(Με λένε Ερνέστο)
του Benjamín Ávila

Αυτή η με καταγωγή από την Αργεντινή και βασισμένη σε πραγματικά γεγονότα, ταινία, είναι ένα ζοφερό και γεμάτο εντάσεις χρονικό μιας περιπετειώδους παιδικής ηλικίας.
Το πολιτικό πλαίσιο μέσα στο οποίο διαδραματίζεται η δραματική πλοκή είναι καθοριστικό: Δεκαετία του 70 και στην Αργεντινή διεξάγεται ένας κρυφός εμφύλιος πόλεμος, ανάμεσα στη στρατιωτική χούντα που κατέχει με τη βία την εξουσία, και όσους αντιστέκονται, δηλαδή τις ομάδες των αριστερών ακτιβιστών που διεξάγουν έναν ένοπλο αγώνα.
Ο 12χρονος Juan (ή Ernesto), παιδί μιας οικογένειας εξόριστων ακτιβιστών, είναι το κεντρικό πρόσωπο. Μαζί με τους γονείς του μπαίνει παράνομα στη χώρα. Ο λόγος είναι η ένοπλη αντιστασιακή δράση, που διεξάγεται από το παράνομο αριστερό κίνημα, μέλη του οποίου είναι και οι γονείς του. Όμως η ζωή στην παρανομία δεν είναι εύκολη…
Ο μικρός ήρωας της ταινίας είναι μετέωρος ανάμεσα σε δύο κόσμους: ο ένας είναι ο κόσμος της παιδικής ηλικίας και της μάλλον αντισυμβατικής οικογενειακής ζωής -μια κάποια μορφή κανονικότητας- και από την άλλη υπάρχει το σύμπαν της παρανομίας με τους συνωμοτικούς κανόνες και τους αληθινούς κινδύνους.
Η σκηνοθεσία υιοθετεί την οπτική του κεντρικού προσώπου -εν μέρει και για λόγους προσωπικούς, αφού η ταινία σ’ ένα βαθμό είναι αυτοβιογραφική. Αυτή η επιλογή είναι καθοριστική, αφού έτσι σχεδιάζεται ένα πορτραίτο μιας ιδιαίτερης εκδοχής της παιδικής ηλικίας. Οι εναλλαγές συναισθημάτων, οι ψυχολογικές διακυμάνσεις και οι δραματικές εντάσεις είναι εμφανείς στη σχεδίαση: ο μικρός ήρωας υπόκειται σε πρωτόγνωρες για την ηλικία του συναισθηματικές και ψυχολογικές πιέσεις. Καταρχήν, είναι η απώλεια της ταυτότητας του και η για λόγους παρανομίας υιοθέτησης μιας νέας -εξ' ου και ο τίτλος Με λένε Ερνέστο- , στη συνέχεια είναι οι κίνδυνοι της παρανομίας που διαρκώς διαποτίζουν το οικογενειακό περιβάλλον και αποσταθεροποιούν τη ζωή του, και τέλος είναι η ίδια παιδική ηλικία και η πορεία προς την εφηβεία με τις επιτακτικές συναισθηματικές και ψυχολογικές απαιτήσεις της.
Ο μηχανισμός της εκλογίκευσης όλων αυτών των πιέσεων και εντάσεων είναι η μεταμόρφωση γεγονότων και προσώπων σ’ ένα φανταστικό σύμπαν -και είναι γι’ αυτό που χρησιμοποιούνται σ’ όλες τις υψηλών δραματικών εντάσεων σκηνές, ενθέματα σε ύφος περιπετειώδους κόμικς. Ωστόσο, η ανασφάλεια και η αποσταθεροποίηση της παιδικής ηλικίας επιβάλλονται καθοριστικά πάνω στον ήρωα: είναι το δραματικό τέλος -δηλαδή η ίδια η τραγική κατάληξη του ένοπλου εγχειρήματος των γονιών- που θα ορίσουν την έξοδο απ’ αυτήν την κατάσταση μετεωρισμού του μικρού ήρωα.
Στο τέλος, με την φράση του «Soy Juan» (Είμαι ο Juan) -που έρχεται σε ευθεία αντίθεση με τον ελληνικό τίτλο της ταινίας Με λένε Ερνέστο-, ο μικρός ήρωας θα διεκδικήσει ξανά την αληθινή του ταυτότητα. Τότε θα συμβεί και το τέλος των περιπετειών του και η επιστροφή του στην κανονικότητα.
Στην κανονικότητα, όμως, μιας ήδη βαθιά τραυματισμένης και κατεστραμμένης παιδικής ηλικίας…
 
Δημήτρης Μπάμπας