του Patricio Guzman

Μια ταινία φόρος -τιμής στον θρυλικό Χιλιανό πρόεδρο Salvador Allende/ Σαλβαδόρ Αλλιέντε, το ντοκιμαντέρ αυτό του Patricio Guzman τροφοδοτείται τόσο από τα αισθήματα αγάπης για τον δολοφονημένο ηγέτη αλλά και η νοσταλγία γι' ένα όνειρο που συντρίφθηκε από τις ερπύστριες των τανκ.
Ο Salvador Allende υπήρξε μια θρυλική μορφή για την ιστορία της Λατινικής Αμερικής, ένας ηγέτης που η εμβέλεια του μπορεί να συγκριθεί μόνο μ' αυτή του Che. Εκλεγμένος Πρόεδρος δημοκρατίας της Χιλής, ο Allende μέσω των κοινωνικών μεταρρυθμίσεων που εφάρμοσε δημιούργησε ένα παράδειγμα δημοκρατίας που είχε στραμμένη την προσοχή στις ασθενέστερες οικονομικά τάξεις. Σε μια περιοχή όπως η Λατινική Αμερική με θλιβερό παρελθόν καταπίεσης και έντονων κοινωνικών ανισοτήτων, το πρόσωπο του Allende και η πολιτική του γρήγορα έγινε σημείο αναφοράς. Ταυτόχρονα όμως συνιστούσε και μια ενόχληση για την άρχουσα τάξη της χώρας του και τις ΗΠΑ, χώρα που προσπαθούσε ανέκαθεν να ελέγξει πολιτικά τα καθεστώτα της περιοχής. Μεσούντος του ψυχρού πολέμου, πρόσωπα όπως ο Salvador Allende συνιστούσαν, για καθεστηκυία τάξη, παραδείγματα προς αποφυγή. Το πραξικόπημα της 11ης Σεπτεμβρίου του 1973 ήταν η συντριπτική τους απάντηση απέναντι σ' ότι αμφισβητούσε την κυριαρχία τους στην περιοχή.
Ο Patricio Guzman έχει ασχοληθεί και στο παρελθόν μ' αυτή την τραυματική περίοδο: η τριλογία The Battle of Chile και το πρόσφατο The Pinochet Case διερευνούν τις πολλαπλές όψεις αυτής της ταραχώδους περιόδου. Επικεντρώνοντας τώρα στο πρόσωπο του Allende, ο σκηνοθέτης αποφεύγει μια κολακευτική παρουσίαση αλλά αντίθετα επιλέγει μια πιο κριτική στάση. Η τρυφερότητα για τον θρυλικό πρόεδρο, αλλά και η αναπόφευκτη θλίψη για τα ματαιωμένα όνειρα που συνθλίφθηκαν δημιουργούν ένα ανοίκειο συναισθηματικό κλίμα για ντοκιμαντέρ.
Η Diana Sanchez στον κατάλογο του Φεστιβάλ του Τορόντο επισημαίνει σχετικά με την ταινία: "Ο Guzman με ευλάβεια ζωντανεύει τον Allende χωρίς να προσπαθεί να ζωγραφίσει μια καθαρά θετική εικόνα της θρυλικής προσωπικότητας του. Αρκετές φορές ο σκηνοθέτης αμφισβητεί τις πολιτικές επιλογές του Allende, υπονοώντας ότι ορισμένες απ' αυτές ίσως ήταν σοβαρά πολιτικά λάθη.
(...…) Η ταινία είναι σίγουρα το πιο τρυφερό ντοκιμαντέρ του Guzman. Είναι πολύ θλιβερό καθώς βλέπαμε πως τα ίχνη του Allende διαγράφονται από την μνήμη: από την λεηλασία του σπιτιού του μέχρι το ακατανόητο γεγονός ότι για πάνω από τριάντα χρόνια καμιά βιογραφία αυτού του αινιγματικού ανθρωπιστή ηγέτη δεν έχει εκδοθεί στη Χιλή".
O Patricio Guzman στον κατάλογο του Φεστιβάλ Καννών, δηλώνει σχετικά με την ταινία: "Θυμάμαι την 11η Σεπτεμβρίου του 1973 την θλιμμένη μέρα κατά την οποία η Αμερική υποκίνησε ένα πραξικόπημα για να καταλύσει την ειρηνόφιλη και δημοκρατική επανάσταση που είχε χτιστεί στην μακρινή χώρα μου, την Χιλή, εξολοθρεύοντας τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Salvador Allende, αυτό τον "son-of-a-bitch" όπως άρεσε στον Richard Nixon αναφέρεται σ' αυτόν. Ποτέ δεν θα ξεχάσω την βιαιότητα και την βαρβαρότητα της δικτατορίας η οποία επέβαλε για περισσότερο από 17 χρόνια δυστυχία, θάνατο, εξορία και εξολόθρευση της μνήμης. Στο τέλος κατέληξαν να ρίχνουν το φταίξιμο στα θύματα, ως οτιδήποτε συνέβη να ήταν ο εφιάλτης ενός ονειροπόλου που λεγόταν Salvador Allende.
Η επιτακτική ανάγκη μου να επιστρέψω σ' αυτόν τον ασυνήθιστο άνθρωπο, επαναστάτη -και τόσο φανατικό δημοκράτη έως του σημείου να αυτοκτονήσει-, προήλθε από προφανής ιστορικούς λόγους αλλά επίσης από την σκληρή πραγματικότητα".