(Οι έρωτες μιας ξανθιάς)
του Miloš Forman
(η κριτική του Βασίλη Ραφαηλίδη)

(...) Είναι φοβερά δύσκολο να προσδιορίσει κανείς τα καθοριστικά στοιχεία της γοητείας αυτού του αριστουργήματος. Πρώτη φορά δοκιμάσαμε τόσο έντονα την αισθητικά μεταλλαγμένη αίσθηση του καθημερινού, του τετριμμένου, του περιττού, αυτού που ο “δραματοποιημένος” κινηματογράφος θα το θεωρούσε οπωσδήποτε ασήμαντο κι αμελητέο. Ο Φόρμαν, με μια αφοπλιστική σιγουριά, αυτοσχεδιάζει τα πάντα, θυμίζοντας “σινεμά βεριτέ” ή νεορεαλισμό ή “γκονταρισμό” ή οτιδήποτε άλλο χωρίς να είναι τελικά τίποτα απ’ ΄όλα αυτά. Είναι απλά και μόνο ένας σπαραχτικά τίμιος ουμανιστής που η μαρξιστική του κατάρτιση του δίνει το δικαίωμα και την άνεση να κριτικάρει από τα μέσα ορισμένες πτυχές του “καθημερινού σοσιαλιστικού βίου”, που, στην περίπτωση, αναφέρονται στα απλά προβλήματα “ύπαρξης” της νεολαίας και τις σχέσεις αυτής της απροσανατόλιστης ακόμη νεολαίας με τους αστοποιημένους και ησυχασμένους “ώριμους”. Εμείς τουλάχιστον δεν είδαμε ποτέ ταινία που να διερευνά τα προβλήματα της προχωρημένης εφηβείας με τέτοια γνώση κι αγάπη, χρησιμοποιώντας σαν μέσα το πικρό κλαυσίγελο που στο τέλος μεταλλάζει σε ήρεμη, καθόλου οργισμένη κραυγή διαμαρτυρίας για να αναφαίρετα δικαιώματα “αυθυπαρξίας” της νιότης.
               
(απόσπασμα από κριτική που δημοσιεύτηκε στην εφ. Δημοκρατική Αλλαγή, 1966)

Lásky jedné plavovlásky/ Loves of a Blonde (Οι έρωτες μιας ξανθιάς) (Miloš Forman , 1965)