του Burhan Qurbani
(τα σχόλια του σκηνοθέτη)

Μια μικρή προσευχή στη διαδρομή.
Μια εικόνα της παιδικής μου ηλικίας - μια σκηνή ζωντανή ακόμα στο μυαλό μου. Είμαι περίπου 10 χρονών. Μένουμε με τον παππού μου στην εξοχή, μόνοι μας. Η μητέρα μου δουλεύει στην πόλη. Δεν είναι εύκολο για μια ανύπαντρη ξένη γυναίκα να βρει δουλειά εδώ.
Ο χωρισμός των γονιών μου κατά τη Διασπορά, προκάλεσε σκάνδαλο.
Ο παππούς μου ταξίδεψε από το Αφγανιστάν για να συμπαρασταθεί στην χωρισμένη κόρη του και τους δύο μικρούς γιους της. Τα χρόνια του πολέμου, ο χαμός του μεγαλύτερου γιού του, ο χρόνος που πέρασε στη φυλακή, έχουν μετατρέψει τον παππού μου σε θρησκευόμενο άνθρωπο.
Όπως κάθε μέρα, σηκώνεται πριν την αυγή για να προσευχηθεί.
Όπως κάθε μέρα, ξυπνάει εμάς τα αγόρια για το σχολείο. Βάζει βούτυρο στη φρυγανιά μας και μετά μας συνοδεύει ως την πόρτα. Αλλά καθώς είμαστε έτοιμοι να βγούμε από το σπίτι, λέει κάποιες λέξεις. Μια φράση στα Αραβικά. Μια πρόταση που πρέπει να θυμόμαστε να επαναλαμβάνουμε ξανά και ξανά μέχρι να τη μάθουμε απέξω. Μετά προσθέτει κι άλλες λέξεις σε αυτές που ήδη γνωρίζουμε. Τα κομμάτια ενώνονται σχηματίζοντας μια προσευχή. Κι έτσι, βδομάδα τη βδομάδα, μάθαμε τη Fatima, την αρχική προσευχή του Ισλάμ προς το Θεό:
«Στο όνομα του Αλλάχ, του πιο φιλεύσπλαχνου, του πιο ένδοξου Θεού.»
Διακριτικά συνέχισε με το Ισλαμικό δόγμα, τη Μουσουλμανική Δήλωση της Πίστης: «Δεν υπάρχει άλλος Θεός από τον Αλλάχ, και ο Μοχάμεντ είναι ο προφήτης του.»
Αυτή είναι η 'SHAHADA'
Το ταξίδι ξεκινάει.
Αυτές είναι οι παλαιότερες αναμνήσεις μου από τη θρησκευτική μου εκπαίδευση. Ο παππούς μου έχει πεθάνει πια.. Αλλά η αντίληψη μου για το Ισλάμ είναι ακόμα επηρεασμένη από εκείνον, από τον όλο αγάπη τρόπο που μοιράστηκε την πίστη του μαζί μας, τον τρόπο με τον οποίο πέρασε τις παραδόσεις του σ'εμάς. Κι όμως πρέπει να συμφωνήσω με τον Ephraim Kishon, τον Εβραίο σατιριστή, που κάποτε είπε πως τίποτα δεν είναι πιο δύσκολο από το να είσαι φωτισμένος και θρησκευόμενος ταυτόχρονα.
Μιλώντας από προσωπική πείρα, σαν εν δυνάμει Μουσουλμάνος, μεγαλωμένος μέσα από την παράδοση, η ζωή στη Γερμανία δεν ήταν ποτέ εύκολη.
Θα έλεγα ψέματα αν ισχυριζόμουν πως ο Αλλάχ και η τηλεόραση, το ιερό και το βλάσφημο, συνυπάρχουν πάντα αρμονικά για μένα. Μόνο τα τελευταία χρόνια ανακάλυψα ότι η πνευματική εκπαίδευση που απολάμβανα ως παιδί και ως έφηβος, δεν μπορεί να απορριφθεί. Έτσι τώρα μπορώ να εμπιστευτώ το Ισλάμ χωρίς να συγκρούομαι με τον εαυτό μου. Η ταινία αποφοίτησης μου είναι μια απόπειρα συμφιλίωσης των αντιφάσεων των δύο κουλτούρων με τις οποίες μεγάλωσα. Το να δω τα Γερμανικά και τα Ισλαμικά στοιχεία μου να ενώνονται στο πανί.
Αυτή είναι η 'SHAHADA'
Μια ταινία για τους ανθρώπους.
Η SHAHADA δεν είναι μια ταινία για τη θρησκεία. Δεν είχα ποτέ σαν σκοπό το διδακτισμό. Δεν ήθελα να πάρω το θεατή από το χέρι και να του πω: «Το Ισλάμ λειτουργεί με αυτό ή με εκείνον τον τρόπο.» Περισσότερο ήθελα να πω ιστορίες για τους ανθρώπους. Τους ανθρώπους βεβαίως, που είναι μέλη μιας συγκεκριμένης κοινότητας. Και ασυνείδητα προσέγγισα το θέμα της μοιρασμένης κουλτούρας και θρησκείας τους, όπως και τις εσωτερικές διαμάχες τους και τις αντιφάσεις που συνοδεύουν το να είσαι Μουσουλμάνος στη Γερμανία.
Ήθελα να κάνω μια ταινία για ανθρώπους σε κρίση, σε ακραίες καταστάσεις.
Μια ιστορία πατέρα-κόρης. Μια ιστορία ενοχής και εξιλέωσης, μια ιστορία για την αξία της ίδιας μας της ζωής, μια ιστορία για τη σεξουαλική αφύπνιση: ιστορίες που ο κάθε θεατής, ανεξάρτητα από τις θρησκευτικές του πεποιθήσεις, θα μπορεί να ταυτιστεί και να σκεφτεί:
«Το ξέρω αυτό. Είχα νιώσει κι εγώ έτσι κάποτε.»
Ήταν σημαντικό για μένα να εξερευνήσω πως το περιβάλλον, η κοινωνικοποίηση και η θρησκεία επηρεάζουν τους χαρακτήρες προς το καλό ή το κακό.
Για να διευρύνω τη δήλωση μου: η 'SHAHADA' δεν είναι μια ταινία για τη θρησκεία. Αλλά οι θρησκευτικοί δεσμοί των χαρακτήρων επηρεάζουν τις πράξεις τους και τις αποφάσεις τους με πολύ συγκεκριμένο τρόπο. Πρόκειται για το μονοπάτι που διαλέγουν ν' ακολουθήσουν.
Αυτή είναι η 'SHAHADA'

(πηγή σημειώσεις για την παραγωγή)