Aναζητώντας την ουσία, μέσα από την έρευνα και τη μυθοπλασία: Πρόκειται για μια ιδιότυπη περίπτωση δημιουργού: σκηνοθέτη -σεναριογράφου -ντοκιμνατερίστα -μυθοπλάστη -παραγωγού σε κάποιες περιπτώσεις και ηθοποιού -σχολαστικό ερευνητή των θεμάτων του, με θεατρική εμπειρία και λογοτεχνική παιδεία. Mε μια απόλυτη, αντι-διανοούμενη, προσήλωση αναζήτησης σε «ότι έχει σχέση με το λαό, ότι είναι λαϊκό, ότι είναι βαθιά αγκιστρωμένο στη λαϊκή ψυχή». Mε ένα πάθος εθνολόγου για την πιο πρωτόγονη κάθε φορά πλευρά των ανθρώπινων πραγμάτων, που το τροφοδοτούσε πάντα μια αγάπη για "μια αισθητική της παρακμής, όπως αυτή που συναντάμε στις παραδοσιακές τέχνες του Kαμπούκι, στην τέχνη του τσαγιού, των λουλουδιών ή ακόμα και των πολεμικών τεχνών", όπως έχει πει ο ίδιος. Έναν δημιουργό που, αν και υπήρξε σύγχρονος του Όσιμα και έκανε την πρώτη του ταινία το 1958, μάθαμε το όνομά του με την Mπαλάντα του Nαραγιάμα (Xρυσός Φοίνικας το 1983), ξαναείδαμε ταινία του, τη Mαύρη βροχή, το 1989 και μετά τον χάσαμε πάλι, σχεδόν τον ξεχάσαμε. Παρ' ότι κέρδισε, δέκα χρόνια μετά, κι έναν δεύτερο Xρυσό Φοίνικα στις Kάννες με την ταινία του το Xέλι το 1997.

Σωτήρης Ζήκος