(Η επόμενη μέρα μιας σχέσης)
του Hong Sang-soo
Λαμπρή και απτή απόδειξη ότι η σκηνοθετική παραγωγικότητα δεν σημαίνει σε καμιά περίπτωση μείωση της έντασης ή τη θολότητα στο βλέμμα, η ταινία αυτή του κορεάτη δημιουργού -η τρίτη ταινία που παρουσίασε το 2017-, εστιάζει ως συνήθως στα του ρομαντικού (... και όχι τόσο) φλερτ και στις ασπρόμαυρες παρεξηγήσεις μιας συζυγικής απιστίας.
Κεντρικό (αλλά όχι και το πιο σημαντικό) πρόσωπο της ταινίας είναι ο Bongwan (στο ρόλο ο γνωστός από άλλες ταινίες του σκηνοθέτη Kwon Hae-hyo), ένας μεσήλικας εκδότης που ξεκινά την μέρα του πριν ο ήλιος βγει: ο γάμος του είναι σε κρίση και μόλις έχει χωρίσει με την ερωμένη του (και υπάλληλο του). Ο Bongwan βρίσκει γρήγορα την αντικαταστάτριά της: είναι η Areum (στο ρόλο η μούσα του σκηνοθέτη, η πανέμορφη Kim Min-hee) αλλά οι μνήμες από την ερωμένη του τον δυναστεύουν. Όταν η σύζυγός του ανακαλύπτει μια ερωτική επιστολή του, τότε καταφθάνει οργισμένη στον εκδοτικό οίκο αποφασισμένη να ξεκαθαρίσει την κατάσταση. Βρίσκεται αντιμέτωπη με την Areum θεωρώντας ότι αυτή είναι η παραλήπτρια της ερωτικής επιστολής....
Ο σκηνοθέτης χρησιμοποιεί, και σ’ αυτήν την ταινία, ένα σχήμα πολύ κοινό για τη φιλμογραφία του: το τρίο, εδώ ένα ζευγάρι γυναικών που έχει απέναντί του έναν άνδρα. Και εδώ, όπως συμβαίνει με τις άλλες ταινίες του σκηνοθέτη, ο άνδρας σκιαγραφείται ως αδύναμος, ένα πρόσωπο που άγεται και φέρεται από τον πόθο και ο οποίος βρίσκεται στα όρια της γελοιότητας: αυτό το πρόσωπο παράγει το κωμικό. Απέναντί του έχει πάντα γυναίκες πιο ευφυείς από αυτόν με μεγαλύτερη συναισθηματική νοημοσύνη. Ωστόσο, πέραν της κωμικότητας που παράγεται από την ανδρική παρουσία, η ταινία χαρακτηρίζεται κυρίως ως μια κωμωδία παρεξηγήσεων: άλλωστε αυτός είναι ο θεμέλιος λίθος της αφήγησης. Το κωμικό όπως εδώ της παρεξήγησης, συχνά αποκτά μια δραματική χροιά που κάποιες φορές κυριαρχεί ...
Και εδώ, γινόμαστε μάρτυρες (και εντέλει αποδέκτες) της αφηγηματικής δεινότητας του σκηνοθέτη. Η σκηνοθετική στρατηγική συνίσταται από ένα αυστηρά προσδιορισμένο αφηγηματικά χρόνο -της μιας ημέρας-, από μια γραμμική αφήγηση που συνεχώς διακόπτεται με τρόπο κάθε άλλο από προφανή, από αναδρομές (flashback) και οπτικοποιημένες φαντασιώσεις του ήρωα. Τα όρια ανάμεσα στο παρόν της αφήγησης και στο παρελθόν της ή ανάμεσα στην πραγματικότητα της αφήγησης και τη φαντασίωση είναι πάντα θολά και ασαφή: Ο θεατής όπως πάντα αδυνατεί να διακρίνει τι είναι τι. Μοιάζει να βυθίζεται στην υποκειμενικότητα της οπτικής του άνδρα ήρωα.
Σ’ αυτήν τη ταινία την ιδιαιτερότητα συνιστά το τέταρτο (και πιο σημαντικό) πρόσωπο αυτού του κωμικού δράματος, η Areum. Το πρόσωπο αυτό, που στιγματίζεται από τις σκιές του πένθους, μοιάζει να υφίσταται τα “πάνδεινα”: το φλερτ του ήρωα, τις σφοδρές επιθέσεις της συζύγού του και τέλος την καχυποψία της ερωμένης. Υποδέχεται, μόνη αθώα αυτή, όλες τς αναστατώσεις και τις εντάσεις της εξωσυζυγικής σχέσης, τις ταπεινώσεις και τους εξευτελισμούς. Και ίσως γι’ αυτό ο σκηνοθέτης της επιφυλάσσει, ως μια ελάχιστη ανακούφιση στα βάσανά της, και μια μοναδική μαγική στιγμή: έχοντας τελειώσει μια δύσκολή μέρα, στο πίσω κάθισμα ενός ταξί, φορτωμένη με βιβλία, η Areum ανοίγει το παράθυρο. Ο παγωμένος αέρας και οι νιφάδες του χιονιού χαϊδεύουν το πρόσωπό της. Και ο θεατής έχει για μια στιγμή την αίσθηση μιας μαγικής γαλήνης και ηρεμίας....
Δημήτρης Μπάμπας