του Anthony Minghella
(οι δηλώσεις του σκηνοθέτη)
Πριν πολύ καιρό προσπάθησα να γράψω ένα θεατρικό έργο με τον τίτλο Breaking and Entering. Η κεντρική του ιδέα αφορούσε ένα ζευγάρι που επιστρέφει σπίτι μετά από ένα πάρτι και ανακαλύπτει ότι έχει γίνει διάρρηξη. Όταν κάνουν την καταγραφή των πραγμάτων που κλάπηκαν ανακαλύπτουν ότι στο σπίτι έχουν προστεθεί πράγματα και αυτά τα πράγματα υποδηλώνουν προβλήματα στο γάμο τους. Μ’ άρεσε η ιδέα όμως δεν κατάφερα να το γράφω, αν και προσπάθησα.
Πριν δύο χρόνια αγοράσαμε μια παλιά εκκλησία στο βόρειο Λονδίνο για να τη χρησιμοποιήσουμε σαν στούντιο. Θυμάμαι τον γιο μου Max να λέει μ’ ένα δυσοίωνο τόνο και αυτό υπάρχει στην ταινία: «Κακό τόπος για ένα γραφείο». Πήγαινε σχολείο σ’ αυτή την περιοχή και την ήξερε. Όμως εμένα μ’ άρεσε το μέρος, μ’ άρεσε η τοποθεσία. Κατά τη διάρκεια μιας ανακατασκευής του χώρου, ενώ ήμουν στη Ρουμανία αναζητώντας τοποθεσίες για την ταινία Cold Mountain, μού τηλεφώνησαν από το γραφείο λέγοντας «Είχαμε μια διάρρηξη. Είχαμε πάλι διάρρηξη». Μέσα σε 8 μήνες είχαν γίνει 13 διαρρήξεις.
Αυτό το «βάφτισμα στις διαρρήξεις» μου θύμισε την ιδέα που είχα πριν 15 χρόνια και άρχισα να σκέφτομαι ότι υπάρχει και ένας διαφορετικός δρόμος για να πεις το ίδιο πράγμα: ότι ένα έγκλημα μπορεί να προκαλέσει μια επισκευή, και η επισκευή μιας ζημίας μπορεί να κάνει κάποιον πιο δυνατό. Επίσης υπάρχει και η ιδέα της «κλοπής» πραγμάτων από τους άλλους. Υπάρχουν όλων των ειδών οι κλέφτες. Αυτό αφορά η ταινία.
Μ’ άρεσε η ιδέα ενός εγκλήματος όπου ο λιγότερο ένοχος είναι ο δράστης και ο περισσότερος «ένοχος» το θύμα. Μ’ ενδιέφεραν το αμφιλεγόμενο στοιχείο που υπάρχει στο έγκλημα -γιατί οι άνθρωποι έχουν ανάγκη να κλέβουν; τι κλέβουν; Όταν ήμασταν παιδιά υπήρχε ένα μαρξιστικό ρητό –το θυμάμαι σε πανό στο πανεπιστήμιο- που έλεγε: «η ιδιοκτησία είναι κλοπή». Υπήρχε αυτή η αντίληψη ότι το να κατέχεις πράγματα ήταν, από μόνο του, λάθος. Έχω μετακινηθεί απ’ αυτήν την αντίληψη, όμως μπορώ να δω ότι υπάρχει μια περίπλοκη «οικολογία» -ιδιοκτησία, κλοπή, περιουσία, διεκδίκηση αντικειμένων, διεκδίκηση του κόσμου, διεκδίκηση του αέρα, διεκδίκηση του χώρου.
Άρχισα να εξετάζω την ιδέα των δύο μητέρων που είχαν δύσκολα και μάλλον όμορφα παιδιά. Προσπαθούσα να βρω ένα τρόπο για να ισορροπήσω την ιστορία: με το ένα σύστημα να αναθρέφει το προβληματικό παιδί και το άλλο σύστημα να απορρίπτει το άλλο παιδί. Και έτσι δημιούργησα αυτές τις δύο οικογένειες οι οποίες και οι δύο είναι ξένες. Υπάρχει η Σουηδέζα μητέρα με το αυτιστικό παιδί της και με τα σοβαρά προβλήματα συμπεριφοράας. Το παιδί έχει εμμονή με την γυμναστική, τρώει μόνο φαγητό συγκεκριμένου χρώματος. Η μητέρα του αντιμετωπίζει κατά την διάρκεια της εφηβείας του την όξυνση των προβλημάτων συμπεριφοράς του. Και μετά υπάρχει το αγόρι, λίγο μεγαλύτερο στην ηλικία, που επίσης γυμνάζεται αλλά χρησιμοποιεί τις ικανότητες του στην γυμναστική για να μπαίνει στα κτήρια. Η μητέρα του είναι πρόσφυγας από την Βοσνία και έχει την ίδια ηλικία με την μητέρα του κοριτσιού.
(πηγή σημειώσεις για την παραγωγή)