(Παράδεισος & Δρόμος)
του Sergey Dvortsevoy
Την ζωή δύο οικογενειών-νομάδων που ζουν στις αχανείς στέπες του Καζακστάν έχουν ως θέμα και οι δύο ταινίες.
Στην περίπτωση της ταινίας Chastie / Παράδεισος έχουμε μια οικογένεια που ασχολείται με την κτηνοτροφία και περιφέρεται στην στέπα προς αναζήτηση τροφής για τα κοπάδια τους. Τα μέλη της οικογένειας –ο πατέρας, η μητέρα , ο μεγάλος γιος και οι μικρότεροι –προσδιορίζονται από την σχέση τους με τα ζώα και την φύση: Μια αγελάδα που αντιμετωπίζει ένα ασυνήθιστο πρόβλημα. Ο γιος που φεύγει με το άλογο στην πόλη για να διασκεδάσει. Η μητέρα που τρωει τα υπολείμματα του φαγητού. Ο πατέρας που επιδιορθώνει τα παπούτσια. Μια καμήλα που τη τρυπάνε την μύτη. Σκηνές από την καθημερινότητα τους. Καμήλες, πρόβατα , αγελάδες , άλογα, γαϊδούρια, σκυλιά και άνθρωποι: οι εικόνες αυτές είναι γυμνές από κάθε στοιχείο τεχνολογίας, βρισκόμαστε στο σημείο μηδέν του πολιτισμού.
Στην ταινία Trassa / Δρόμος παρακολουθούμε τις διαδρομές μιας σαλτιμπάγκων που ακολουθώντας την κεντρική αρτηρία του Καζακστάν, ζουν δίνοντας παραστάσεις. Αποτελούνται από τον πατέρα, την μητέρα και τα 5 αδέλφια (το μικρότερο μόλις 2 ετών). Οι εικόνες απεικονίζουν επεισόδια μιας καθημερινής ζωής: οι παραστάσεις τους, ένα παιδί που κλαιει, ένας αετός που δεν μπορεί να πετάξει και που τα παιδιά πιάνουν, το νανούρισμα της μητέρας, η πρωινή προσευχή του πατέρα, οι καυγάδες των παιδιών.
Και στις δύο ταινίες ο σκηνοθέτης απεικονίζοντας συμβάντα με ελάχιστη δραματουργική αξία κατορθώνει να εισέλθει στον βαθύτερο πυρήνα μιας ζωής δύσκολης. Εδώ η οικογένεια είναι ένα προστατευτικό κέλυφος χωρίς το οποίο ο άνθρωπος δεν μπορεί να υπάρξει. Αντιμέτωποι με το αχανές και αφιλόξενο της στέπας αυτές οι δύο οικογένειες έχουν μόνο ένα τρόπο να υπάρξουν και να επιβιώσουν: ζώντας ενωμένοι.
Και οι δύο ταινίες έχουν βραβευθεί σ’ ένα εντυπωσιακά μεγάλο αριθμό φεστιβάλ. Σε προηγούμενο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ είχε η ταινία Bread Day (1999) του σκηνοθέτη.
Δ.Μ.