του Atom Egoyan
ararat1.jpg
Αφετηρία για αυτή την ταινία είναι ένα ιστορικό γεγονός: το 1915 περισσότερο από ένα εκατομμύριο Αρμένιοι (τα δύο τρίτα του συνόλου πληθυσμού αρμενικής καταγωγής) σφαγιάσθηκαν από τους Οθωμανούς Τούρκους, μια αληθινή γενοκτονία την οποία το σύγχρονο τουρκικό κράτος ποτέ δεν αναγνώρισε.
Στο κέντρο της αφήγησης υπάρχουν οι προσπάθειες ενός αρμενικής καταγωγής σκηνοθέτη να αναπαραστήσει σε ταινία αυτό το τραυματικό γεγονός. Περιφερειακά πρόσωπα, αλλά όχι ήσσονος σημασίας για την δραματική πλοκή, είναι ένας 18χρονος που μόλις έχει επιστρέψει από ένα ταξίδι στην Τουρκία, ένας τελωνειακός που τον συναντά στο αεροδρόμιο, η μητέρα του 18χρόνου ιστορικός της τέχνης, η Γαλλίδα ερωμένη του (που τυχαίνει να είναι και ετεροθαλής αδελφή του), ο γιος του τελωνειακού και ο κατά το ήμισυ τούρκος φίλος του, ηθοποιός στην ταινία που γυρίζει ο σκηνοθέτης.
Το ιστορικό παρελθόν, τα τραύματα, και οι ανοικτές πληγές, εισβάλλουν δυναμικά στο παρόν και διαταράσσουν τόσο τις ισορροπίες της ψυχής όσο και την καθημερινότητα. Η λύτρωση από τις τραυματικές μνήμες, η συνδιαλλαγή με το παρελθόν, η αναζήτηση εθνικής ταυτότητας, οι σχέσεις ιστορίας και τέχνης, η πραγματικότητα και η αναπαράσταση, οι τεταμένες σχέσεις στο εσωτερικό μιας οικογένειας: είναι ορισμένοι από τους άξονες που αναπτύσσει η σκηνοθεσία.
ararat2.jpgΓεμάτη από έντονα συναισθήματα και δυνατές εικόνες αυτή η πολυεπίπεδη ταινία περιγράφει τις πολλές και απρόοπτες εκδοχές ενός δυσβάστακτου και τραυματικού παρελθόντος. Αποτελεί μια συνέχεια των προβληματισμών του Καναδό-Αρμένιου σκηνοθέτη που γνωρίσαμε σε ταινίες -όπως Felicia's Journey, Next of Kin, Family Viewing, Speeking Parts, Adjuster, The Sweet Hereafter- σχετικά με την οικογένεια, το τραύμα της απώλειας, την παραποίηση της πραγματικότητας από τα μέσα καταγραφής.
Ο Atom Egoyan, σκηνοθέτης της ταινίας Ararat, δηλώνει: "Νομίζω ότι υπάρχει η προσδοκία ότι η ταινία θα πει επιτέλους την αλήθεια για το τι συνέβη τότε. Όμως δεν είναι αυτό το θέμα της. Η ταινία διερευνά ποία είναι σήμερα τα αποτελέσματα εκείνων των γεγονότων.
(...…)Όταν είσαι βίαιος με οποιοδήποτε τρόπο, χρειάζεται να είσαι ικανός να αρνηθείς την ανθρώπινη υπόσταση του άλλου, να "αφαιρείς", να θεωρείς ότι ο ’λλος δεν έχει το δικαίωμα να υπάρχει. Η ταινία μπορεί να κάνει τους θεατές να κατανοήσουν ότι υπάρχουν και άλλες ιστορίες, άλλες οπτικές που δεν μπορείς να "αφαιρέσεις". Η γενοκτονία είναι το αποτέλεσμα που προκύπτει όταν υπάρχει η δυνατότητα να "αφαιρέσεις" έναν ολόκληρο λαό. Ωστόσο αυτό μπορεί να συμβεί και σε μια εσωτερική κατάσταση- να "αφαιρέσεις" [από το σύνολο] ένα μέλος της οικογένειας -όλοι μπορούμε να το κάνουμε. Όμως πρέπει να είμαστε προσεκτικοί και να προσπαθούμε να ανακαλύψουμε την πολυπλοκότητα του δικαιώματος του άλλου να υπάρχει."
Η ταινία έκανε την παγκόσμια πρεμιέρα στις Κάνες. Βασίζεται στην μικρού μήκους ταινία με τίτλο A Portrait of Arshile (1995) ένα πορτραίτο για ένα επιζώντα της γενοκτονίας.

Ararat
Σκηνοθεσία, σενάριο: Atom Egoyan
Φωτογραφία: Paul Sarossy
Μουσική: Mychael Danna
Ηθοποιοί: Christopher Plummer, Charles Aznavour, Elias Koteas, Arsinee Khanjian, Bruce Greenwood, Eric Bogosian, Marie-Josee Croze, David Alpay
Διάρκεια: 115'