του Mιχάλη Δημόπουλου

Στην αυγή της νέας χιλιετίας, ο κινηματογράφος, η τέχνη που καθόρισε τον πολιτισμό του περασμένου αιώνα, βρίσκεται σε μια κρίσιμη φάση μεταλλαγής. Η ψηφιακή επανάσταση επηρεάζει όλα τα επίπεδα της κινηματογραφικής δημιουργικής και παραγωγικής διαδικασίας -αλλάζει τον τρόπο που γυρίζεται και κατασκευάζεται το κινηματογραφικό προϊόν και κυρίως ανατρέπει τις συνθήκες πρόσληψης των κινηματογραφικών εικόνων. Οι νέες ψηφιακές κάμερες δίνουν την δυνατότητα να είναι όλοι οι άνθρωποι καταγραφείς ή δημιουργοί εικόνων κι αυτή η διευκόλυνση ίσως αποκαλύψει νέους δρόμους στην εκφραστικότητα και πιο γενικά στην κινηματογραφική γλώσσα. Από την άλλη πλευρά η χρήση του DV επαναφέρει την απειλή για την καταστροφή ενός κορυφαίου στοιχείου του κινηματογραφικού πολιτισμού, που είναι η κοινοκτημοσύνη της ταινίας στην σκοτεινή αίθουσα.
Σήμερα συντελείται μια τεράστια μεταβολή, ανάλογη με το πέρασμα του κινηματογράφου, από τον βουβό στον ομιλούντα, εβδομήντα χρόνια πριν ή πιο πρόσφατα με την εμφάνιση της τηλεοπτικής εικόνας που κουβάλησε μαζί της μια ολόκληρη αισθητική προσέγγιση. Η ψηφιακή εξέλιξη δεν είναι μόνο μιά τεχνολογική βελτίωση, που αφορά τον κατασκευαστικό στοιχείο της ταινίας. Είναι μια ριζική αλλαγή στον ίδιο τον τρόπο που βλέπεις, που συνηθίζεις και μαθαίνεις να βλέπεις κινηματογραφικές εικόνες. H ποιότητα της ματιάς αντιπαλεύεται πια την τέχνη των εικόνων. Κι όπως τότε, στο άλμα από τον βουβό στον ομιλούντα, έτσι και σήμερα ο κινηματογράφος αναζητάει τον νέο του, ουσιαστικά υπαρξιακό, ρόλο και χώρο στην επαφή του με την κοινωνία και τον πολιτισμό των ανθρώπων.
Σ' αυτήν την μεταλλαγή, ο ρόλος ενός Kινηματογραφικού Φεστιβάλ είναι ακόμα πιο σύνθετος. Oφείλει να ανοίγεται σε πιο ριζοσπαστικές κατευθύνσεις. Mυθοπλασίες παράγονται με νέους τρόπους, ενσωματώνουν άλλου είδους υλικό, αποτυπώνουν μνήμες, προσωπικά βιώματα, αυτοβιογραφικές και ημερολογιακές καταγραφές, τα καθιερωμένα είδη περιπλέκονται, η σημασία του ύφους αναβαθμίζεται. Σε μιά εποχή εξομάλυνσης και εξομοίωσης, το Φεστιβάλ πρέπει να ταράζει τα νερά και να αποκαλύπτει τα νέα εγχειρήματα. Στα στοιχεία της κινηματογραφικής γιορτής, στο κυνήγι σημείων επικοινωνίας και στοχασμού, στην επαφή με τις νέες ελπίδες του παγκόσμιου σινεμά, είναι ανάγκη να αναζητηθούν, να ανακαλυφθούν και να αναδειχθούν τα κρίσιμα μεγέθη που καθορίζουν ή θα καθορίσουν τον σημερινό κινηματογράφο και τον κινηματογράφο του αύριο.

(Απόσπασμα από την εισαγωγή του Mιχάλη Δημόπουλο, στον κατάλογο του 41ου Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης)