(συνέντευξη: Καλλιόπη Πουτούρογλου)
Η ταινία σας “ Κιούκα: πριν το τέλος του καλοκαιριού” είναι έμπλεη ψαριών και θαλασσινής αύρας, έχει στο τιμόνι της έναν πάτερ-φαμίλια, μανιώδη ψαρά, που φαινομενικά έχει τα πάντα υπό έλεγχο, στο κατάστρωμα δύο κάπως τυπικά εφηβάκια, αλλά διαπνέεται υπόγεια και από μια εγκατάλειψη που τελικά παίζει καταλυτικό ρόλο στην εξέλιξη της ιστορίας. Ποια ήταν η αρχική ιδέα, η πρώτη εικόνα, η αφορμή που σας οδήγησε στη συγγραφή του συγκεκριμένου σεναρίου και στη δημιουργία αυτής της ταινίας;
Η ταινία έχει δημιουργηθεί μέσα από ένα συνονθύλευμα πολλών ιδεών και αληθινών γεγονότων. Στη βάση της είναι εμπνευσμένη από τις καλοκαιρινές διακοπές που πήγαινα για χρόνια στον Πόρο με την οικογένειά μου. Όταν άρχισα να την γράφω το καλοκαίρι του 2017, είχε την μορφή ταινίας μικρού μήκους. Γρήγορα όμως εξελίχθηκε σε μεγάλου, διότι η ιστορία της αποκτούσε όλο και περισσότερα στοιχεία. Από τις πρώτες ιδέες που μου είχαν έρθει στο μυαλό ήταν η δυσλειτουργική σχέση μιας οικογένειας στον περιορισμένο χώρο ενός σαράβαλου ιστιοφόρου, σε ένα πλαίσιο χαρούμενων καλοκαιρινών διακοπών. Αυτή η αρχική συνθήκη δημιούργησε μια ενδιαφέρουσα δυναμική για να μπορέσω να αναπτύξω την πλοκή, τις σχέσεις και τους χαρακτήρες. Η αφορμή για να κάνω αυτή την ταινία, και αυτό που κατά βάση με κράτησε όλα αυτά τα χρόνια κατά την περίοδο της ετοιμασίας της, είναι ότι αγαπώ αυτό που κάνω. Μου αρέσει ο κινηματογράφος. Όχι απαραίτητα να βλέπω ταινίες αλλά περισσότερο να τις φτιάχνω εγώ ο ίδιος και να εκφράζομαι μέσα από αυτή την τέχνη. Ευχαριστιέμαι όλα τα στάδια δημιουργίας μιας ταινίας. Είναι κάτι που έκανα από παιδί σαν παιχνίδι με τους φίλους μου όπου αργότερα εξελίχθηκε σε επάγγελμα.
Ποιο στάδιο πιστεύετε ότι ήταν το σημαντικότερο για τη δημιουργία της ταινίας; Το γράψιμο του σεναρίου, η επιλογή των ηθοποιών και τα γυρίσματα, το μοντάζ, το post-production; Να βάλω και τη μουσική που μου άρεσε πολύ; Προσωπικά ως θεατής πέρα από τις εξαιρετικές ερμηνείες βρήκα ιδιαίτερα πρωτότυπο το μοντάζ.
Όλα τα στάδια είναι πάρα πολύ σημαντικά και διαδέχονται το ένα το άλλο. Εάν κάποιο δεν πάρει την απαραίτητη προσοχή ή δεν βρίσκεται σε στενή σχέση με όλα τα υπόλοιπα στοιχεία και δε συμβαδίζει με το πνεύμα και την ουσία της ταινίας, επηρεάζεται αναπόφευκτα η συνολική της ποιότητα και ισορροπία. Και από εκεί πηγάζει και το δικό μου άγχος και η ανάγκη μου να βρίσκομαι σε όλα τα στάδια παρόν, και να ελέγχω όσο περισσότερο γίνεται το τελικό καλλιτεχνικό αποτέλεσμα. Από την αρχή, τα πιο σημαντικά μουσικά κομμάτια όπως και η πειραματική φύση του μοντάζ υπήρχαν από το σενάριο. Μέσα από την χρήση τους θεωρώ ότι μου δόθηκε η δυνατότητα να εξερευνήσω και να φανερώσω πτυχές της ιστορίας, μια αίσθηση βαθύτερης αλήθειας, που δεν θα μπορούσα αλλιώς. Το μοντάζ είναι αποτέλεσμα πολλής δουλειάς και πειραματισμού πάνω στο υλικό. Μας πήρε αρκετούς μήνες με μπόλικο trial and error, και μέσα σε αυτό το χρονικό διάστημα συνέλαβαν πολλά άτομα στη διαδικασία για να φτάσει σε αυτό το ιδιαίτερο αποτέλεσμα.
Αυτή είναι η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία σας που συνεχίζει κατά κάποιο τρόπο τη βραβευμένη μικρή σας. Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι το πέρασμα από τη μικρού μήκους στη μεγάλου μήκους ταινία; Και γιατί επιλέξατε την τριλογία;
Η δημιουργία της μεγάλου μήκους ήταν μια αρκετά δύσκολη και ψυχοφθόρα εμπειρία. Ήμουν σε έναν βαθμό προετοιμασμένος για αυτό. Όταν ξεκίνησα στον κινηματογράφο, είχα σαν προσωπικό στόχο να φτιάχνω μια ταινία μικρού μήκους το χρόνο για να μαθαίνω μέσα από την δουλειά. Γνωρίζοντας ότι η μεγάλου μήκους θα πάρει πολλά χρόνια για να γίνει δεν ήθελα να σταματήσω να κάνω ταινίες και να μαθαίνω. Για αυτό επέλεξα να κάνω την "Κιόκου Πριν Έρθει το Καλοκαίρι". Αυτή η ταινία ήταν ένα ακόμη σχολείο, ένα πείραμα πάνω στους συγκεκριμένους χαρακτήρες, την ιστορία, την κινηματογράφηση και γενικότερα την σκηνοθετική ματιά πάνω σε αυτό το σύμπαν. Ήθελα η δημιουργία της να λειτουργήσει συμπληρωματικά στην μεγάλου, τόσο στην αφήγηση όσο και στην σκηνοθεσία. Για τον ίδιο λόγο προέκυψε αρκετά αργότερα η ανάγκη για μία ακόμη ταινία, την "Κιέρου", πιθανότατα θα είναι μικρού μήκους, όπου θα εστιάζει στον χαρακτήρα της μαμάς για να κλείσει αυτός ο κύκλος.
Ποιοι σκηνοθέτες ή ποιες ταινίες τροφοδότησαν τα όνειρά σας στο σινεμά; Από ποιους επηρεαστήκατε στο δρόμο σας προς την κινηματογραφική δημιουργία;
O Werner Herzog, η Agnes Varda και ο Peter Tscherkassky. Τον Werner Herzog τον ανακάλυψα τυχαία λίγο πριν κάνω την δεύτερη ταινία μικρού μήκους και δεν μπορούσα να πιστέψω σε αυτό που έβλεπα. Δεν είχα ιδέα ότι υπάρχουν ταινίες σαν και τις δικές του που να κρύβουν μέσα τους μια τόσο ξεχωριστή ποιότητα, μια αίσθηση αλήθειας και ποίησης. Oι ταινίες και τα βιβλία του είναι ανεξάντλητη πηγή έμπνευσης και κουράγιου για όποιον θέλει να κάνει σινεμά.
Το “Κιούκα : πριν το τέλος του καλοκαιριού” φαίνεται να είναι μια ταινία ιδιαίτερα προσωπική που, αν και αποπνέει κάτι το νοσταλγικό και ονειροπόλο, δίνει χώρο σε “κωμικοτραγικές” καταστάσεις και απρόβλεπτους τρόπους έκφρασης, από το ρεαλιστικό στο σουρεαλιστικό για παράδειγμα. Είναι κάτι που θα δούμε και στις επόμενες ταινίες σας; Όπως και τον πειραματισμό στη φόρμα; θα συνεχίσετε στο ίδιο μήκος κύματος; Στη συγκεκριμένη ταινία πάντως ήταν αυτός που ενίσχυε τη μαγεία της.
Θεωρώ ότι όλες οι ταινίες που έχω κάνει ως τώρα έχουν κάτι κοινό στη βάση τους το οποίο εξελίσσεται με τον καιρό. Ο πειραματισμός για μένα είναι ένα πολύ υγιές εργαλείο στον κινηματογράφο. Θα μου ήταν δύσκολο να κάνω μια ταινία με την οποία να μην έχω κάποιου είδους προσωπική σύνδεση ή να μη με εκφράζει καλλιτεχνικά. Χαίρομαι ιδιαίτερα με αυτό που λέτε, τα πειραματικά στοιχεία στην ταινία όπως είπα και παραπάνω, ήθελα να είναι και αυτά που θα ενισχύσουν ποιητικά την ταινία και θα φανερώσουν κρυμμένες πτυχές των χαρακτήρων, της ιστορίας. Έχουν άμεση σχέση με την δραματουργία και στόχευα εξαρχής όλα τα αφηγηματικά εργαλεία, το μοντάζ, η μουσική, η κινηματογράφηση, να αντικατοπτρίζουν απόλυτα την πλοκή της ταινίας. Να μην είναι δηλαδή ένα επιτηδευμένο στοιχείο, ένα απλοϊκό, επιφανειακό τρικ που θα τραβήξει απλά το βλέμμα.
