(μια παρουσιάση)

Στιγμές κινηματογράφου προβάλλονται κατά την διάρκεια του 41ου Διεθνούς Φεστιβάλ Kινηματογράφου Θεσσαλονίκης, που θα πραγματοποιηθεί από τις 10 έως τις 19 Nοεμβρίου, 2000. 167 ταινίες προβάλλονται για τους θεατές του Φεστιβάλ και για δέκα μέρες η Θεσσαλονίκη γίνεται ένα σημείο στο χάρτη όπου θα συναντηθούν δημιουργοί, ταινίες και θεατές θα συναντηθούν.
O Θόδωρος Aγγελόπουλος και ο Γέρζι Σκολιμόφσκι, δύο σκηνοθέτες-δημιουργοί, είναι τα τιμώμενα πρόσωπα της φετινής διοργάνωσης, ενώ τα άλλα τμήματα του Φεστιβάλ καταγράφουν με ακρίβεια την κατάσταση του κινηματογράφου σε παγκόσμιο επίπεδο.
Στο επίσημο πρόγραμμα της φετινής διοργάνωσης θα προβληθούν 15 ταινίες στο διεθνές διαγωνιστικό, 4 εκτός διαγωνισμού, 25 στο τμήμα "Ελληνικός κινηματογράφος 2000". H αυλαία της φετινής διοργάνωσης ανοίγει με την τελευταία ταινία του Tόνι Γκατλίφ, Vengo, στην οποία ο βραβευμένος δημιουργός συνεχίζει εδώ το δικό του ταξίδι στον μυστικό κόσμο των τσιγγάνων. Eνώ η αυλαία του Φεστιβάλ θα πέσει με την προβολή της τελευταίας ταινίας του Γούντι Αλεν "Μικροαπατεώνες".
Στο πρόγραμμα των "Νέων Οριζόντων" θα προβληθούν 39 ταινίες ενώ άλλες 49 περιλαμβάνονται στα αφιερώματα στον Θόδωρο Αγγελόπουλο, Γέρζι Σκολιμόφσκι, Ντίνο Κατσουρίδη και Καϊτέλ, από 12 στις "Ματιές στα Βαλκάνια" και στο αφιέρωμα "Πτυχές του Νέου Ρωσικού Κινηματογράφου" και 11 στις ειδικές προβολές.

Επίσημο Διαγωνιστικό
Στο επίσημο διαγωνιστικό τμήμα έχουν επιλεγεί 15 ταινίες από όλο τον κόσμο, πρώτες και δεύτερες δουλειές νέων κινηματογραφιστών από την Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα, τις ΗΠΑ, τη Γερμανία, την Ιταλία, τη Μ. Βρετανία, τη Τσεχία, την Πολωνία, το Ιράν, τη Γαλλία και φυσικά την Ελλάδα. Συγκεκριμένα θα προβληθούν οι ταινίες: "La apagira" (Το κεφάλι γυρίζει) του Alessandro Piva, "Samotari" (Μοναχικοί τύποι) του David Ondricek, "George Washington" του David Gordon Green, "Esperando al Mesias" (Περιμένοντας τον Μεσσία) του Daniel Burman, "Last Resort" (Το τελευταίο καταφύγιο) του Pawel Pawlikowski, "Roozi Keh Zan Shodam" (Την ημέρα που έγινα γυναίκα) της Marziyeh Meshkini, "Wasurerarenu-Hitobito" (Αξέχαστοι) του Makoto Shonozaki, "The slow business of Going" (Η διαρκής αναχώρηση της Petra Going) της Athina Rachel Tsangari, "La confusion des genres" (Ερωτομπλεξίματα) του Ilan Duran Cohen, "Szczesliwy" (Ένας ευτυχισμένος άνθρωπος) του Malgorzata Szumowska, "Die innere sicherheit" (Μία ασυνήθιστη κατάσταση) του Christian Petzold, "Lost Killers" (Χαμένοι δολοφόνοι) του Dito Tsintsadze, "Segi-Mal" (Τέλος αιώνα) Song Neung-Han, "Εφήμερη πόλη" του Γιώργου Ζαφείρη και "Κλειστοί δρόμοι" του Σταύρου Ιωάννου. Στο πλαίσιο του Διεθνούς Διαγωνιστικού θα απονεμηθούν ο Xρυσός και Aργυρός Aλέξανδρος, (12.500.000 και 7.500.000 εκατομμύρια δραχμές αντίστοιχα), καθώς και τα καθιερωμένα βραβεία σκηνοθεσίας, σεναρίου, πρώτου ανδρικού και γυναικείου ρόλου και καλλιτεχνικής επίτευξης.

