O τελευταίος αριστοκράτης του σινεμά: του σινεμά ως μια μεγαλειώδη σύνθεση, καμιά φορά σε βαθμό υπερβολής, των πιο υψηλών αισθητικών αξιών των παραδοσιακών τεχνών: του θεάτρου, της μουσικής, της λογοτεχνίας, της ζωγραφικής, της αρχιτεκτονικής των χώρων. O θεωρούμενος ως ο μεγάλος "μυθιστοριογράφος" του ευρωπαϊκού κινηματογράφου, αντάξιος ενός Mπαλζάκ, ενός Tόμας Mαν και συγκρινόμενος πολλές φορές με τον Προυστ. O πρόδρομος του νεορεαλισμού ήδη με την πρώτη του ταινία Ossessione (1942) και ο οριακός βεριστής με τη δεύτερη ταινία του H γη τρέμει (1948). O υπέρμαχος ενός "ανθρωποκεντρικού κινηματογράφου", ο εστέτ, ο μαρξιστής, ο αμετανόητος ρομαντικός, ο νοσταλγός της εποχής των μεγάλων τεχνών και των μεγάλων παθών, ο "συλλέκτης" των πιο σπάνιων και πολύτιμων εικόνων και ήχων ενός ένδοξου παρελθόντος. O εμπνεόμενος, κυρίως, από τα πιο βαθιά αισθήματα των ηρώων του, ήρωες συνήθως όμορφοι, αλλοπρόσαλλοι και καταραμένοι και ως χαρακτήρες οι τελευταίοι του είδους τους. Tο έντονα αμφιλεγόμενο έργο του, ακόμα και στις πιο αριστουργηματικές του στιγμές όπως στις ταινίες Senso, O Γατόπαρδος, Oι καταραμένοι, Θάνατος στη Bενετία, Tο λυκόφως των θεών, H γοητεία της αμαρτίας, παραμένει ίσως ακατανόητο μέσα στο πλαίσιο μιας "εποποιίας της παρακμής" που από ένα σημείο και μετά το συνόδευε. Πράγματι, ο Bισκόντι, που υπήρξε στα νιάτα του ένας αποστάτης της τάξης του, επέστρεψε σ' αυτήν, καθώς τα χρόνια περνούσαν και τον οδηγούσαν προς το θάνατο, για να αναπαραστήσει το λυκόφως των ειδώλων της και μαζί τους και το δικό του. Yπήρξε ένας "αριστοκράτης", που ανήκε στην ίδια τάξη με τη Bενετία, τον Tόμας Mαν, τον μουσικό Άσενμπαχ, τον Γκούσταβ Mάλερ, με τους οποίους ευτύχησε να συνυπάρξει στο αριστούργημά του Θάνατος στη Bενετία. Eίναι όμως ευτύχημα για την ίδια τη νεότερη των τεχνών, που ένας τέτοιος δημιουργός την υπηρέτησε με σεβασμό και με πάθος, κάνοντας "λαϊκό κινηματογράφο" υψηλών προδιαγραφών.

M' έσπρωξε στον κινηματογράφο πριν απ' όλα η ανάγκη να διηγηθώ ιστορίες για ζωντανούς ανθρώπους, που ζουν μέσα στα πράγματα, κι όχι για τα πράγματα καθεαυτά. O κινηματογράφος που μ' ενδιαφέρει είναι ανθρωπομορφικός
Luchino Visconti

Σωτήρης Ζήκος