(σχόλιο: Μαρία Γαβαλά)
ΟΙ ΚΑΤΑΣΚΟΠΟΙ, ΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟ ΚΡΥΟ, ΚΑΙ Ο ΞΕΔΟΝΤΙΑΣΜΕΝΟΣ ΣΚΥΛΟΣ. Smiley's People is not available for streaming, διάβασα κάπου. Αυτό ισχύει και δεν ισχύει, διότι άμα δούμε τι συμβαίνει στα πέριξ, το δριμύ ψύχος που επικρατεί στους κατασκοπικούς (ιντερνετικούς) λειμώνες, ποτέ δεν άφησε τον Λε Καρέ, και το πνεύμα του Λε Καρέ, να αναπαυτούν εν ειρήνη – φυσικά, φαντάζομαι με το αζημίωτο για τους κληρονόμους των πνευματικών δικαιωμάτων του έργου του. Ο Λε Καρέ –εδώ που τα λέμε –, είδε, έζησε, έγραψε και απήλθε, αφήνοντας πίσω του παρακαταθήκη, πόσο υπεύθυνος μπορεί να θεωρηθεί για το τι κάνουν σήμερα η Σουζάνε Μπίερ («The Night Manager» ) ή ο Παρκ Τσαν-γουκ («The Little Drummer Girl»), για να αναφέρουμε δύο πρόσφατα παραδείγματα, που τρέχουν αυτήν την εποχή σε γνωστές πλατφόρμες (μες στην πολιτική επικαιρότητα, πάντα, για να μην ανησυχούμε). Συνήθως, υπάρχει το αποστομωτικό επιχείρημα: «αυτά είναι παραγωγές του BBC, διάσημοι και πολυβραβευμένοι σκηνοθέτες τα έχουν φτιάξει, όχι ο πρώτος τυχάρπαστος, γιατί να γκρινιάζουμε;» Κι ύστερα, ως ενέχυρο ή εναλλακτική λύση, υπάρχει πάντα και μια διαφορετική εκδοχή, τουλάχιστον ως προς τη μορφή και το περίβλημα, το πόνημα (1965) του Μάρτιν Ριτ για τον «Κατάσκοπο που γύρισε απ’ το κρύο» – με τον Ρίτσαρντ Μπάρτον, ως Λίμας, την Κλερ Μπλουμ, ως Λιζ Γκολντ, μετονομασμένη (!) σε Νάνσι Πέρι (λέγονται διάφορα γιατί συνέβη αυτό), και τον Όσκαρ Βέρνερ, ως Γιενς Φίντλερ. Ή ένα ακόμη παράδειγμα, το «Little Drumer Girl», 1984, του Τζορτζ Ρόι Χιλ με την Νταϊάν Κίτον. Και μιας και μιλάμε για την «Τυμπανίστρια», τουλάχιστον η εκδοχή του Παρκ Τσαν-γουκ έχει ζωντάνια, κέφι και χιούμορ, οργιώδη χρώματα, μπόλικο φετιχισμό (κυρίως σε παπούτσια και φορέματα – σαν ντεφιλέ χαμηλής ραπτικής, επίτηδες φτιαγμένο έτσι, εξυπακούεται) και είναι ένας άλλος τρόπος, σοφιστικέ και σκαμπρόζικος, για να αποδώσεις διαδικτυακά τον «μυθιστορηματικό λόγο και κόσμο των πρακτόρων», με ένα κράμα γυαλιστερού κοσμοπολιτισμού, τουρισμού, καρτποσταλισμού, αφ’ υψηλού καταγραφής των πολιτισμικών ιδιαιτεροτήτων εκάστης χώρας απ’ όπου περνά η δράση των πρακτόρων (ελαφρολαϊκή μουσική υπόκρουση ή άσματα, τοπικά εδέσματα και ροφήματα κ.ο.κ.), και των προσωπικών οραμάτων, συνηθειών και εξαντρίκ αισθητικών επιλογών του Κορεάτη σκηνοθέτη. Δεν είναι αμελητέα όλα αυτά –τουλάχιστον τολμά να κάνει του κεφαλιού του ο καλλιτέχνης, το βλέπει σαν εύκολα διαχειρίσιμο παιχνίδι, κι εσύ το παρακολουθείς με περιέργεια το εγχείρημα. Και δεν βαριέσαι όσο βαριέσαι με την πληθώρα των κατασκοπικών του Νέτφλιξ. Καμιά πενηνταριά καλοθελητές θα μπορούσαν να απαριθμήσουν πόσες φορές έργα του Λε Καρέ μεταφέρθηκαν στη μεγάλη οθόνη ή διασκευάστηκαν για τηλεόραση και πλατφόρμες… Πόσα βλέπονται, χωρίς να το βάζεις στα πόδια, από τα πρώτα κιόλας επεισόδια; Αλλά και πόσοι νοιάζονται, πραγματικά, με ποιο «μεταφορικό μέσον» επιστρέφει στις οθόνες μας ένας μυστικός πράκτορας, ο οποίος θα αντιμετώπιζε τον θάνατο με την αυθεντική κυνική δυσαρέσκεια και το ψυχρό κουράγιο ενός μοναχικού ανθρώπου-λύκου, έτσι τουλάχιστον όπως τον οραματίστηκε ο Λε Καρέ, σε αυτό το ευφυές και εφιαλτικά λαβυρινθώδες λογοτεχνικό παιχνίδι του της εξαπάτησης, δείχνοντάς μας και τον τρόπο για να παρακαλουθούμε, ασφαλώς, όλη την εξέλιξη της διαβολικής σκακιστικής παρτίδας; Σύμφωνα με ένα αυθεντικά δικό του κατασκοπικό συμπέρασμα, «ένας σκύλος ζει, όσο και τα δόντια του». Άμα του τα ξεριζώσεις…, χαιρέτα μου τον πλάτανο! Κι ύστερα, μιας και μιλάμε για «εξαγωγές» και επεμβάσεις, θα πει κάποιος άλλος: μα θέλει και ερώτημα; Εσείς πού προτιμάτε να απολαμβάνετε τον «Μόμπι Ντικ», διαβάζοντάς τον ή βλέποντάς τον στο σινεμά ή στο γυαλί; Θα παραδεχτώ, επίσης, ότι είναι πολλοί όσοι βαριούνται να διαβάσουν ενιακόσιες τόσες σελίδες για φάλαινες και φαλαινοθήρες … Ενώ στις μικρές οθόνες, το βλέπεις το έργο συμπυκνωμένο, αποβουτυρωμένο, ελαφρύ ως προς τα συστατικά, και χωρίς να χρειάζεται να το αραιώσεις προτού το πιεις. Τουλάχιστον παίρνεις μια ιδέα, και μάλιστα σε μερίδες/συνέχειες, πληροφορείσαι περί τίνος πρόκειται, κανείς δεν μπορεί να σε χαρακτηρίσει άσχετο…
(Πρώτη δημοσίευση ανάρτηση στο facebook)