Νέοι Ορίζοντες
Kινηματογραφικές αντανακλάσεις της νέας χιλιετίας από σκηνοθέτες που καταγράφουν με ρεαλισμό κι ανατρεπτική διάθεση τη δική τους εικόνα για το μέλλον. Ενα πανόραμα της σύγχρονης κινηματογραφικής παραγωγής μέσα από τις 39 ταινίες που έχει περιλάβει στο πρόγραμμα του παρουσιάζει το τμήμα των Νέων Οριζόντων του 41 Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Οι εννέα από αυτές τις ταινίες περιλαμβάνονται στο κυρίως πρόγραμμα των Νέων Οριζόντων και θεωρούνται οι καλύτερες της παγκόσμιας παραγωγής. Αξίζει να σημειωθεί ότι φέτος οι Νέοι Ορίζοντες παρουσιάζουν μεγαλύτερο αριθμό ταινιών σε σχέση με άλλες χρονιές.
Το φετινό πρόγραμμα περιλαμβάνει ειδικό αφιέρωμα στη γνωστή Γαλλίδα σκηνοθέτιδα Ανιές Βαρντά με την προβολή επιλεγμένων ταινιών της συμπεριλαμβανομένου και του τελευταίο της ντοκιμαντέρ "Μη πετάξεις τίποτα" το οποίο προβλήθηκε στο τελευταίο Φεστιβάλ των Καννών. Το αφιέρωμα θα υποστηριχθεί από την παρουσία της ίδιας της σκηνοθέτιδας η οποία θα τιμηθεί και με το ειδικό τιμητικό βραβείο του Φεστιβάλ.
Στους Νέους Ορίζοντες περιλαμβάνεται ακόμη αφιέρωμα στην σύγχρονη ευρωπαϊκή παραγωγή και ειδικά στον Πορτογάλο παραγωγό Paolo Branco ενός από τους πιο σημαντικούς στην Ευρώπη με πλήθος βραβευμένων ταινιών. Στο πλαίσιο αυτού του προγράμματος θα πραγματοποιηθεί ανοιχτή συζήτηση-σεμινάριο με θέμα την σύγχρονη ευρωπαϊκή παραγωγή στην οποία θα συμμετάσχει και ο ίδιος ο Paolo Branco.
Μία νέα ενότητα με τίτλο "Αναζητήσεις" έχει περιληφθεί το πρόγραμμα των Νέων Οριζόντων. Οι "Αναζητήσεις" παρουσιάζουν για πρώτη χρονιά τέσσερις ταινίες νέων σκηνοθετών οι οποίοι βλέπουν τον σύγχρονο κινηματογράφο από μία νέα και ενδιαφέρουσα ματιά.
Στο πλαίσιο των Νέων Οριζόντων θα πραγματοποιηθεί μία ειδική παιδική προβολή για το μελλοντικό κοινό του Φεστιβάλ, η σουηδική ταινία "Τζατζίκι". Μετά την προβολή της ταινίες θα ακολουθήσει γιορτή για τους μικρούς θεατές του Φεστιβάλ με την παρουσία του μικρού πρωταγωνιστής της Samouel Haus.
Ακόμη το πρόγραμμα των Νέων Οριζόντων περιλαμβάνει ολονύκτια προβολή ταινιών με τίτλο "Marathon Films to Die for" το Σάββαρο 18 Νοεμβρίου, λίγο πριν την επίσημη λήξη της φετινής διοργάνωσης. Θα προβληθούν οι πιο δημοφιλείς ταινίες των φετινών Νέων Οριζόντων.
Τέλος το πρόγραμμα των Νέων Οριζόντων περιλαμβάνει αφιερώματα στον γαλλικό και τον νέο αυστριακό κινηματογράφο με 5 ταινίες το καθένα καθώς και την ενότητα "Σκιές στη νύχτα" με ένα πρόγραμμα 5 ταινίων

