της Τζάνις Ραφαηλίδου
Τα περίχωρα μιας μεγαλούπολης. Ένα ζευγάρι, στο αυτοκίνητό του. Κάνει έρωτα. Γύρω από αυτό μια αγέλη άγριων σκύλων. Και στο βάθος ένας αυτοκινητόδρομος
Η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία της Τζάνις Ραφαηλίδου (Janis Rafa) έχει στο κέντρο της ένα νεαρό ζευγάρι (στο ρόλο οι Πηνελόπη Τσιλίκα και Δημήτρης Λάλος) που ασκεί ένα μάλλον παράδοξο, αλλά και μακάβριο επάγγελμα: νεκροπομποί ζώων. Η αφήγηση τούς παρακολουθεί στην καθημερινότητα της εργασίας τους, αλλά και στη μεταξύ τους σχέση …
Παρόλο το ρεαλιστικό της πλαίσιο, στην ταινία εξαρχής ό,τι κυριαρχεί είναι το παραξένισμα: η παρουσία του θανάτου (των ζώων), το παράδοξο του επαγγέλματος των δυο κεντρικών χαρακτήρων, αλλά και οι τελετουργίες του επαγγέλματός τους. Και γι’ αυτό η ταινία εντάσσεται, λόγω αυτή της αίσθησης που προκαλείται στον θεατή, στο χώρο του weird cinema του ελληνικού σινεμά. Η δραματουργία της είναι συγγενής με την ανάλογη στις ταινίες του Γιώργου Λάνθιμου δραματουργία του Ευθύμη Φιλίππου.
Ωστόσο ό,τι η ταινία διαπραγματεύεται είναι μια σχέση του ανθρώπου με τα ζώα. Σκυλιά, πρόβατα, πουλιά, κοτόπουλα. Το ζωικό βασίλειο κατέχει την κεντρική θέση στη δραματική πλοκή, επέχει θέση ενός χαρακτήρα. Κατά τη διάρκεια της αφήγησης παρουσιάζεται ένα πανόραμα καταστάσεων: ζώα οικόσιτα και άγρια, ζώα συντροφιάς αλλά και ζώα εκτροφής, η ανυπότακτη και αδέσποτη ζωή και η ζωή δίπλα στον άνθρωπο. Απέναντι τους η ανθρώπινη φιγούρα επίσης τοποθετείται σε διάφορες μορφές: συγκάτοικος, σύντροφος αλλά και δυνάστης, σχέσεις συμβίωσης αλλά και σχέσεις εκμετάλλευσης.
Η εστίαση της σκηνοθέτιδος δεν είναι τόσο στην ανθρώπινη και ζωική φιγούρα, αλλά πάνω στο σώμα –τόσο το ανθρώπινο όσο και του ζώου- τους μυς, οι κινήσεις. Και είναι αυτή η εστίαση που φέρνει στο ίδιο επίπεδο τους ανθρώπους –χαρακτήρες και τα ζώα- χαρακτήρες της ταινίας, που δημιουργεί μια δραματουργική ισοτιμία. Και ακριβώς λόγω αυτής της ισοτιμίας που δραματική κορύφωση της ταινίας δείχνει, μέσα στην παραδοξότητα της κατάστασης που απεικονίζει, τόσο συναισθηματικά έντονη: σ’ ένα πτηνοτροφείο –ένα χώρο σκλαβιάς και εκμετάλλευσης- μια μπάντα παίζει ένα εμβατήριο που ηχεί πένθιμο…
Δημήτρης Μπάμπας
