(Άγριες πληγές)
του Jia Zhangke
(κριτική: Δημήτρης Μπάμπας)
Περιπλάνηση στις εικόνες μιας ζωής, αλλά και μια επισκόπηση των συναισθημάτων της τελευταίας 25ετίας, η ταινία του Κινέζου δημιουργού είναι, παράλληλα, και ένα ενδιαφέρον πείραμα στη φόρμα…
Κεντρικό πρόσωπο της ταινίας είναι η Qiao-qiao και η αφήγηση την παρακολουθεί σε μια περίοδο 25 χρόνων. Από τα χρόνια της νεανικής ζωής στο Datong στην επαρχία Shanxi στη βοριοανατολική Κίνα, το 2001, μέχρι τα χρόνια της ωριμότητας της, σήμερα τους καιρούς της επιδημίας του COVID-19: ό,τι υπάρχει στο ενδιάμεσο είναι η περιπλάνηση σε μια Κίνα που αλλάζει με τρομακτικούς και ιλιγγιώδης ρυθμούς, καθώς μεταμορφώνεται από μια κομμουνιστική -σταλινική κοινωνία σε μια σύγχρονη -πάντα κομμουνιστική- καπιταλιστική στον πυρήνα της κοινωνία. Ο κεντρικός άξονας, λοιπόν, είναι η περιπλάνηση της ηρωίδας (που υποδύεται η σύζυγος και σταθερή ηθοποιός του σκηνοθέτη Zhao Tao) η οποία γίνεται προς αναζήτηση του χαμένου εραστή της Bin (στο ρόλο Li Zhubin). Εξάλλου, τα εναρκτήρια της αφήγησης επεισόδια αφηγούνται αυτόν τον “ατυχή” έρωτα των δύο και την εγκατάλειψη της γυναίκας. Και το τέλος της αφήγησης, την συνάντησή τους.
Αν η ιστορία και οι εικόνες της ταινίας μοιάζουν οικεία στους φίλους του σκηνοθέτη, είναι γιατί η πρώτη ύλη αποτελείται από εικόνες ήδη ιδωμένες. Τα 2/3 της ταινίας, δηλαδή τα εισαγωγικά επεισόδια και η περιπλάνηση στο φράγμα συντίθεται από καταγραφές με ψηφιακή κάμερα που ο σκηνοθέτης και οι συνεργάτες του έκαναν στα γυρίσματα και στους τόπους των ταινιών Unknown Pleasures (2002), Still Life (2006), Ash is Purest White (2018), A Touch of Sin (2013): αυτή η ανακύκλωση εικόνων συνεπάγεται και επαναδιαπραγμάτευση θεμάτων. Είναι μόνο το τελευταίο 1/3 της αφήγησης που διαδραματίζεται στο τώρα που συνιστά το “νέο” τμήμα της ταινίας -και την κατάληξη της αφήγησης.
Αυτή η επαναχρησιμοποίηση εικόνων “παλιών και οικείων” οργανώνεται υπό το βάρος μιας ετερόκλιτης αλλά σαγηνευτικής μουσικής σύνθεσης (του σταθερού συνεργάτη Lim Giong / συνθέτη επιπλέον των ταινιών Goodbye South, Goodbye Millennium Mambo) και ενός αφηγηματικού ρυθμού που δημιουργεί μια αίσθηση αφηγηματικής πλευστότητας: οι εικόνες της ταινίας ρέουν σε τόνους μουσικούς, μέσα σ’ ένα τοπίο ραγδαίων κοινωνικών αλλαγών που συμβαίνει στο φόντο. Η είσοδός της Κίνας στον παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, η ανάληψη των Ολυμπιακών Αγώνων του Πεκίνου, η φαραωνική κατασκευή του φράγματος των Τριών Φαραγγιών στον ποταμό Γιανγκτσέ (ένα υδροηλεκτρικό φράγμα, που προκάλεσε τρομακτικές κοινωνικές αλλαγές), η ραγδαία οικονομική ανάπτυξη συγκλονίζουν και διαπερνούν τα πρόσωπα.
Μια πανοραμική σε τόνους επικούς αφήγηση που χαρακτηρίζεται από μουσικότητα, όπου το κέντρο βάρους δεν είναι οι κοινωνικές αλλαγές, αλλά η διήθησή τους στο συναισθηματικό σύμπαν των κεντρικών προσώπων: Είναι το πέρασμα του χρόνου και οι ρυτίδες που αυτό φέρνει, οι αλλαγές και οι μεταμορφώσεις: των ανθρώπων, των τοπίων, των πόλεων, των ιδεών, των συναισθημάτων, της Κίνας...