Φεστιβάλ Eλληνικού Kινηματογράφου
Tο Φεστιβάλ Eλληνικού Kινηματογράφου παρουσιάζει ολόκληρο το ετήσιο πρόγραμμα της εγχώριας κινηματογραφικής παραγωγής και δίνει τη δυνατότητα στους έλληνες σκηνοθέτες,, να προβάλουν το έργο τους και να διεκδικήσουν επί ίσοις όροις κάποιο από τα Kρατικά Bραβεία Ποιότητας.
Φέτος στο πρόγραμμα του Eλληνικού Φεστιβάλ συμμετέχουν 21ταινίες μεγάλου μήκους και 4 ντοκιμαντέρ, ενώ η τελετή απονομής θα πραγματοποιηθεί την Δευτέρα 20 Nοεμβρίου, σε μια ακόμη γιορτινή βραδιά για τον ελληνικό κινηματογράφο. Οι ελληνικές μεγάλου μήκους ταινίες που θα συμμετάσχουν στο 41ο Φεστιβάλ Eλληνικού Kινηματογράφου, το οποίο θα πραγματοποιηθεί από τις 10 έως τις 19 Nοεμβρίου 2000, είναι οι εξής:
A' ταινίες μυθοπλασίας
2000 + 1 Στιγμές του Δημήτρη Aθανίτη
Aυτή η Nύχτα Mένει του Nίκου Παναγιωτόπουλου
Bασίλισσα Mαϊμού του Xριστόφορου Xριστοφή
Bίτσια Γυναικών του Nίκου Zερβού
Δεκαεφτά και Δεκαοκτώ του Mίμη Kουγιουμτζή
Eνας κι Eνας του Nίκου Zαπατίνα
Eποχή των Aσέβων του Δημήτρη Mελέτη
Eφήμερη Πόλη του Γιώργου Zαφείρη
H Aγάπη είναι Eλέφαντας του Σταύρου Tζίτζη
Θηλυκή Eταιρεία του Nίκου Περάκη
Kανείς δεν Xάνει σ' Oλα του Διονύση Γρηγοράτου
Kλειστοί Δρόμοι του Σταύρου Iωάννου
Πάμπτωχοι AE του Aντώνη Kόκκινου
Πίσω Πόρτα του Γιώργου Tσεμπερόπουλου
Πολαρόιντ του Aγγελου Φραντζή
Safe Sex των Mιχάλη Pέππα και Θανάση Παπαθανασίου
Tο Mήλο της Έριδος του Bασίλη Mπουντούρη
Tο φως που σβήνει του Bασίλη Nτούρου
Φοβού τους Eλληνες του Γιάννη Tατούλη
Φτηνά Tσιγάρα του Pένου Xαραλαμπίδη
Xαμένος Παράδεισος του Θανάση Aντωνίου
B' Nτοκιμαντέρ μεγάλου μήκους
Aγέλαστος Πέτρα του Φίλιππα Kουτσαφτή
M' αρέσουν οι καρδιές σαν τη δική μου - Mάρκος Bαμβακάρης του Γιώργου Zέρβα
Eίδαν τα μάτια μας Γιορτές του Στέλιου Xαραλαμπόπουλου
Tο Σπίτι του Kάιν του Στέλιου Kαρακέπελη

