Στην ταινία Τα Φώτα της Ράμπας / Limelight (1952) στο πρόσωπο του γέρο-κλόουν Καλβέρο, που είναι ερωτευμένος με τη νεαρή χορεύτρια Τέρι, αποκαλύπτεται ίσως για πρώτη φορά, μεταφορικά και κυριολεκτικά, το ανθρώπινο πρόσωπο του γέρο Τσάρλι Τσάπλιν, γυμνό, χωρίς τη μάσκα /περσόνα του κλόουν Σαρλώ. Ο Τσάρλι Τσάπλιν παίζει, ίσως για πρώτη και τελευταία φορά, το ρόλο του ίδιου του του εαυτού, εκτίθεται και εκθέτει την εμπειρία μιας ζωής, που υπήρξε αξεχώριστη από την τέχνη του και το έργο του.
Γράφει το σενάριο, σκηνοθετεί και ενσαρκώνει στο ρόλο του Καρβέρο στην ταινία που έχει ως θέμα της τον ατελέσφορο έρωτα ενός γέρου και αποτυχημένου κλόουν, που σώζει μια νεαρή χορεύτρια από την αυτοκτονία, που τη θεραπεύει από την απελπισία της, που την ενθαρρύνει με τη δική του αποτυχία να προχωρήσει και στο τέλος πεθαίνει για να την απελευθερώσει και να της εμφυσήσει τη δύναμη που απαιτεί το θέαμα κάτω από τα “φώτα της ράμπας”.
Και το κάνει αυτό, σε αυτήν την ταινία, όντας ο ίδιος σε ηλικία 63 χρονών, ενώ βρίσκεται στο απόγειο της δόξας του κι ενώ έχει ήδη παντρευτεί στα 54 του χρόνια μια κοπέλα 18 χρονών, που έμοιαζε πολύ με την Τέρι, θαρρείς και προσπαθεί να ξορκίσει αναδρομικά το φόβο μιας άλλης μοίρας που μπορεί να του επεφύλασσε η ζωή, αν ο ίδιος δεν είχε αγωνισθεί όσο σθεναρά έπρεπε και η τύχη δεν τον είχε βοηθήσει.
Και δεν είναι τυχαίο ότι η ιστορία αυτής της ταινίας τοποθετείται στο Λονδίνο και ότι εκεί γίνεται η επίσημη πρεμιέρα της και όπου θα δηλώσει ότι αποτελεί φόρο τιμής στο αγγλικό μιούζικ χωλ, εκεί απ' όπου κάποτε ξεκίνησε νεαρός, φτωχός και και άσημος ηθοποιός, κάνοντας τα πρώτα του βήματα κάτω από τα σκληρά “φώτα της ράμπας”.
Αλλά ακόμη παραπέρα, η ταινία αυτή, ίσως και να αποτελεί και έναν ύστατο φόρο τιμής σε μια άλλη εποχή για τον κινηματογράφο, την τέχνη και τη ζωή, από ένα “θεατρίνο” που γεννήθηκε την ίδια χρονιά με τον κινηματογράφο (1889) και τον οδήγησε ο ίδιος στην ύψιστη “βουβή εκφραστική” τελειότητα ως Τέχνη, για να τη δει μετά να “αποχωρεί από τη σκηνή” ως τέτοια με τον ερχομό του ομιλούντος κινηματογράφου, όπου οι κλόουν σαν το γέρο-Καρβέρο, αλλά και τον Σαρλώ, δεν είχαν πια θέση μπροστά στα “φώτα της ράμπας”.
Σωτήρης Ζήκος
