της Svitlana Lishchynska
(κριτική: Δημήτρης Μπάμπας)
Ο δρόμος μιας μεγαλούπολης, τη νύχτα φωτισμένος και ξαφνικά συσκότιση. Κίεβο, δεύτερος χρόνος της ρώσικης εισβολής…
Τρεις γυναίκες με καταγωγή από τη Μαριούπολη είναι τα κεντρικά πρόσωπα σ’ αυτό το αυτοβιογραφικό ντοκιμαντέρ. Η πρώτη είναι ίδια η σκηνοθέτις που εγκατέλειψε τη Μαριούπολη, ούσα νεαρή μητέρα, αναζητώντας μια καλύτερη ζωή στο Κίεβο. Πίσω άφησε την μικρή της κόρη (το δεύτερο πρόσωπο), η οποία μεγάλωσε με την γιαγιά της (το τρίτο πρόσωπο) και έγινε κομμώτρια, αλλά και μητέρα μιας δίχρονης (το τέταρτο γυναικείο πρόσωπο).
Αποκαλυπτικό για τους διχασμούς και τις πολυπλοκότητες που διέτρεχαν την ουκρανική κοινωνία πριν τη ρώσικη εισβολή, το ντοκιμαντέρ αυτό αφηγείται τις περιπέτειες των τριών αυτών γυναικών καθώς βρίσκονται αντιμέτωπες με τις αναστατώσεις που προκαλεί ο πόλεμος. Είναι η Μαριούπολη, τώρα ισοπεδωμένη από τους Ρώσους, που καθορίζει τις σχέσεις και τις στάσεις ζωής των τριών γυναικών: η σκηνοθέτις έχει αποδεχτεί την ουκρανική κουλτούρα και έχει απεμπολήσει τις όποιες ρώσικες αναφορές από την ταυτότητά της, ενώ η κόρη της μεγαλωμένη στην Μαριούπολη μιλά ρωσικά και διατηρεί τις όποιες ρώσικες επιδράσεις. Πολύπλοκες πολιτισμικές σχέσεις που γεννήθηκαν την σοβιετική εποχή, ασαφείς και ρευστές πολιτιστικές ταυτότητες που καθορίζονται από τις εποχές και τα καθεστώτα: είναι η ειρήνη που τα επιτρέπει όλα αυτά. Τομή καθοριστική για τις σχέσεις μεταξύ των τριών γυναικών, αλλά και για κάθε μια ξεχωριστά είναι ο πόλεμος: επιβάλλει με την βιαιότητα τη λύση, με τις οικογενειακούς δεσμούς να ενδυναμώνονται και τις οικογενειακές εντάσεις να καταλαγιάζουν .
Εικόνες σούπερ 8 και βίντεο που περιγράφουνε τις εικόνες της οικογενειακής ζωής πριν τον πόλεμο, αλλά και οι τρομακτικές εικόνες του πολέμου, οι σειρήνες, η διαβίωση μέσα στα καταφύγια, η προσφυγιά.
Εστιάζοντας εν μέρει στα τραύματα μιας οικογένειας από την οποία απουσιάζουν οι άντρες, το ντοκιμαντέρ αυτό μέσα από τον έντονο αυτοβιογραφικό του χαρακτήρα συγκροτεί ένα γυναικείο περί του πολέμου λόγο: ο πόλεμος ως αφορμή για ένα στοχασμό πάνω στις πολιτισμικές ταυτότητες, ως μια ευκαιρία για επανεκτίμηση…
Φεστιβάλ Βερολίνου 2024