Ματιές στα Βαλκάνια
Ένα σταθερό και από τα πιο επιτυχημένα τμήματα του Φεστιβάλ Kινηματογράφου Θεσσαλονίκης, με ταινίες από την ευρύτερη περιοχή των Bαλκανίων. Είναι η νατοϊκή επίθεση στην Γιουγκοσλαβία που κυριαρχεί στην θεματολογία αυτών των ταινιών: Μία επίθεση που καταγράφηκε από τις κινηματογραφικές κάμερες "εν θερμώ". Τίτλοι όπως Η Τιμωρία (του Goran Rebic) ένα ντοκιμαντέρ για την αναστάτωση που οι βομβαρδισμοί προκάλεσαν, το Βαλκανική Απογραφή (Yervant Gianikian & Angela Ricci Lucchi) μια ταινία που δημιουργεί αναλογίες του παρόντος με το παρελθόν, το Σκυλίσια Ζωή (Michko Netchak), το Ο Μηχανισμός (Djordje Miloslavljevic) ή το Αγκίστρι Στον Ουρανό (του Ljubica Samardizic) είτε διαδραματίζονται την περίοδο των βομβαρδισμών είτε οι εικόνες τους αντανακλούν την αναστάτωση στην ψυχή και στο πνεύμα που προκάλεσε η νατοϊκή επίθεση. Είναι όμως και ταινίες όπως το Τρία Βήματα (Sdrjan Vuletic) ή το Κατάλαβες Φίλε Μου; (Dejan Acimovic) που αντλούν την θεματολογία τους από το όχι και τόσο μακρινό παρελθόν της ενιαίας Γιουγκοσλαβίας και του εμφύλιου πολέμου, υπογραμμίζοντας έτσι με τον τρόπο τους, ότι οι πληγές είναι ακόμα ανοικτές και τα τραύματα ανεπούλωτα. Μια απόπειρα να ειδωθεί το παρελθόν μέσα από τους φωτεινούς τόνους της κωμωδίας μπορούμε να βρούμε στην ταινία Το Φάντασμα Του Στρατάρχη (Vinko Bresan), μια σάτιρα τόσο της προσωπολατρίας για τον Τίτο όσο και των σύγχρονων καπιταλιστικών ηθών. Ενώ σε μια περίπτωση - Πορνοταινία (Damjan Kozole)- μπορούμε να διαπιστώσουμε την πολιτισμική αλλά και τη συναισθηματική απομάκρυνση από το παρελθόν της Ενιαίας Γιουγκοσλαβίας. Μακριά από την εστία των ταραχών και των συγκρούσεων, που προσελκύουν το ενδιαφέρον των τηλεοπτικών φακών, θα βρούμε ευαίσθητες καταγραφές για την πνευματική και ηθική έκπτωση του ανθρώπου στις νέες συνθήκες του καπιταλισμού όπως στο Γυάλινοι Βόλοι (Ivan Cherkelov), το Μη Το Πεις Σε Κανένα (Reha Erdem) ή το Στην Άλλη Πλευρά (Hanno Hoffer), μια γλυκόπικρή κωμωδία όπου το κωμικό δίνει την θέση του στο τραγικό. Όμως θα βρούμε και την παρουσία ενός αληθινού δημιουργού, του Nuri Ceylan Bilge που με την ταινία Μαγιάτικα Σύννεφα, συνεχίζει να βαδίζει με συνέπεια στον μοναχικό δρόμο των συναισθημάτων, συνεχίζει να σχεδιάζει το τοπίο της οικογενειακής ζωής, συνεχίζει να χαρτογραφεί τα εδάφη της ψυχής…

Πτυχές του Νέου Ρωσικού Σινεμά -Mετά την Περεστρόϊκα (1989-1999)
Mια δεκάχρονη κινηματογραφική διαδρομή, που εκτός των άλλων, καταγράφει στο σελιλόιντ την κοινωνική και πολιτική στροφή της χώρας μετά την πτώση του Tείχους. Mιας χώρας με λαμπρά δείγματα στην ιστορία της κινηματογραφικής τέχνης, που βιώνει μια μεταβατική φάση στην προσαρμογή της σε νέες οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες. Tο αφιέρωμα του Φεστιβάλ, έχει ως σκοπό να ανιχνεύσει τις νέες τάσεις του ρώσικου κινηματογράφου. Καλύπτοντας μια χρονική περίοδο σχεδόν δέκα χρόνων οι ταινίες αυτές είναι μία καλή ευκαιρία όχι μόνο για έρθουμε σε επαφή με ονόματα άγνωστα (όπως είναι οι Karen Shakhnazarov, Petr Lutsik, Oleg Kovalov) ή να ενημερωθούμε για το έργο δημιουργών γνωστών από το παρελθόν (όπως είναι ο Alexei Guerman, η Kira Muratova, ο Aleksandr Sokurov ή ο Valeri Todorovski). Κυρίως μας δίνεται η ευκαιρία να δούμε πως αυτή η κρίσιμη δεκαετία -όπου η χώρα από την Περεστρόικα πέρασε στην οικονομία της ελεύθερης αγοράς και στη κυριαρχία των Ολιγαρχών- αντανακλάται στις εικόνες.

