του Matthew Rankin
(κριτική: Δημήτρης Μπάμπας)

Οι τίτλοι της αρχής της ταινίας που παρουσιάζουν την παραγωγή και τους ηθοποιούς είναι ενδεικτικοί του πνεύματος που πνέει σε αυτήν: σε χαμηλή ανάλυση, ως σε βιντεοκασέτα, σε περσική γραφή και με υπότιτλους στην αγγλική δηλώνεται ότι την ταινία παρήγαγε το “Ινστιτούτο για την διανοητική ανάπτυξη των παιδιών και της νεολαίας” και επιπλέον η ταινία αυτή έχει παραχθεί “στο όνομα της φιλίας”. Μια ευθεία αναφορά στις πρώτες ταινίες του Abbas Kiarostami με ήρωες μικρά παιδιά.
Ένα σχολικό κτίριο με περσική επιγραφή. Το τοπίο έξω είναι χιονισμένο: βρισκόμαστε στον Καναδά και πιο συγκριμένα στο Winnipeg, την πρωτεύουσα της πολιτείας Manitoba, κάπου στα κεντρικά της χώρας. Ο δάσκαλος απευθύνεται στα παιδιά μιλώντας τα ιρανικά: τα μαλώνει γιατί είναι άτακτα. Μέσα στην τάξη, που θυμίζει τις γνωστές τάξεις στις ιρανικές ταινίες του Abbas Kiarostami, ένας μαθητής, ο Omed βρίσκεται στο κέντρο της προσοχής του. Ο δάσκαλος συμπεριφέρεται με αυταρχισμό: το πρόβλημα που υπάρχει είναι ότι ο μαθητής έχει χάσει τα γυαλιά του και για αυτό δεν μπορεί να συμμετέχει στο μάθημα -μια ευθεία αναφορά στην τσάντα στην ταινία Where Is the Friend's House? (1987). Μια συμμαθήτριά του αποφασίζει να τον βοηθήσει...
Πού βρισκόμαστε; Στην επικράτεια του Abbas Kiarostami και του ιρανικού σινεμά;
Επιπλέον, στην αφήγηση παρακολουθούμε και την ιστορία του Matthew (που υποδύεται ο σκηνοθέτης Matthew Rankin) με την επιστροφή του από το Montreal στο Winnipeg, αναζητώντας την μητέρα του με την οποία έχει χάσει κάθε επαφή.
Η ταινία διαπλέκει αυτές τις δύο αφηγηματικές γραμμές και επιπλέον τις τρεις γλώσσες -περσικά, αγγλικά, γαλλικά. Η πολυγλωσσία αυτή αντανακλάται και στην εικόνα που εισπράττει ο θεατής: Ακολουθώντας αφηγηματικά και δραματουργικά μοτίβα του ιρανικού σινεμά -οι αναφορές δεν περιορίζονται μόνο στον Kiarostami, αλλά και τους Majid Majidi, Jafar Panahi κ.α.- και εντάσσοντάς τες μέσα σε ένα περιβάλλον τυπικά δυτικό δημιουργεί μια αντίθεση. Παράλληλα, η εικονοποιία της ταινίας χρωστάει πολλά δάνεια και στο σινεμά του Wes Anderson -με την στατικότητα των πλάνων ταμπλό- και του Roy Andersson -με την αίσθηση σουρεαλιστικού χιούμορ.
Η ταινία συνιστά ένα κινηματογραφικό παιχνίδι, με τρόπους μιμητικούς, ένα κινηματογραφικό παιχνίδι υποκριτικής και μεταμφίεσης, όπου ο σκηνοθέτης ως ηθοποιός υποδύεται άλλους σκηνοθέτες. Υπάρχει λοιπόν ένα στοιχείο κωμικό που παράγεται μέσα από την σύγκρουση αυτής της απροκατάληπτης μίμησης- μεταμφίεσης του ιρανικού σινεμά με το δυτικό περιβάλλον. Αναφορές στην τοπική ιστορία του Winnipeg διαπλέκονται με τα αφηγηματικά μοτίβα του ιρανικού σινεμά, δημιουργώντας ένα αποτέλεσμα που μπορεί ως προς τους μιμητικούς τρόπους να χρωστά πολλά στο τρομερό παιδί του Winipeg, Guy Maddin, ωστόσο, ως προς τη συνολική του σύλληψη, παραμένει πρωτότυπο, ευρηματικό και απολαυστικό.

Φεστιβάλ Καννών (Quinzaine des cinéastes) 2024