(Χαμένος παράδεισος)
του Miguel Gomes
της Μαρίας Γαβαλά

“Tabu”, 2012, του Πορτογάλου σκηνοθέτη Miguel Gomes. Τη βρίσκουμε στην πλατφόρμα με τον ελληνικό τίτλο «Χαμένος παράδεισος». Τι είναι ακριβώς το «Ταμπού», που άφησε θαυμάσιες εντυπώσεις την εποχή του, κέρδισε βραβεία στο φεστιβάλ του Βερολίνου και ενθουσιώδεις κριτικές, κυρίως στα γαλλικά έντυπα; Δύσκολη ερώτηση, ακόμη δυσκολότερη απάντηση.  Μια περιπετειώδης, θυελλώδης, ερωτική, αποικιακή ιστορία, τοποθετημένη στη σύγχρονη Λισαβόνα, αλλά κυρίως  στην Αφρική, σε κάποια πορτογαλική αποικία (το 1920), στα πόδια του όρους Ταμπού, σύμφωνα με τον έναν από τους δύο  αφηγητές της ιστορίας. Ο πρώτος αφηγητής είναι ο ίδιος ο σκηνοθέτης που μας διηγείται (ως εισαγωγή) το πρώτο μέρος, εκείνο της σύγχρονής μας εποχής, μέχρι ότου παραδώσει τη σκυτάλη της αφήγησης σε ένα αντρικό πρόσωπο που θα ξετυλίξει το νήμα ολόκληρης της ιστορίας, εκείνης που περικλείει το σκοτεινό, όσο και γοητευτικό, σύμπαν τούτης της σύνθετης, πολυεπίπεδης, πολυφωνικής, κατασκευασμένης με μεγάλη μαεστρία (ολοκληρωτικά σε ασπρόμαυρο φιλμ) ταινίας, που είναι και μια αναφορά στο «Ταμπού», 1931, των  δασκάλων και πιονιέρων Friedrich Wilhelm Murnau και Robert Flaherty. Δύσκολο να μιλήσεις συνοπτικά για το επίτευγμα του Πορτογάλου σκηνοθέτη. Όσοι αγαπάμε τον «διαφορετικό» κινηματογράφο, εκείνον με τα πολλά επίπεδα, τα μυστήρια, τα μυστικά, τις εκπλήξεις, τις ανατροπές, τη μαγεία (του έρωτα και του κινηματογράφου), όσοι επιθυμούμε να περπατήσουμε στα δύσβατα μονοπάτια μιας ιστορίας που χάνεται στους σκοτεινούς λαβύρινθους  της ανθρώπινης ψυχής, αλλά και στα ολόφωτα λιβάδια του έρωτα, της τόλμης και της ελευθερίας, ας κάνουμε μια κινηματογραφική, καλοκαιρινή, βουτιά, στον κόσμο του  Gomes, και δεν θα το μετανιώσουμε.

(πρώτη δημοσίευση ανάρτηση στο facebook)