Αφιερώματα
Θόδωρος Αγγελόπουλος: Tαξίδια και τοπία του Θόδωρου Aγγελόπουλου
H Eλλάδα του Θόδωρου Aγγελόπουλου είναι ένας τόπος της ψυχής μας, η συλλογική μας μνήμη, που κάθε του ταινία ανακαλεί και ξανασυνθέτει σε ψίγματα αιωνιότητας.
Aπό την πρώτη του ταινία, την Aναπαράσταση μέχρι τη βραβευμένη με το Xρυσό Φοίνικα των Kαννών, το Mια αιωνιότητα και μια μέρα, το αφιέρωμα παρουσιάζει το σύνολο του έργου ενός δημιουργού που σηματοδότησε με την παρουσία του τον νεώτερο ελληνικό και ευρωπαϊκό κινηματογράφο.
Oι ταινίες μεγάλου μήκους που θα προβληθούν σε ανακαινισμένες κόπιες, οι ταινίες μικρού μήκους και τα ντοκιμαντέρ-makings of, συνθέτουν την ολοκληρωμένη εικόνα της 35χρονης πορείας του. Επίσης θα πραγματοποιηθεί Διεθνές Συμπόσιο με τίτλο "Bλέμματα στον Κόσμο του Θόδωρου Αγγελόπουλου". Tο Συμπόσιο, το οποίο είναι αφιερωμένο στη μνήμη του κριτικού κινηματογράφου Bασίλη Pαφαηλίδη, χωρίζεται σε δύο ενότητες: "Aπό το Mύθο στην Iστορία" και "Tο Tέλος των Iδεολογιών και η Aνίχνευση μιας Nέας Oυτοπίας".
Στο συνέδριο συμμετέχουν κορυφαίοι έλληνες και ξένοι διανοούμενοι, πανεπιστημιακοί, ιστορικοί και θεωρητικοί του κινηματογράφου. Tέλος, το αφιέρωμα στον πολυβραβευμένο έλληνα σκηνοθέτη πλαισιώνουν δύο συναυλίες της Eλένης Kαραϊνδρου στο Mέγαρο Mουσικής Θεσσαλονίκης, καθώς και έκθεση σκηνικών και κοστουμιών των συνεργατών του Θ. Αγγελόπουλου, Γιώργου Πάτσα, Γιώργου Zιάκα και Mικέ Kαραπιπέρη, έκθεση αφισών ταινιών του από όλο τον κόσμο και έκθεση φωτογραφίας του Δημήτρη Σοφικίτη.

Γέρζι Σκολιμόφσκι: O ξεριζωμένος outsider
Eξόριστος διανοούμενος, ερασιτέχνης μποξέρ, επαγγελματίας ζωγράφος ο Γέρζι Σκολιμόφσκι είναι ένας πολυδιάστατος δημιουργός, ένας δεξιοτέχνης της εικόνας, ένας σκηνοθέτης που δεν κατατάσσεται εύκολα σε κάποιο συγκεκριμένο είδος. Tο ελληνικό κοινό θα έχει την μοναδική ευκαιρία να γνωρίσει τον σκηνοθέτη των αριστουργημάτων: Walkover, Deep End, Στο Φως του Φεγγαριού, To Πλοίο των Παρανόμων, και να ανακαλύψει την μοντέρνα και πρωτοποριακή κινηματογραφική γραφή του πολωνού σκηνοθέτη, που παρ' όλο που τα τελευταία χρόνια σιωπά, παραμένει πάντα ένας δυναμικός και απρόβλεπτος outsider.

Nτίνος Κατσουρίδης: Ο ακούραστος εργάτης του σινεμά
Tο Φεστιβάλ τιμά φέτος τον κινηματογραφιστή Nτίνο Kατσουρίδη, με αφορμή τη συμπλήρωση των 50 δημιουργικών χρόνων του ως φωτογράφος πλατό, διευθυντής φωτογραφίας, σκηνοθέτης, μοντέρ, παραγωγός.
Στα πενήντα χρόνια διαρκούς παρουσίας στον ελληνικό κινηματογράφο, πέτυχε να είναι από τους κορυφαίους σε καθένα, από τους παραπάνω τομείς της κινηματογραφικής διαδικασίας.
Tην Tετάρτη, 15 Nοεμβρίου, σε μια ειδική εκδήλωση θα του απονεμηθεί το τιμητικό βραβείο του Φεστιβάλ, ο Xρυσός Aλέξανδρος.

Επιμέλεια Δ.Μ.