(Στο γραφείο καθηγητών)
του İlker Çatak
(κριτική: Σωτήρης Ζήκος)

Δεν πρόκειται, σε καμιά περίπτωση για μια ταινία ψυχαγωγίας, ούτε βέβαια καταγγελίας, ούτε καν μιας ηθογραφίας ενός μικρόκοσμου, στην προκειμένη ενός μοντέρνου σχολείου με τις “φυλές” των καθηγητών, των μαθητών και των γονιών, να εκπροσωπούν ως μέρος ένα ευρύτερο κοινωνικό σύνολο: τη σημερινή Γερμανία.
Όχι, πρόκειται για μια άκρως ιδιαίτερη μυθοπλασία συνεχούς δραματουργικής έντασης με απανωτά, σωρρευτικά και κλιμακούμενα ηθικά διλήμματα. Όπου η πρωταγωνίστρια δασκάλα Κάρλα Νόβακ καλείται να “πάρει θέση” και μαζί της και ο θεατής που την παρακολουθεί κατά πόδας... αν βρισκόταν στη θέση της: σε σύγχρονα και επιτακτικά ζητήματα, παιδαγωγικά και μη, ας πούμε “καταχρηστικού δικαιωματισμού” χωρίς σαφή όρια, που προκαλούν στο πεδίο ευθύνης ενός σχολικού περιβάλλοντος με πρώτο και βασικό κανόνα αυτόν της “μηδενικής ανοχής” έντονα συναισθήματα, τα οποία κινδυνεύουν να εκτρέψουν πρόσωπα και πράγματα εκτός ελέγχου.
Με την απόφαση επί του σωστού πρακτέου, κάθε φορά, από σκηνή σε σκηνή, να μένει διαρκώς αμφισήμαντη και μετέωρη, ακόμη και στο φινάλε, μεταθέτοντας την όποια ευθύνη, στον ίδιο τον θεατή: Εσύ τι θα έκανες σε αυτήν την περίπτωση; Θα είχες υποχωρήσει, συμβιβαζόμενος με την αδήριτη παρούσα συνθήκη; Ή θα είχες αποχωρήσει, για να αυτοπροσταυτείς; Πόσο θα μπορούσες, ν' αντέξεις στην παρούσα φάση “δικαιωματικών” κλυδωνισμών;
Η καλύτερη αλλά και η δυσκολότερη λύση σ' ένα σύνθετο πρόβλημα ανθρώπινης “σύγκρουσης” είναι εκείνη που δεν θα αφήσει καμιά πλευρά να αισθανθεί ηττημένη, ακόμα και σε μια μη εμπόλεμη κατάσταση, όπως ένα σχολικό περιβάλλον. Αλλά κάποιες φορές τυχαίνει «ο εχθρός του καλού να είναι η επιδίωξη του καλύτερου» και τότε τα πράγματα περιπλέκονται προς το χειρότερο. Όπως όταν προσπαθείς στον κύβο του Ρούμπικ να φέρεις τα χρώματα στην ίδια πλευρά του κύβου και χαλάς ακόμα κι εκείνα που βρίσκονταν ήδη στην ίδια (σωστή) πλευρά.
Αλλά αν νοιάζεσαι αληθινά κι επιμένεις, τα χρώματα μπορεί να βρουν τη σωστή τους θέση -αν όχι σήμερα, ίσως αύριο. Κι αυτή είναι στην ταινία η καλύτερη παιδαγωγική διδαχή παραδείγματος!
«Πάντα προσπάθεια. Πάντα αποτυχία. Δεν πειράζει. Προσπάθησε ξανά. Απότυχε ξανά. Απότυχε καλύτερα.»
Σάμιουελ Μπέκετ