(γράφει ο Σωτήρης Ζήκος)
ΓΙΑ ΑΛΛΑ ΓΟΥΣΤΑ. Το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, μετά την διεθνοποίηση του - κι όταν κατάφερε να οργανωθεί καλύτερα με βάση τους στόχους του -, έγινε πιο «πολυμορφικό». Κι αυτό επέφερε μια αλλαγή στη σύνθεση του κοινού του, το οποίο έγινε σταδιακά ένα κοινό πιο γενικών (πολυπολιτισμικών) ενδιαφερόντων, πιο ψαγμένο και λιγότερο κολλημένο στις κινηματογραφικές του επιλογές, πιο νεανικό και λιγότερο (έως καθόλου) συντεχνιακό. Καθώς άνθρωποι από διαφορετικές χώρες και διαφορετικούς πολιτισμούς, σαν νομάδες απ? όλες τις φυλές του σινεμά, έρχονται εδώ για να επικοινωνήσουν με τα έργα τους. Με ταινίες διαφορετικές, βασισμένες κυρίως σε νέες ιδέες και νέες οπτικές, που αναζητούν διαφορετικούς θεατές, σινεφίλ με ευρέως φάσματος γούστα.
ΣΤΟ ΙΔΙΟ ΕΡΓΟ ΘΕΑΤΕΣ. Ένα βράδυ στο 43ο Φεστιβάλ, στην προβολή της ταινίας «Δέκα» του Αμπάς Κιαροστάμι γινόταν το αδιαχώρητο στην αίθουσα Παύλος Ζάννας. Έφτασα αργά και δεν υπήρχε θέση ούτε για όρθιους στους διαδρόμους, Έτσι έμεινα αναγκαστικά, στριμωγμένος ανάμεσα σε άλλους, μπροστά από την κουρτίνα της εισόδου στην αίθουσα. Τα φώτα έσβησαν κι άρχισε η προβολή. Η ταινία ήταν όλη γυρισμένη με μια ψηφιακή κάμερα, τοποθετημένη στο ταμπλό ενός αυτοκινήτου, να καδράρει σε κλειστό και στατικό πλάνο είτε τον οδηγό είτε τον συνοδηγό και χωρισμένη σε δέκα μέρη. Μετά τα τρία πρώτα μέρη είχα πάθει την πλάκα μου και σκεφτόμουν «Τι έκανε πάλι αυτός ο φοβερός τύπος απ' το Ιράν!» Κάπου εκεί μπήκε στην αίθουσα ένας άντρας που στάθηκε πίσω απ' τον ώμο μου κι επειδή διέκρινα ότι ήταν πιο κοντός από μένα, παραμέρισα για να περάσει μπροστά. Αυτός με ευχαρίστησε αλλά παρέμεινε πίσω στη θέση του παρότι δεν έβλεπε καλά. Όταν η ταινία τελείωσε, καθώς ανάβανε τα φώτα κι όλοι χειροκροτούσαμε, είδα ότι ο άντρας αυτός ήταν ο Αμπάς Κιαροστάμι, που προχώρησε τώρα μπροστά για να χαιρετίσει το κοινό. Όση ώρα εγώ έβλεπα την ταινία του με θαυμασμό, αυτός στεκόταν δίπλα μου κι αφουγκραζόταν μες στο σκοτάδι τις αποκρίσεις των θεατών στις δικές του εικόνες που έβλεπαν στην οθόνη. Αυτό θα πει φεστιβάλ, σκέφτηκα.
ΚΑΤΟΠΙΝ ΕΟΡΤΗΣ. Φεστιβάλ γενικά σημαίνει γιορτή, αλλά κάθε γιορτή μπορεί να είναι, σε κάθε εποχή, και διαφορετική. Όπως έλεγε κάποτε ο σκηνοθέτης Νίκος Παναγιωτόπουλος «Το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης μεταμορφώθηκε από ένα επαρχιακό πανηγυράκι σε μια κοσμοπολίτικη γιορτή του κινηματογράφου (πολιτιστική, φυσικά)». Και συμπλήρωνε: «Το θέμα είναι αν ο κινηματογράφος έχει ανάγκη εορτών και πανηγύρεων. Προσωπικά πιστεύω ότι είναι γιορτή από μόνος του». Άλλο όμως να είναι μια γιορτή κοσμοπολίτικη (όπως και η Θεσσαλονίκη κάποτε) κι άλλο να εμφορείται από νοσταλγία για τα εθνικά μας (περασμένων μεγαλείων) πανηγύρια.
Σωτήρης Ζήκος [Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.]
Πέμπτη, 8 Νοεμβρίου 2012
