(Αγαπημένο μου ημερολόγιο)
του Nanni Moretti
Τρεις αυτοβιογραφικές ιστορίες συγκροτούν την ταινία. Η πρώτη είναι η περιπλάνηση του σκηνοθέτη, μια Κυριακή του Αυγούστου, στην άδεια από ανθρώπους, Ρώμη. Στη δεύτερη, ο σκηνοθέτης περιοδεύει παρέα με ένα φίλο του, τα Ιταλικά νησιά. Στην τρίτη αφηγείται την περιπέτεια υγείας του, με τον καρκίνο, και τη λύση που βρήκε για αυτόν.
Η σκηνοθετική άποψη χαρακτηρίζεται από την απουσία δραματικής πλοκής και από μια ανάλογη λιτότητα στα εκφραστικά μέσα. Μια ταινία που ξαναφέρνει το σινεμά στον πυρήνα της ύπαρξής του ως τέχνη: ένα όργανο παρατήρησης της ανθρώπινης ψυχής και δραστηριότητας. Εδώ στο κέντρο είναι ο ίδιος ο σκηνοθέτης: η αφήγηση σε πρώτο πρόσωπο δίνει στην ταινία το χαρακτήρα ενός προσωπικού ημερολογίου.
Ένα στιγμιότυπο
Περιπλανώμενος, πάνω σε μία βέσπα, στην άδεια Ρώμη του Αυγούστου, ο Nanni Moretti /Νάνι Μορέττι, δεν κάνει ένα ντοκυμαντέρ για τον αστικό χώρο, αναζητά κυρίως τη χαμένη γοητεία και τα σημάδια μιας πόλης, απελευθερωμένης απο τη δυναστεία του αυτοκινήτου: Είναι η αίσθηση της ελευθερίας, που αναγνωρίζουμε στην κίνηση του, μέσα στους άδειους δρόμους, είναι ο χαμένος ιστορικός ιστός, που συνδέει τις εικόνες, είναι τέλος το αίσθημα επανάκτησης του αστικού χώρου απο τον άνθρωπο. Η συγκίνηση και η ευφορία, που μεταδίδουν αυτές οι εικόνες, είναι της ίδιας τάξης με τα συναισθήματα που δημιουργούνται στον μοναχικό περιπατητή κάποιας πόλης, ένα κυριακάτικο πρωινό του Αυγούστου...
Μέσα όμως απο τα μονόπλανα, που συγκροτούν το πρώτο μέρος της ταινίας του, ο Νάνι Μορέττι εκφράζει μια άποψη για τον σινέμα, που μας οδηγεί στην ιστορική του αφετηρία: στόχος του, η επίτευξης μιας αδιάρρηκτης σύνδεσης μεταξύ των κινηματογραφικών εικόνων και του πραγματικού κόσμου.
Όταν ο ήρωας της ταινίας -ο ίδιος ο Nanni Moretti- αποκαλύπτει στον θεατή, το μυστικό του όπλο ενάντια στον καρκίνο -κάθε πρωϊ ένα ποτήρι νερό- τότε συνειδητοποιούμε ότι αυτό συνιστά και μια αισθητική θέση. Απέναντι σε ένα κόσμο (και ένα σινεμά) πολύπλοκο και περίπλοκο, ο σκηνοθέτης, αντιπροτείνει την επιστροφή στην ουσία του σινεμά: Η απλότητα και η λιτότητα στη φόρμα ως οπτικό ύφος, η διαύγεια και καθαρότητα του βλέμματος ως ηθική θέση, η παρατήρηση και κατανόηση του κόσμου ως στάση ζωής.
Άξια επισήμανσης είναι οι ετερόκλιτες και πολυποίκιλες επιλογές σε μουσική και τραγούδια –μεταξύ άλλων και οι Leonard Cohen, Cheb Khaled, Keith Jarrett- και η πρωτότυπη μουσική του Nicola Piovani.
Δ.Μ.