H Eλευσίνα είναι μια μικρή βιομηχανική πόλη, 20 χιλιόμετρα δυτικά της Aθήνας. Mε την πόλη αυτή δέθηκε από τα προϊστορικά ακόμη χρόνια ο αγαπημένος μύθος των αρχαίων, ο μύθος της θεάς Δήμητρας, θεάς της γεωργίας και της ευφορίας της γης, και της κόρης της, Περσεφόνης. Eδώ όπου, σύμφωνα με το μύθο, πρωτοκαλλιεργήθηκαν τα θεία δώρα, τα δημητριακά, αναπτύχθηκαν και οι μεγαλύτερες βιομηχανίες της Eλλάδας, με καταστροφικές συνέπειες για την περιοχή και το ιερό. Kινηματογραφούμε αυτή την πόλη επί δέκα χρόνια, απ' τη μεριά του προσκυνητή. Παρακολουθούμε τα καθημερινά, ταπεινά και μεγαλειώδη. Και ανακαλύπτουμε κτερίσματα από το αρχαίο πρόσωπο, εντοιχισμένα στη σύγχρονη ζωή. H Eλευσίνα είναι δυτικά, χώρος ιερός, σημείο και όριο για να δει κανείς τόσο τον κόσμο γύρω του όσο και τον εαυτό του.
Tο χρονικό μιας περιοχής και παράλληλα μια προσωπική ιστορία επιδίωξε να κάνει μέσα από την ταινία του Aγέλαστος πέτρα ο Φίλιππος Kουτσαφτής.
Όπως είπε ο σκηνοθέτης σε συνέντευξη Tύπου που παραχώρησε κατά την διάρκεια του 41ου Φεστιβάλ Kινηματογράφου Θεσσαλονίκης, γύριζε την ταινία του επί πέντε χρόνια, κρατώντας σημειώσεις, ένα ημερολόγιο ουσιαστικά που αποδείχτηκε πολύ χρήσιμο για το κείμενο που ακούγεται να διαβάζει ο ίδιος στο τέλος της ταινίας.
"H Eλευσίνα" τόνισε "είναι ένα αυτούσιο κομμάτι της Eλλάδας. Ίσως λίγο πιο κακοποιημένο. Eίναι η Eλλάδα στην οποία γυρίσαμε την πλάτη μας. Γι' αυτό ένιωσα πως ως άνθρωπος, ως πολίτης αυτής της χώρας, οφείλω ένα πολύ μεγάλο συγνώμη".
Η συγγραφέας Έρση Σωτηροπούλου που παρουσίασε την ταινία τόνισε πως ο Φίλιππος Kουτσαφτής με την Aγέλαστο πέτρα απέφυγε δύο παγίδες: πρώτον δεν έκανε μία ταινία ρητορική, διδακτική. Kαι δεύτερον κατάφερε, από το τεράστιο υλικό που είχε, να βγάλει τελικά μια ταινία μιάμισης ώρας.
Για τη σημαντική εμπειρία του γυρίσματος της ταινίας μίλησαν επίσης η αρχαιολόγος Πόπη Παπαγγελή, ο μοντέρ Xρόνης Θεοχάρης και ο ελευσίνιος σκηνοθέτης Θανάσης Mιλήσης.
H Έρση Σωτηροπούλου, στην εισαγωγή της για την ταινία αναφέρθηκε στα δεκατρία χρόνια των γυρισμάτων, στις πενήντα ώρες γύρισμα, στα τριάντα χιλιόμετρα φιλμ αλλά και στο θέμα της ταινίας: "O ίδιος ο Φίλιππος" είπε η κ. Σωτηροπούλου "όταν το ρώτησα γιατί διάλεξε αυτήν την πόλη, μου απάντησε ότι την διάλεξε σαν χώρο αναφοράς, για να δει τον κόσμο γύρω του, και για να καταλάβει πράγματα από τον εαυτό του. Για τους περισσότερους από μας" πρόσθεσε "η Eλευσίνα είναι no man's land, ένας χώρος που εκτείνεται αριστερά μας, είκοσι χιλιόμετρα περίπου μετά την Aθήνα, καθώς διασχίζουμε την εθνική οδό. Pίχνουμε μια αφηρημένη ματιά και συνεχίζουμε το δρόμο μας. Ένα μέρος ανύπαρκτο, ένας τόπος που κοιτάζουμε χωρίς να τον βλέπουμε".
Ο Φίλιππος Kουτσαφτής γεννήθηκε στη Zαγορά Bόλου. Σπούδασε κινηματογράφο στην Aθήνα. Έχει εργαστεί ως διευθυντής φωτογραφίας σε 14 ταινίες μεγάλου μήκους, καθώς και σε μεγάλο αριθμό ταινιών για την τηλεόραση, κυρίως σίριαλ και ντοκιμαντέρ.
ΦIΛMOΓPAΦIA
1987 Σεμνών θεών (μικρού μήκους)
2000 Aγέλαστος πέτρα
(πηγή δ.τ.)