευρά υπάρχει η προοπτική μίας  ελεύθερης από δεσμεύσεις ζωής, και  από την άλλη τα καθήκοντα και οι ευθύνες της Βασίλισσας…
Το Le legioni di Cleopatra ανήκει σ' ένα δημοφιλές είδος της δεκαετία του 60: την ιστορική ταινία εποχής. Ταινίες δηλαδή που είχαν ως κεντρικούς χαρακτήρες γνωστές ιστορικές προσωπικότητες ή διαδραματιζόταν σε κρίσιμες ιστορικά στιγμές. Οι περισσότερες από τις ταινίες αυτές ήταν συνήθως τοποθετημένες χρονικά την περίοδο της ακμής της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Σ' αυτήν την ταινία, ο τόπος της δραματικής πλοκής είναι η Αλεξάνδρεια, την περίοδο της Ρωμαϊκής κατοχής και τα επεισόδια που αφηγείται ακουμπούν την ιστορική αλήθεια.
Μέσα σ' αυτό το πλαίσιο και μένοντας πάντα πιστός στα στερεότυπα του είδους, ο Vittorio Cottafavi επιλέγει να φωτίσει την προσωπική και γι' αυτό άγνωστή πλευρά των ιστορικών προσώπων. "Στις ιστορικές ταινίες πάντα προσπαθούσα να απομυθοποιήσω τον ήρωα, να τον περιορίσω στις μέτριες και συχνά γελοίες ανθρώπινες διαστάσεις και μετά να τον ελευθερώσω": η δήλωση του σκηνοθέτη προσδιορίζει και τον τελικό του στόχο. Η σκηνοθεσία επιχειρεί -εκθέτοντας σε δημόσια θέα την ανθρώπινη διάσταση ιστορικών προσώπων- να περιπλανηθεί στους σκοτεινούς διαδρόμους της ανθρώπινης ύπαρξης.
Ο Gianni Amelio σημειώνει για την ταινία: "Έτσι ήταν ο Vittorio Cottafavi: ένας άνδρας που ήταν πέρα από τα συνηθισμένα, ειρωνικός και σαρκαστικός.
Αν για κάτι μετανιώνω είναι γιατί δεν έκανα περισσότερο παρέα μαζί του, τότε που τον γνώρισα για πρώτη φορά το 1966.
Υπάρχουν πολλοί λόγοι για να θυμόμαστε σήμερα τον Vittorio Cottafavi: η καθεμία από τις ταινίες του είναι ένας λόγος. Για μένα κάποιες από τις ταινίες του είναι αριστουργήματα (Una donna libera, Ercole alla Conquista di Atlantide, Maria Zef και φυσικά το I Cento Cavalieri). Δεν γνωρίζω πολλά για το Le legioni di Cleopatra: το είδα μόνο μια φόρα στην τηλεόραση σε μια μέτρια κόπια πριν χρόνια. Το γεγονός ότι σήμερα αποκαταστάθηκε και συντηρήθηκε είναι μια ευκαιρία και για μένα, για να το ανακαλύψω ξανά. Είμαι έτοιμος να στοιχηματίσω ότι αυτή είναι μια ταινία αντάξια του μεγάλου Vittorio."
Ο Vittorio Cottafavi γεννήθηκε το 1914 στην Modena. Σπούδασε Νομικά, Φιλοσοφία και Φιλολογία. Αποφοίτησε από τη φημισμένη σχολή κινηματογράφου Centro Sperimentale du Cinematografia και ξεκίνησε να δουλεύει τη δεκαετία του 30, πρώτα ως σεναριογράφος και κατόπιν από το 1943 ως σκηνοθέτης. Στη διάρκεια της δεκαετίας του 50 σκηνοθέτησε μια σειρά από μελοδράματα (ιδιαίτερα η ταινία Traviata ’53, 1953) τα οποία εξυμνήθηκαν από τους Γάλλους κριτικούς των Cahiers du Cinéma και Positif. Οι ιστορικές ταινίες που ο Vittorio Cottafavi σκηνοθέτησε στη δεκαετία του 60 δημιούργησαν ιδιαίτερη αίσθηση -ιδιαίτερα τα Le legioni di Cleopatra και Ercole alla Conquista di Atlantide: σ' αυτά ο παραμένοντας πιστός στα κλισέ του είδους κατόρθωσε να ενσταλάξει ένα τόνο ειρωνείας. Μια άλλη φημισμένη ταινία ήταν το I Cento Cavalieri (1964), μια ταινία περιπέτειας με έντονες τις επιρροές από τον Μπρεχτ. Η εμπορική αποτυχία της ταινίας ήταν ο λόγος που ο Cottafavi εγκατέλειψε τον κινηματογράφο και στράφηκε στην τηλεόραση όπου δούλεψε ως σεναριογράφος και σκηνοθέτης, διασκευάζοντας με επιτυχία κλασικά έργα του θεάτρου και της λογοτεχνίας. Πέθανε στη Ρώμη το 1999.
Δ.Μ.

The Legions of Cleopatra/ Le legioni di Cleopatra
Σκηνοθεσία:Vittorio Cottafavi.
Σενάριο: V. Cottafavi, E. De Concini, Giorgio Cristallini, Arnaldo Marrosu, Antonio Simont.
Φωτογραφία: Mario Pacheco.
Μουσική: Renzo Rossellini.
Παίζουν: Ettore Manni, Linda Cristal, George Marchal, Conrrado Sanmartín, Maria Mahor, Alfredo Mayo, Mino Doro, Andrea Aureli, Daniela Rocca, Salvatore Furnari, Stefano Terra, Stefano Oppedisano, Rafael Durán, Juan Maján, Tomás Blanco, Janny Clair, Mari Carrillo.
Διάρκεια: 98 ', 1959, Ασπρόμαυρη, 35 mm, Ιταλία