Όλοι γνωρίζουμε ότι οι 4 στις 5 νέες ταινίες που βγαίνουν κάθε εβδομάδα στις αίθουσες είναι αμερικάνικες. Ακόμα, ότι οι 9 στις 10 ταινίες που νοικιάζονται σε dvd είναι επίσης αμερικάνικες. Από αυτές, τις αμερικάνικες, οι 7 ή 8 στις 10 απευθύνονται κυρίως σ’ ένα νεανικό κοινό: παιδιά, έφηβους ή και όσους παραμένουν (ως προς τα κινηματογραφικά τους γούστα τουλάχιστον) σε κατάσταση παρατεταμένης εφηβείας. Όλα άρχισαν από τότε (στη δεκαετία του ’80) που οι έρευνες αγοράς (των αμερικάνικων στούντιο) έδειξαν ότι αυτό θα είναι από εδώ και μπρος το δυναμικό και μεγάλο κοινό τους. Καθώς οι ενήλικες «δεν θα προλαβαίνουν πια» να βλέπουν ταινίες -όπως και να κάνουν πολλά άλλα πράγματα-, αλλά και όσοι και όσο «θα προλαβαίνουν», θα θέλουν να δουν κάτι ανάλαφρο ή /και θεαματικό (όπως τότε που ήταν παιδιά) «για να χαλαρώσουν». Έτσι όλο το σύστημα, από την παραγωγή, την προώθηση και διανομή, την εμπορική εκμετάλλευση παράγωγων προϊόντων (π.χ. βιντεοπαιχνίδια), μέχρι και τις αίθουσες προβολής, προσαρμόστηκε στα νέα δεδομένα. Με αποτέλεσμα οι ταινίες «για ενήλικες» απλώς, όπως οι ταινίες του Γούντι Άλεν ας πούμε -πόσο μάλλον οι πιο «καλλιτεχνικές» ή σχετικά πιο άγνωστων συντελεστών-, να αντιμετωπίζουν περιοριστικά προβλήματα και ν’ αναζητούν την τύχη τους σε διάφορα φεστιβάλ. Με παρεπόμενα, όμως, πολύ πιο σοβαρά: όπως σπουδαίοι ενήλικες ή υπερήλικες ηθοποιοί, ακόμα και σταρ της γενιάς τους, να μη βρίσκουν πρωταγωνιστικούς ρόλους της προκοπής σε μεγάλες παραγωγές για παίξουν, να μην υπάρχει συνέχεια και συνέπεια στο έργο κάποιων νεότερων δημιουργών ή αν υπάρχει, το ευρύ (κυρίως νεανικό) κοινό να τους αγνοεί παντελώς ακόμα και ως ονόματα –κάτι που δεν συνέβαινε κάποτε με τους Φελίνι, Γκοντάρ, Αντονιόνι, Μπουνιουέλ, Κουροσάουα, Ταρκόφσκι και άλλους. Τώρα, γιατί τα λέω όλα αυτά; Γιατί διάβασα το εξής, του Γ. Όζου: «Το βλέμμα ενός σκηνοθέτη είναι φυσικό να αντιστοιχεί στην οπτική γωνία της γενιάς του. Απευθύνομαι σε εκείνους τους θεατές που έχουν την ηλικία μου. Για να είμαι πραγματικά ειλικρινής, δεν καταλαβαίνω τους νέους. Παρ’ όλα αυτά, δεν μπορώ παρά να τους κοιτάζω μέσα από τα γέρικα μάτια μου».Και κάθισα και σκέφτηκα πώς αλλάζουν οι καιροί… Αλλά εδώ αρχίζει μια άλλη ιστορία. Και στην ουσία, όπως έλεγαν παλιά: η συνέχεια επί της οθόνης…
Σωτήρης Ζήκος
